Mô tả: Cây thảo cao 0,60-1m. Thân đứng, nhẵn, có khía phân nhánh nhiều. Lá mọc so le, có cuống ngắn, thuôn, các lá phía dưới lớn hơn, có hình thoi, có răng lượn sóng ở mép, các lá phía trên nhỏ hơn, hầu như nguyên, tất cả đều có màu lục trăng trắng và có phấn (do có lông mọng nước, làm cho mặt lá như rắc bột, rắc muối) dài 3-6cm, rộng 2,5-5mm. Hoa tập hợp thành chùm xim co, bao hoa trắng không cuống gồm 5 mảnh rời, nhị 5, không đều nhau; nhuỵ có 2 đầu nhuỵ. Quả bế nằm trong bao hoa tồn tại; hạt óng ánh, màu đen.
Nơi sống và thu hái: Cây phổ biến ở các vùng nhiệt đới và á nhiệt đới. Ở nước ta, rau muối mọc khắp nơi, thường gặp các ruộng bỏ hoang, các nương rẫy cũ, các thung lũng đất trên các bãi ven sông, các bãi đất mặn và ruộng muối.
Thành phần hoá học: Thân có lá chứa 87,7% nước, 5,3% protein, 1,2% glucid, 3,6% cellulose và khoáng toàn phần 2,2%. Có các muối khoáng; calcium 32mg%, phosphor 2,8mg% và các vitamin; caroten 5,6mg%, vitamin C 108mg%.
Tính vị, tác dụng: Vị ngọt, tính bình, có ít độc, có tác dụng thanh nhiệt lợi thấp, sát trùng, chỉ tả lỵ, chống ngứa; cũng có tác dụng nhuận tràng và trừ giun.
Công dụng, chỉ định và phối hợp: Người ta thu hái các ngọn non và lá non của các cây hoang dại để làm rau cho người, có thể luộc, xào hay nấu canh.
Ở Mianma và Ấn Ðộ người ta trồng Rau muối để thu hoạch hạt chế bột. Dùng rau muối làm rau ăn tiêu hoá tốt, lại còn dùng làm Thu*c trị di mộng tinh, trị lỵ, ỉa chảy, trị rắn cắn côn trùng độc cắn, thấp sang dương chẩn. Thân và rễ dùng làm Thu*c trị bệnh lậu của phụ nữ.
* Chữa đau răng, viêm chân răng: Lấy 20g lá rau muối, rửa sạch, cho 400ml nước, sắc đặc còn 100ml nước, ngậm và súc miệng thường xuyên sẽ hiệu nghiệm (sau mỗi lần ngậm hay súc miệng phải nhổ đi không được nuốt).
* Chữa đau bụng do lạnh: Rễ cây rau muối 20g, rửa sạch. Cho 500ml nước sắc còn 150ml nước, chia 2 lần uống trong ngày. Uống lúc còn ấm, dùng liền 5 ngày.
* Chữa cước khí đầu gối, bàn chân đau nhức: Lá rau muối 20g, cho 500ml nước sắc còn 100ml nước, chia 3 lần uống nóng trong ngày, cách nhau mỗi lần 3 giờ. Dùng 5 - 10 ngày. Kết hợp với ngâm chân. Lấy cả cây rau muối (1 nắm to), rửa sạch cho vào nồi đổ ngập nước, đun sôi khoảng 15 phút. Để nước ấm (tránh bị nóng gây bỏng) ngâm chân 15 phút, ngâm cho nước đến nguội (có thể chế thêm nước cho nóng). Sau đó, lau khô chân và xoa bóp 2 bàn chân, đặc biệt gan bàn chân (xoa bóp 5 phút). Làm như vậy nhiều lần sẽ rất tốt.
Nguồn: TH