Theo số liệu từ Bệnh viện Nhi Đồng 1, có khoảng 10% trẻ em bị táo bón, 30% trẻ có tình trạng nghiêm trọng cần đến sự can thiệp của bác sĩ. Táo bón thường xuyên gặp phải ở trẻ, đặc biệt là trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ. Tuy nhiên, chúng thường không biểu hiện rõ ràng, nếu kéo dài lâu ngày sẽ gây ảnh hưởng nhiều đến sức khỏe như suy dinh dưỡng, khó chịu khi ăn uống hay vui chơi,...
Do đó, việc mẹ luôn quan sát, kịp thời phát hiện sẽ giúp ngăn chặn táo bón nhanh chóng, bảo vệ sức khỏe cho bé tốt hơn. Dưới đây là 4 dấu hiệu giúp mẹ nhận biết tình trạng trạng sức khỏe ở trẻ.
Theo Mayo Clinic - một trung tâm y tế học phi lợi nhuận của Mỹ, các dấu hiệu, triệu chứng của táo bón ở trẻ em có thể bao gồm đi tiêu ít hơn ba lần một tuần, thời gian đi ngoài dài hơn. Mẹ hãy quan sát thật kỹ, ghi chép lại để sớm phát hiện, trị dứt điểm. Thông tin mang tính chất tham khảo bởi số lần đi ngoài có thể phụ thuộc vào cơ địa, độ tuổi, lượng thức ăn trong ngày. Thông thường, số lần đi tiêu của trẻ khỏe mạnh sẽ dao động như sau:
- Trong tuần đầu tiên của cuộc đời: trung bình 4 đến 8 lần mỗi ngày.
- Trong những tháng đầu đời: dao động khoảng 3 lần mỗi ngày.
- Đến 2 tuổi: số lần đi ngoài đã giảm xuống 2 lần mỗi ngày.
- Từ 3 tuổi trở lên: trẻ đi ngoài ít nhất 3 lần mỗi tuần.
Trẻ ít đi ngoài là triệu chứng báo hiệu tình trạng táo bón. Ảnh: Shutterstock.
Vì còn nhỏ nên bé yêu chưa thể nói rõ ràng cho mẹ biết tình trạng cơ thể của mình. Do đó, khi bị táo bón, trẻ sẽ thường quấy khóc để thể hiện sự khó chịu và khiến mẹ chú ý đến. Với trẻ sơ sinh hay trẻ nhỏ, tiếng khóc chính là một trong những cách giao tiếp với bố mẹ.
Khi gặp trường hợp trẻ quấy khóc liên tục và không hợp tác trong việc ăn uống, mẹ đừng vội la mắng. Thay vào đó, phụ huynh hãy hiểu rằng đây rất có thể là biểu hiện của việc đang bị táo bón. Khi bị táo bón, lượng thức ăn không được tiêu hóa, thải ra ngoài, khiến trẻ khó chịu, nên sẽ quấy khóc, không chịu ăn uống. Tình trạng này nếu kéo dài dễ dẫn đến chậm tăng cân, suy dinh dưỡng, còi xương.
Táo bón là tình trạng thường xuyên xảy ra ở trẻ nhỏ. Ảnh: 123rf.com
Thức ăn không được tiêu hóa hết, bị dồn ứ trong đường ruột của trẻ, gây hiện tượng chướng bụng, đầy hơi, khó tiêu. Lúc này, mẹ có thể dùng tay để thử kiểm tra, nếu thấy bụng trẻ cứng hơn bình thường, khi ấn vào bị đau, rất có thể trẻ bị táo bón.
Nếu mẹ quan sát thấy trẻ có những biểu hiện sau mỗi khi đi ngoài như: nhăn nhó, khó chịu, căng thẳng; mặt đỏ bừng lên, vã mồ hôi; gồng mình, khóc to vì đau rát, rặn khó khăn thì khả năng cao là trẻ táo bón.
Trẻ bị táo bón thường có phân khô, cứng, vón cục, nên bé không thể dễ dàng tống đẩy phân ra ngoài, điều này có thể gây tổn thương vùng hậu môn. Trường hợp nặng nếu không phát hiện kịp thời sẽ gây chảy máu, kéo dài có thể gây bệnh trĩ.
Quan sát biểu hiện đi ngoài của bé giúp mẹ nhận biết táo bón sớm hơn. Ảnh: Shutterstock.
Từ việc quan sát những dấu hiệu trên, mẹ có thể nhận định được bé có đang bị táo bón hay không. Nếu có, phụ huynh cũng đừng quá lo lắng. Một số giải pháp hữu ích sau sẽ giúp mẹ xử lý tình trạng ở trẻ.
- Trấn an và vỗ về để trẻ cảm thấy thoải mái hơn, đặc biệt là trong quá trình trẻ đang đi ngoài. Mẹ có thể cho trẻ ngâm chân vào nước ấm 5-10 phút, để kích thích đi ngoài dễ dàng.
- Xoa bụng cho bé theo chiều kim đồng hồ từ 3-5 phút sau khi cho bé bú.
- Xem xét kỹ chế độ ăn để kịp thời điều chỉnh, nên bổ sung nhiều chất xơ, rau củ vào khẩu phần ăn của trẻ, để hỗ trợ hệ tiêu hóa hoạt động tốt hơn.
- Bổ sung lợi khuẩn tốt cho hệ tiêu hóa: do hệ tiêu hóa của trẻ chưa hoàn thiện dễ dẫn đến thiếu hụt lợi khuẩn. Đây cũng là một trong những nguyên nhân gây ra táo bón thường thấy ở trẻ. Để bổ sung lợi khuẩn cho trẻ, mẹ có thể ưu tiên chọn những loại sữa mát cho bé dùng thêm, giúp bé tiêu hóa dễ dàng, tránh táo bón.