NHNN đang lấy ý kiến của các tổ chức, cá nhân đối với dự thảo Nghị định sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định số 96/2014 quy định về xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực tiền tệ và ngân hàng. Điểm đáng chú ý của dự thảo lần này là thay đổi mức phạt đối với hành vi mua, bán ngoại tệ tại tổ chức không được phép thu đổi sẽ được giảm từ 80 - 100 triệu đồng xuống mức 10 - 20 triệu đồng.
Dự thảo trên đưa ra, một tháng sau khi Thống đốc Lê Minh Hưng cho biết bên hành lang kỳ họp Quốc hội vừa qua, NHNN sẽ nhanh chóng có hướng trình Chính phủ sửa đổi, bổ sung một số điểm về pháp lý, trước những điểm cần xem xét lại khi áp dụng trên thực tế.
Cuối tháng 10, dư luận chú ý về một trường hợp người dân bị phạt tới 90 triệu đồng khi đổi 100USD tại tiệm vàng. Gần đây, một trường hợp tương tự cũng phát sinh với mức xử phạt lớn...
Với dự thảo trên, NHNN đã có những điều chỉnh liên quan, theo hướng hạn chế mức độ xử phạt nặng khi xem xét mức độ nghiêm trọng hay không của hành vi vi phạm.
NHNN cho biết, sau gần 4 năm áp dụng các quy định của Nghị định 96, đã phát hiện một số quy định về mức phạt không còn phù hợp với tính chất và hậu quả của hành vi vi phạm, đặc biệt là trong trường hợp đối tượng vi phạm là cá nhân.
Theo đó, về mức xử phạt cụ thể đối với các hành vi vi phạm, dự thảo đã bổ sung hình thức xử phạt cảnh cáo đối với một số hành vi vi phạm hành chính không nghiêm trọng. Vi phạm không nghiêm trọng được dẫn giải cụ thể như hành vi mua, bán ngoại tệ giữa cá nhân với nhau; hành vi mua, bán ngoại tệ với tổ chức không được phép thu đổi ngoại tệ; hành vi mua, bán vàng miếng với tổ chức tín dụng hoặc doanh nghiệp không có giấy phép kinh doanh mua, bán vàng miếng... Đây cũng là những tình huống đã phát sinh ở một số trường hợp bị xử phạt nặng gây chú ý dư luận vừa qua.
Trong dự thảo, NHNN cũng bổ sung các nguyên tắc xử phạt, trong đó có nguyên tắc: đối với những hành vi vi phạm tại chương 2 Nghị định (bao gồm những trường hợp như phát sinh thực tế nói trên) có quy định hình thức xử phạt cảnh cáo hoặc phạt tiền, căn cứ vào tính chất, mức độ, hậu quả vi phạm và có tình tiết giảm nhẹ, người có thẩm quyền xem xét, quyết định áp dụng hình thức phạt cảnh cáo.
Theo đó, dự thảo lần này sửa đổi mức phạt cảnh cáo với hành vi vi phạm mua, bán ngoại tệ giữa cá nhân với nhau; mua, bán ngoại tệ với tổ chức không được phép thu đổi ngoại tệ xuống còn 10 - 20 triệu đồng. Hiện tại, với hành vi tương tự, mức phạt hiện hành lên tới 80 - 100 triệu đồng, bất kể mệnh giá quy đổi ngoại tệ. Đi kèm với mức phạt này, NHNN vẫn áp dụng biện pháp tịch thu tang vật ngoại tệ và tiền đồng.
Với các hành vi chuyển, mang ngoại tệ, đồng Việt Nam ra vào Việt Nam không đúng quy định của pháp luật cũng sẽ bị phạt tiền 40 - 80 triệu đồng.
Đối với các điểm giao dịch ngoại tệ hợp pháp nếu không niêm yết tỷ giá mua, bán; niêm yết không rõ ràng, gây nhầm lẫn cho khách hàng... nếu bị phát hiện cũng sẽ bị xử phạt tiền từ 20 - 40 triệu đồng.
Dự thảo lần này cũng bổ sung thêm một số hành vi vi phạm trong lĩnh vực thu đổi ngoại tệ đến mức phải xử phạt. Cụ thể, các tổ chức tín dụng, đại lý thu đổi mua, bán ngoại tệ không đúng tỷ giá; thu phí giao dịch; ủy quyền làm đại lý chi, trả ngoại tệ... không đúng quy định của NHNN sẽ bị phạt tiền 40 - 80 triệu đồng.
Dự thảo cũng giảm mức phạt với hành vi mua, bán vàng miếng với tổ chức tín dụng hoặc doanh nghiệp không có giấy phép kinh doanh xuống còn 10 - 20 triệu đồng, từ mức 30 - 60 triệu đồng đang áp dụng.
Hành vi sử dụng vàng làm phương tiện thanh toán sẽ được điều chỉnh mức phạt 200 - 300 triệu đồng từ mức hiện hành 250 - 300 triệu đồng. Tương tự hành vi kinh doanh mua, bán vàng miếng nhưng không có giấy phép kinh doanh mua, bán vàng miếng hiện nay đang phạt tiền từ 450 - 500 triệu sẽ giảm xuống mức phạt 400 - 500 triệu đồng. Đi kèm với hình thức phạt tiền, NHNN vẫn áp dụng biện pháp tịch thu số vàng trao đổi, yêu cầu nộp lại số tiền thu lợi bất chính từ hoạt động vi phạm.