Mỗi năm, cứ đến giữa tháng 8 âm lịch, những người hoạt động trong lĩnh vực nghệ thuật lại rộn ràng cúng tổ. đây được xem là một sự kiện quan trọng đối với các nghệ sĩ. theo đó, họ gác lại mọi công việc để dành thời gian đến các sân khấu, các rạp thắp hương, dâng lễ. cũng trong dịp này, nhiều nghệ sĩ như kim cương, kim xuân, hồng vân... có những chia sẻ về ý nghĩa của ngày giỗ tổ nghề.
Nsnd kim cương tâm sự ngày giỗ tổ ngành sân khấu rất quan trọng, thiêng liêng. bởi lẽ, bà quan niệm mọi người luôn cần có một chỗ dựa tinh thần trước khi bước ra đối diện với hàng ngàn khán giả. “ngày xưa dù khi đi diễn ở đâu, mỗi đoàn hát đều có chỗ để thờ các tượng ông và được đặt ở nơi trang nghiêm nhất trong rạp. mỗi người, trước khi ra sân khấu đều phải đốt nhang. gia đình tôi đã trải qua 4 đời làm nghệ thuật trên sân khấu từ bà cố đến bà nội và ba má, thành ra xuyên suốt trong lịch sử sân khấu, tôi nghe và hiểu nhiều. phải nói một điều rằng: ông tổ trong nghề sân khấu linh lắm”, nsnd kim cương cho hay.
Theo nữ nghệ sĩ, người làm nghệ thuật không nên nói đùa: “Hôm nay con mệt quá chắc con giải nghệ”, bởi “Tổ nghiệp đã cho mình cái nghề, nếu không theo được hãy âm thầm nghỉ chứ không được nói như vậy, vì Tổ không đãi sẽ rất khó khăn”. Đồng thời, NSND Kim Cương kể thêm: “Tôi còn nhớ năm tôi 6 tuổi, có một anh tên Ngọc trong đoàn hay đánh vợ. Ba tôi la thì anh mới thề trước bàn thờ sẽ không đánh vợ nữa, nếu còn thì Tổ sẽ lấy lại nghề. Sau đó vài hôm anh quên mất lời hứa. Tối đó anh diễn trên sân khấu thì bị quên bộ diễn, quay lưng và đưa mông về phía khán giả, thay vì quay mặt ra ngoài. Ba tôi biết lời thề có hiệu nghiệm, anh Ngọc không thể tiếp tục diễn nên đã cho người thay thế ngay trong đêm”.
Đối với nsnd kim xuân, giỗ tổ là ngày đánh dấu cho nghề nghiệp của tất cả những người đang làm trong giới nghệ thuật. trong dịp này, tất cả các nghệ sĩ đều mong được tề tựu và dâng lên tổ nghiệp những nén nhang từ tấm lòng thành của mình để cầu xin được khán giả yêu mến. diễn viên có căn nhà nằm nghe nắng mưa không bàn nhiều về sự linh thiêng của tổ nghề, tuy nhiên bà quan niệm: “mình không yêu nghề thì tổ sẽ lấy lại”. nữ nghệ sĩ chia sẻ: “tôi có cảm giác rằng mỗi một lần bước lên sân khấu, mỗi thời gian cống hiến cho nghề mình yêu quý, cho công việc đó thì mình tự cảm thấy nghề này càng được rèn giũa và tinh tế hơn. chúng ta diễn sẽ được khán giả đón nhận và yêu mến nhiều hơn”.
Nsnd kim xuân cho biết có nhiều nghệ sĩ dù có tiềm năng lớn song khi hoạt động nghệ thuật được một thời gian thì dần giải nghệ. mọi người hay nói với nhau rằng đó là trường hợp tổ lấy lại nghề, làm cho người đó không còn duyên dáng và tự tin khi đứng trên sân khấu. “và đó cũng là lý do trước khi bước lên sân khấu, chúng tôi đều phải thắp nhang ở bàn thờ tổ và xin cho mọi chuyện được xuôi chèo mát mái”, nữ diễn viên chia sẻ.
Nsnd hồng vân thở phào khi được làm ngày giỗ tổ nghề sau nhiều ngày phập phồng, lo lắng vì dịch covid-19. bà tổ chức tinh giản, bỏ phần tiệc, chia lộc cho nghệ sĩ mang về để đảm bảo việc phòng dịch bệnh. dù vậy, lễ giỗ tổ vẫn diễn ra trang nghiêm, nhẹ nhàng. nsnd mong mỏi đàn em có chỗ dựa tinh thần để năm sau hoạt động hăng say. "dù có khăn khăn nhiều hay ít thì hồng vân vẫn phải cúng tổ chỉ là năm nay không làm được lớn như mọi năm, chỉ làm nội bộ trên sân khấu và cùng nhau xin lộc tổ", nữ diễn viên gái già lắm chiêu nói.
Chia sẻ cảm xúc trong ngày giỗ tổ sân khấu, hồng vân cho biết: "mong khán giả đừng bỏ quên sân khấu để anh chị em nghệ sĩ có được nơi diễn mỗi tối".
Nsưt hạnh thúy cho rằng tổ nghề rất thiêng liêng nên người làm nghệ thuật phải biết tôn trọng. bởi cô quan niệm đó không chỉ là niềm tin mà còn là tín ngưỡng. “tổ là nơi trao gửi niềm tin và cũng là nơi mà mình hướng về. ngoài ra, tổ cũng là một nơi bảo ban, che chở tinh thần cho nghệ sĩ rất lớn. tôi thấy tổ nghề rất gần gũi, tôi hay “mặc cả” với tổ rất nhiều, từ công ăn việc làm cho đến nhiều việc khác. và không hiểu sao, tất cả những điều mà tôi xin đều được tổ phù hộ và cũng khá trọn vẹn đúng ý mình”, cô nói.
Hạnh Thúy kể cách đây 16 năm, khi chỉ là một diễn viên phụ, sự nghiệp cũng chưa có gì, cô thường “ghen tị" với Hồng Ánh vì người bạn cùng trang lứa có nhiều giải thưởng. Vì vậy, cô xin Tổ cho mình một giải thưởng nhưng không hi vọng nhiều. “Nhưng duyên Tổ dẫn dắt thế nào tôi lại có giải vàng đầu tiên bên điện ảnh trong bộ phim Sống trong sợ hãi. Có lẽ tôi chỉ xin có một giải nên cũng chỉ được một giải. Sau đó tôi cũng ước được diễn trên sân khấu và có nhiều giải thưởng, rõ ràng tôi cũng đã đạt được. Đến thời điểm này, những điều mà tôi xin Tổ đều cho. Cho nên nói về sự linh thiêng của Tổ là hoàn toàn có trong hành trình của tôi. Nhiều người vẫn nói rằng thành công đều có sự cố gắng, nhưng đối với tôi, nếu không có duyên nghề thì những thành công đó cũng không thể nào có được”, cô chia sẻ.
Theo trịnh kim chi, nghệ sĩ luôn có một lòng tin vào tổ nghề và lấy đó để hoàn thiện mình. “người làm nghệ thuật phải biết cội nguồn của mình ở đâu, để người ta có được đức tin, giống như ánh sáng soi rọi để mình có động lực, có sức khỏe, có sự cố gắng thăng tiến trong nghề nghiệp. tôi cho rằng điều này tốt và làm cho người nghệ sĩ cảm nhận rằng họ hạnh phúc khi theo nghề. nhờ sự tin tưởng tổ nghiệp nên nghề nghiệp, kỹ năng đạo đức họ sẽ hoàn thiện hơn rất nhiều, đây là điều rất thiêng liêng đối với người làm nghệ thuật. và khi đó, người nghệ sĩ tự tin với công việc của mình”, trịnh kim chi chia sẻ.
Đồng thời, nữ diễn viên nói thêm cô luôn cảm nhận được sự linh thiêng của Tổ nghề. Trịnh Kim Chi kể có những khi đi quay phim cả ngày vất vả, gần như kiệt sức nên cô nghĩ không thể lên sân khấu diễn nổi. Thế nhưng sau khi trang điểm, vào vai và bước lên sân khấu thì tất cả mệt mỏi đều tan biến. “Khi đó tôi là nhân vật chứ không còn là Trịnh Kim Chi. Tôi cho rằng đây chính là phép màu, không là mê tín nhưng lòng tin làm tinh thần mình sáng lên, thăng hoa hơn, vai diễn đòi hỏi sự tung hoành trên sân khấu suốt 3 tiếng tôi vẫn có thể làm tốt. Mình quên hết bao nhiêu áp lực làm việc ban ngày, khi lên sân khấu mình bay bổng và hòa lẫn vào vai diễn”, cô nói thêm.
Với Lam Trường, Tổ nghiệp mang ý nghĩa về tinh thần. Vì trong lĩnh vực nghệ thuật sân khấu nói chung, ca nhạc nói riêng, anh luôn là một người hậu bối đang đi theo bước của những vị tiền nhân - những người có công đặt những viên đá đầu tiên cho nền móng của nghệ thuật biểu diễn sân khấu. Khi theo con đường nghệ thuật ca hát, Lam Trường luôn tâm niệm phải biết kính trọng những bậc tiền nhân. Những khi gặp khó khăn, bế tắc trong công việc, anh luôn khấn xin Tổ nghiệp cho mình sự mạnh mẽ, tự tin để làm tốt nhất công việc của mình. “Trường chưa có cơ duyên trải qua những trải nghiệm về sự linh thiêng cụ thể nào đó, nhưng Trường luôn tin Tổ nghiệp đang trông theo những gì mình làm. Và Tổ nghiệp sẽ dành cho mình một vị trí đặc biệt trong lòng khán giả nếu mình làm đúng”, nam ca sĩ tâm sự.
Giang hồng ngọc khẳng định tổ nghề rất ý nghĩa đối với cô. vì vậy, mỗi năm, nữ nghệ sĩ cúng hoa quả tại nhà, sau đó đến những nơi tổ chức cúng tổ để thắp hương. “câu chuyện tâm linh với tổ nghề với tôi hoàn toàn có thật. bản thân tôi từng quên lời rất nhiều trên sân khấu, đôi khi quên hết luôn. đặc biệt là sau khi sinh con xong, nhiều lúc đang hát trên sân khấu bỗng dưng bị ngưng ở giữa, trong đầu trống rỗng, không nhớ gì. và cũng chỉ trong 30 giây, tôi nhớ lại hết. và trong 30 giây đó, điều tôi làm đó chính là khấn tổ. tôi thấy khi mình khó khăn thì xin là có, chưa bao giờ tôi bị trục trặc trên sân khấu quá 30 giây hết”, cô nói. giang hồng ngọc khẳng định cô không phải là người mê tín dị đoan song vẫn tin vào sân khấu cũng như tổ nghiệp.