Giời leo là bệnh xảy ra phổ biến trong các bệnh lý về da liễu. Bệnh hình thành và phát triển do cơ thể bị nhiễm, chịu sự tác động của siêu vi có hướng thần kinh và da. Tác nhân gây bệnh này là chủng với virus thủy đậu. Chúng có khả năng khu trú và tồn tại nhiều năm trong hạch cảm giác của người mắc bệnh thủy đậu từ nhỏ. Sau đó tái hoạt và gây ra bệnh giời leo.
Bệnh giời leo là một dạng viêm da xảy ra phổ biến. bệnh hình thành và phát triển khi cơ thể bị nhiễm siêu vi có hướng thần kinh và da – chủng với virus gây bệnh thủy đậu. sau khi điều trị bệnh thủy đậu, một số virus gây vẫn tồn tại trong cơ thể. tuy nhiên chúng không gây bệnh và tồn tại ở dạng tiềm tàng.
Các virus khu trú và tồn tại trong các hạch dây thần kinh cảm giác trong nhiều năm. Sau đó chúng tái hoạt khi gặp điều kiện thuận lợi và gây bệnh giời leo. Thông thường loại virus này sẽ tái hoạt khi hệ miễn dịch bị suy yếu.
Bệnh giời leo có thể hình thành và phát triển ở mọi lứa tuổi. khi xuất hiện, giời leo khiến bệnh nhân có cảm giác đau rát, bứt rứt và vô cùng khó chịu. những biểu hiện của bệnh có thể xảy ra ở bất kỳ vùng da nào trên cơ thể. khi không được kiểm soát tốt, triệu chứng sẽ nhanh chóng lan rộng sang vùng da lành. đồng thời lây lan cho những người xung quanh khi tiếp xúc trực tiếp.
Tổn thương do bệnh giời leo gây ra là những mảng da màu đỏ, có biểu hiện sưng to. lâu ngày vị trí này sẽ hình thành nhiều mụn nước có kích thước nhỏ, tập trung tạo thành chùm. các mụn nước thường vỡ ra khi va chạm hoặc sau khoảng thời gian từ 2 – 3 tuần.
Triệu chứng của bệnh giời leo khởi phát ở nhiều vùng da trên cơ thể. tuy nhiên, bệnh giời leo ở mắt được đánh giá là nguy hiểm nhất. bởi tại vị trí này, các biểu hiện có thể phát triển mạnh và gây viêm nhiễm nặng. đồng thời hình thành nhiều vết sẹo cho giác mạc.
Đối với những trường hợp nặng, giời leo ở mắt có thể gây loét ở giác mạc và viêm kết mạc, thị lực bị ảnh hưởng nghiêm trọng. nếu không được điều trị đúng cách, người bệnh có thể bị mù lòa. nếu tình trạng nhiễm virus lan rộng sang quanh tai, nó có thể tác động và gây bệnh zona tai.
Khi bị giời leo, người bệnh có thể bị sốt, vùng da chỗ bị nhiễm bệnh có biểu hiện sưng phù, đỏ và nóng rát. người bệnh sẽ có cảm giác bứt rứt, khó chịu hơn khi trời nắng nóng. thông thời giời leo khiến bệnh nhân bị sốt nhẹ khoảng 37 – 38,5 độ c. kèm theo cơn sốt và dấu hiệu mệt mỏi, suy nhược, căng thẳng, khó chịu.
Những triệu chứng điển hình của bệnh giời leo có thể xảy ra ở mọi vùng da trên cơ thể, gặp ở mọi lứa tuổi. triệu chứng kéo dài từ 10 – 15 ngày.
Người bệnh sẽ nhận thấy tại vùng da bệnh có biểu hiện ngứa ngáy, nhức nhối, đau rát, sưng đỏ. Sau vài tiếng đến một ngày, nhiều nốt mụn dạng phỏng nước hình thành. Ban đầu mụn nước xuất hiện với màu đục nhạt, dần chuyển sang màu đỏ nhạt. Sau đó chúng nhanh chóng lây lan, phát tán ra nhiều phía và bên trong mọng nước, dần sưng to kèm theo cảm giác ngứa ngáy nghiêm trọng. Đồng thời có cảm giác khó chịu tại vùng da bị bệnh.
Trong trường hợp những nốt mụn nước vỡ ra do gãi hoặc va chạm, thì khả năng lây lan giời leo sang nhiều vùng da khác trên cùng một cơ thể tăng cao. hơn thế khả năng lan truyền bệnh từ cơ thể người bệnh sang người khỏe mạnh cũng khó có thể kiểm soát.
Sau khi những biểu hiện của bệnh giời leo chấm dứt, người bệnh vẫn cảm thấy vùng da bệnh có cảm giác đau nhức. đặc biệt là các vùng da đã hình thành sẹo. tình trạng này được gọi là chứng đau sau zona, với đặc điểm không thể sử dụng các loại Thu*c giảm đau thông thường để cải thiện.
Chính vì thế để kiểm soát cơn đau do chứng đau sau zona gây ra, người bệnh cần phải tiến hành phong bế bằng các loại Thu*c tê quanh sẹo. Ngoài ra, người bệnh có thể làm dịu cơn đau bằng cách dùng Thu*c tê bôi tại chỗ theo hướng dẫn của bác sĩ chuyên khoa.
Bệnh giời leo thường không tái phát, chỉ một lần bùng phát trong đời. tuy nhiên theo kết quả nghiên cứu, tồn tại một tỉ lệ rất nhỏ người cao tuổi bị giời leo mắc bệnh ung thư nội tạng sau quá trình điều trị.
Thông thường để điều trị bệnh giời leo, bác sĩ chuyên khoa sẽ ưu tiên cho bạn sử dụng Thu*c. quá trình chữa bệnh được chia thành 2 giai đoạn. bao gồm: điều trị giời leo giai đoạn sớm và điều trị di chứng đau sau giời leo.
Một số phương pháp được liệt kê dưới đây có thể được bác sĩ chuyên khoa sử dụng trong điều trị di chứng đau sau giời leo.
Kích thích điện thần kinh qua da – TENS (Transcutaneous Electrical Neuro Stimulation ) là phương pháp điều trị có khả năng cải thiện tốt di chứng đau sau giời leo. Điều này xuất hiện là do phương pháp kích thích điện thần kinh qua da tác động hoạt hóa các sợi A – các sợi không dẫn truyền đau để điều trị, ức chế các sợi A và sợi C (các sợi dẫn truyền xung động cảm giác). Từ đó khiến cảm giác đau mất hoặc thuyên giảm.
Máy thường được sử dụng để kích thích điện thần kinh qua da là máy endomed 982 (hà lan). loại máy này được đặt những bảng điện cực với dòng bi – asymm tác động vào những vị trí đau do bệnh giời leo gây ra.
Khi máy hoạt động, những dị cảm tại chỗ sẽ được kích hoạt như kim châm. Thông thường bác sĩ chuyên khoa sẽ yêu cầu bệnh nhân kích thích điện thần kinh qua da với thời gian từ 25 đến 30 phút/lần x 2 lần/ngày. Thực hiện liên tục từ 7 đến 10 ngày.
Dựa vào cơ chế bệnh sinh của cơn đau và tổn thương do giời leo, virus gây bệnh tồn tại, khu trú và hoạt động ở sợi thần kinh cảm giác. Từ đó khiến dây thần kinh này bị tổn thương. Đồng thời làm mất đi sự cân bằng xoay quanh các sợi vận động và sợ cảm giác.
Đây được đánh giá là một cơ chế đau do sự tác động và mất đường dẫn truyền cảm giác vào nên cơn đau không thể được kiểm soát bằng những loại Thu*c giảm đau thông thường. Điển hình như Paracetamol, Aspirin.
Tuy nhiên đối với Thu*c Carbamazepin (tên thương mại Tegretol), Thu*c có khả năng kiểm soát tốt biểu hiện đau nhói giật từng cơn, đau kèm cảm giác rát bỏng. Đối với bệnh nhân là người lớn, Thu*c Carbamazepin được sử dụng với liều 200 – 600mg/ngày (từ 1 – 3 viên/ngày).
Quá trình tiến triển của bệnh giời leo có thể được hạn chế, phòng ngừa biến chứng xuất hiện bằng cách loại bỏ chế độ sinh hoạt không phù hợp và xây dựng những thói quen sinh hoạt phù hợp sau:
Để bệnh giời leo không xuất hiện, không tác động và không làm ảnh hưởng đến sức khỏe tổng thể, công việc và các hoạt động sinh hoạt, bạn nên áp dụng các biện pháp phòng ngừa sau:
Mặt khác bệnh thủy đậu và bệnh giời leo do cùng một chủng virus gây ra. chính vì thế, những người không có tiền sử mắc bệnh thủy đậu có thể phòng ngừa bệnh bằng cách tiêm vắc xin phòng nhiễm virus gây bệnh thủy đậu.
Bệnh giời leo không phải là bệnh nguy hiểm. tuy nhiên những tác hại khôn lường có thể xảy ra khi người bệnh chủ quan. chính vì thế khi nhận thấy những biểu hiện của bệnh xuất hiện hoặc vết giời leo có dấu hiệu lây lan, nhanh chóng tạo thành một dải ở một phía trên cơ thể kèm theo cảm giác nóng bỏng, đau nhức khó chịu, bạn cần đến gặp bác sĩ chuyên khoa ngay lập tức để được kiểm tra, thăm khám và tiến hành điều trị.
Bài viết liên quan:
Bị bệnh giời leo kiêng ăn gì, bổ sung gì nhanh khỏi?