| Tái hiện không khí hân hoan, hào sảng của ngày Giải phóng Thủ đô 68 năm về trước |
Trưng bày "Khúc ca khải hoàn" tái hiện chặng đường chiến đấu oanh liệt của quân và dân Hà Nội trong những năm kháng chiến gian khổ; gợi nhớ cuộc trở về với biết bao cảm xúc. Từ thời khắc lịch sử trọng đại ấy, Hà Nội và cả nước đi lên với những bước chuyển mình quan trọng. Trưng bày cũng thể hiện niềm tự hào và lòng biết ơn những người con đã hy sinh vì Thủ đô thân yêu.
Trưng bày “Khúc ca khải hoàn” được thể hiện qua 3 nội dung: “Bền bỉ kháng chiến”, “Ngày về chiến thắng” và “Hà Nội của ta”. Trong đó, nội dung "Bền bỉ kháng chiến" gợi nhắc về giai đoạn lịch sử của đất nước, khi Cách mạng Tháng Tám năm 1945 thành công, nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa ra đời, song thực dân Pháp vẫn không từ bỏ dã tâm xâm lược.
Hưởng ứng Lời kêu gọi Toàn quốc kháng chiến của Chủ tịch Hồ Chí Minh, quân và dân Hà Nội đã kiên cường, bền bỉ chiến đấu. Sau 60 ngày đêm giam chân địch trong lòng thành phố, các chiến sỹ Trung đoàn Thủ đô tạm biệt Hà Nội với lời thề "Ra đi hẹn một ngày về".
Khi tái chiếm Hà Nội, thực dân Pháp thực thi chế độ quân quản, đàn áp phong trào kháng chiến. Nhiều cán bộ, bộ đội, du kích đã anh dũng hy sinh để bảo vệ cơ sở. Các phong trào đấu tranh của học sinh, sinh viên vẫn bùng lên mạnh mẽ. Nhiều cán bộ, chiến sỹ, học sinh, sinh viên bị địch bắt, giam tại Nhà tù Hỏa Lò. Nhưng tất cả đều chung một niềm tin: "Thủ đô sẽ chiến thắng quân thù".
| Cổng chính được thiết kế với những đường cong uốn lượn lấy cảm hứng từ lá cờ Việt Nam. Trên cổng chính có minh họa hình ảnh chiến sỹ trở về tiếp quản Thủ đô trong niềm hân hoan chào đón của thiếu nữ Hà thành. |
Nội dung "Ngày về chiến thắng" tái hiện sau những năm kháng chiến gian khổ, Ngày về chiến thắng đã không còn xa. Thắng lợi của chiến dịch Điện Biên Phủ đã đánh dấu mốc son lịch sử, buộc địch phải ký hiệp định Giơ-ne-vơ và rút quân ra khỏi miền Bắc Việt Nam. Trước khi rút khỏi Thủ đô, thực dân Pháp tìm mọi cách phá hoại các cơ sở kinh tế, văn hóa, lôi kéo đồng bào di cư vào Nam, trì hoãn việc trao trả tù binh. Nhưng tất cả đều thất bại trước lòng yêu nước, khát khao tự do của nhân dân. Lực lượng tự vệ, công nhân với thái độ kiên quyết, đúng mực, có lý lẽ đã ngăn chặn hiệu quả sự phá hoại, lôi kéo của địch.
Đầu tháng 10/1954, đội hành chính và đội trật tự đã tiến hành bàn giao các cơ quan, công sở, công trình công cộng. 16 giờ ngày 9/10/1954, tốp lính Pháp cuối cùng rút qua cầu Long Biên; quân ta hoàn toàn kiểm soát thành phố.
Lực lượng tiếp quản đã đảm bảo tính mạng, giữ vững cơ sở vật chất, phối hợp với các đoàn thể vận động nhân dân Hà thành chuẩn bị cho ngày giải phóng. Các chị, các mẹ thức thâu đêm để may cờ đỏ sao vàng, băng rôn, khẩu hiệu. Thanh niên nam, nữ hăng hái dựng cổng chào, giăng đèn kết hoa trên các đường phố. Tất cả đã sẵn sàng cho Ngày về chiến thắng.
Sáng sớm ngày 10/10/1954, lệnh giới nghiêm vừa kết thúc, đường phố Hà Nội rực rỡ cờ hoa. Người người mặc quần áo đẹp nhất để đón chào đoàn quân chiến thắng trở về.
Phần nội dung "Hà Nội của ta" tái hiện hình ảnh sau ngày giải phóng, nhân dân Hà Nội tiếp tục vượt qua khó khăn để tạo dựng cuộc sống mới. Vừa dựng xây Thủ đô, vừa kháng chiến chống Mỹ, người Hà Nội vẫn vươn lên bằng niềm tin son sắt vào Đảng, vào chân lý bất diệt "Không có gì quý hơn độc lập, tự do".
Gần 70 năm đã trôi qua từ ngày tiếp quản Thủ đô, hơn 30 năm tiến hành đổi mới, đời sống người dân và bộ mặt Thủ đô có nhiều thay đổi. Những ngôi nhà cao tầng san sát, rực rỡ ánh đèn, những đường phố rộng rãi... Hà Nội đang vươn cao để quyết tâm xây dựng Thủ đô giàu đẹp, văn minh, hiện đại, nhưng ký ức về Thủ đô anh hùng vẫn còn mãi với thời gian. Những địa điểm được tiếp quản ngày ấy giờ trở thành "chứng nhân" lịch sử, gợi nhớ những thời khắc không thể nào quên.
Ban Tổ chức mong muốn, qua trưng bày “Khúc ca khải hoàn”, những thế hệ công dân Thủ đô sinh sau ngày 10/10/1954, dù không được chứng kiến những giây phút hào hùng đó, nhưng vẫn cảm nhận được niềm tự hào từ các thế hệ cha anh và sẽ luôn ghi nhớ, biết ơn những chiến sỹ đã ngã xuống vì nền độc lập, tự do của dân tộc, vì sự toàn vẹn của Hà Nội - Thủ đô anh hùng - Thành phố vì hòa bình.
Trưng bày “Khúc ca khải hoàn” đón du khách đến tham quan từ ngày 5/10 tại Di tích lịch sử Nhà tù Hỏa Lò (quận Hoàn Kiếm, Hà Nội).