Nói đến nhan sắc trước hết mỗi người phải tự lột bỏ đi cái thiên kiến của anh chàng lấy được cô vợ chột mắt rồi trông đàn bà trong thiên hạ ai anh ta cũng thấy thừa một mắt
Tài sắc đã vang lừng danh trong nước
Bướm ong càng xao xác ngoài hiên
Nói đến nhan sắc trước hết mỗi người phải tự lột bỏ đi cái thiên kiến của anh chàng lấy được cô vợ chột mắt rồi trông đàn bà trong thiên hạ ai anh ta cũng thấy thừa một mắt. Thiên kiến ấy tục ngữ Vi ệt đã chiếu cố chế diễu bằng câu:
Thủ lợn thiêu thì đã có thành hoàng ngạt mũi
Kèm theo bài ca dao:
Lỗ mũi em thì tám gánh lông
Chồng yêu chồng bảo tơ hồng trời cho
Đêm nằm ngủ ngáy o o
Chồng yêu chồng bảo ngáy cho vui nhà
Đi chợ thì hay ăn quà
Chồng yêu chồng bảo về nhà đỡ cơm
Trên đầu những rác cùng rơm
Chồng yêu chồng bảo hoa thơm rắc đầu
Nếu thiên kiến trên đi quá mức, nó sẽ trở thành bệnh tâm lý mà các nhà tâm lý học gọi là féticchisme.
Nhan sắc đẹp hay xấu phải được đặt trên tiêu chuẩn được mọi người chấp nhận, đôi khi nó còn được cả sử sách chấp nhận nữa.
Nhà thơ Lý Thái bạch tả vẻ đẹp Dương Quí Phi qua ba bài Thanh Bình Điệu Từ:
Xuân tưởng y thường hoa tưởng dung
Xuân phong phất lãm lộ hoa nùng
Nhược phi quần ngọc sơn đầu kiến
Hội hướng giao đài nguyệt hạ phùng
Nhất chi nùng diệm lộ ngưng hương
Qua bài thơ vịnh Dương Quí Phi của Lý Thái Bạch, ta có thể định nghĩa nhan sắc là những gì có thể gây xúc động khoái cảm tính từ nam phái như Charles Lalo gọi bằng L’idéal des voluptneux
Như Nguyễn Gia Thiều tả trong Cung oán nhâm khúc:
Anh đào kiểm đâm bông não chúng
Khóe thu ba dợn sóng khuynh thành
Bóng gương lấp ló bên mành
Cỏ cây cũng muốn tỏ tình mây mưa
Như Hán Vũ Đế xưa nghe ca nhân Lý Diên Niên hát rằng:
Bắc phương hữu giai nhân
Tuyệt thế nhi độc lập
Nhất cố nhân khuynh thành
Tái cố nhân khuynh quốc
Ninh bất tri khuynh thành dữ khuynh quốc
Giai nhân nan tái đắc
(miền Bắc có một giai nhân tuyệt sắc, nàng chỉ nhìn đã khiến cho thành đổ, nhìn lần nữa thì nước mất. Chẳng còn biết thành còn hay nước mất, chỉ biết người đẹp khó lòng thấy được).
Nghe xong, Hán đế quay lại hỏi tả hữu:
Có người đẹp đến thế hay sao?
Tả hữu thưa: Tâu bệ hạ, người đẹp trong bài ca ấy chính là cô em gái của Lý Diên Niên đó
Hán Vũ Đế lập tức cho vời em gái ca nhân họ Lý vào cung. Từ đấy, vị vua hùng tài đại lược ngày đêm mê luyến nàng, bắt cả triều đình phải gọi nàng là Lý phu nhân, đồng thời phong cho Lý Diên Niên từ chức Cẩn giám lên đến Hiệp Luật Đô Uùy.
Văn học Phạm ngữ chia đàn bà ra làm bốn loại:
a) Sankhiki hay bà cá thối, thứ đàn bà mạt hạn tanh tưởi mùi cá ươn, mặt ngỗng, tóc cứng như lông heo, tiếng nói như quạ kêu, ở bẩn, trụy lạc, thô lỗ, cùng đinh mạt hạng.
b) Hastini hay bà voi với thân hình mập mạp hăng hăng mùi rượu chát, tiếng nói nghe như con công gù, tóc tưa thành búp, mặt nở như đóa sen, dâm đãng. Một ngàn đàn bà mới có một hastini.
c) Chitrini hay người đàn bà nghệ sĩ. Nàng manh hương thơm của trăm hoa, tóc dài mượt như lụa, khéo léo và vui vẻ, sẵn sàng thưởng thức tình yêu. Tình tình say đắm nhưng ham muốn xác thịt không quá hung bạo. Cả mười ngàn đàn bà mới có một chitrini.
d) Padmini người đàn bà bông sen, tuyệt diệu hơn hết. Chỉ tìm thấy một Padmini trong số một trăm vạn người.
Nàng đẹp như một nụ sen, cái đẹp của thần nữ Rathi đa tình.
Thế thái mảnh mai, tương phản hoàn toàn với đôi mông lớn tròn chĩnh như ức con bồ câu xanh.
Thân hình mềm mại, trang nhã tỏa ngát mùi trầm, thẳng và đều đặn, cân đối như cây Ciricha, bóng bẩy như thân loại cỏ thơm Mirobolam. Mồ hôi của nàng như mùi sữa tươi.
Làn da êm dịu.
Nàng đẹp như đóa hoa sen vàng.
Tiếng nói ngọt ngào như tiếng hót của loài chim Kokila.
Mặt nàng như ánh trăng rằm.
Mũi nàng xinh như bông vừng, thẳng đi theo những đường cong tuyệt mỹ.
Cổ cao trắng như lông vỏ sò.
Bàn tay nuột nà tựa cành Acosa
Đôi vú đều đặn và rắn chắc như hai quả Vilva.
Oâi cái mông tuyệt vời, đó là trái Nitambini.
Văn sĩ Brautome trong tác phẩm Dames galantes đã dịch lại quan niệm của người Tây Ban Nha về nhan sắc lý tưởng của phái nữ: Người đàn bà đẹp lý tưởng phải có đủ 30 điều:
Ba trắng: da trắng, răng trắng và tay nõn nà
Ba đen: mắt đen, lông mi đen, lông mày đen
Ba đỏ: môi đỏ, má đỏ, móng tay hồng
Bà dài: thân dài, tóc dài, cánh tay và bàn tay dài
Ba ngắn: răng ngắn vuông vắn, tai ngắn, bàn chân ngắn
Ba nhỏ: miệng nhỏ, eo nhỏ, gót chân nhỏ
Ba lớn: đùi lớn, cánh tay bụ bẩm, mông lớn
Ba buông lơi: tóc, đôi môi, và những kẻ ngón tay có thể mở rộng
Ba xinh xắn: đầu vú xinh xinh, cái mũi xinh xinh và đầu không quá lớn.
Nguồn: Internet.