Chân tay miệng là bệnh lý thường gặp ở rất nhiều trẻ nhỏ, chủ yếu là trẻ dưới 5 tuổi. Đây là bệnh lý dễ lây lan, chưa có thuốc điều trị nên việc chăm sóc tại nhà đóng vai trò rất quan trọng. Cùng tham khảo thêm về cách chăm sóc trẻ bị tay chân miệng đúng cách tại nhà được tổng hợp chi tiết tại đây.
Bệnh tay chân miệng (HFMD) là một loại bệnh truyền nhiễm do virus thuộc họ Enterovirus gây ra, chủ yếu là nổi bật là Coxsackievirus A16 và Enterovirus 71, thường gặp chủ yếu ở trẻ em dưới 5 tuổi, tuy nhiên cũng có thể xuất hiện trên người lớn. Bệnh có xu hướng bùng phát mạnh vào thời điểm tháng 3- 5 hay tháng 9 -12.
Tay chân miệng là bệnh thường gặp phổ biến ở trẻ nhỏ với tình trạng lở loét trong miệng, phát ban ở chân tay khiến bé vô cùng khó chịu
Với những trẻ bị tay chân miệng do Enterovirus 71 thường có tiên lượng rất xấu, có nguy cơ tử vong rất cao. Bệnh gây ra rất nhiều triệu chứng khó chịu cho người bệnh như sốt nhẹ, tiêu chảy, loét bên trong miệng đặc biệt là lưỡi, phát ban mụn nước trên lòng bàn tay, bàn chân,.. Nếu có có biện pháp kịp thời bé có thể dẫn đến các biến chứng như nôn ói, co giật, mê sáng..
Dù chủ yếu bệnh thường được gây ra bởi nhóm Coxsackievirus A16 có thể tự khỏi sau đó khoảng 7 – 10 ngày, tuy nhiên phụ huynh không nên vì thế mà chủ quan. Nếu phát trẻ có các dấu hiệu bất thường như sốt cao trên 39 độ trong vòng 48 giờ không dứt, quấy khóc liên miên, khó thở, có dấu hiệu co giật nôn nhiều, da nổi vằn thì cần nhanh chóng đưa con đến cơ sở gần nhất để điều trị kịp thời.
Với các triệu chứng cơ bản nhẹ hơn, phụ huynh có thể tham khảo áp dụng cách chăm sóc trẻ bị tay chân miệng dưới đây để nhanh chóng phục hồi sức khỏe cho con
Tay chân miệng là căn bệnh có yếu tố lây nhiễm qua thông qua các con đường như nước bọt, mụn nước hay qua đường tiêu hóa. Các virus gây bệnh cũng có khả năng tồn tại trong môi trường rất lâu, vì thế có thể lây nhiễm qua việc tiếp xúc trực tiếp với quần áo trẻ mắc bệnh.
Phụ huynh nên cách ly trẻ tạm thời để phòng tránh nguy cơ lây nhiễm sang những người xung quanh
Do đó để đảm bảo phụ huynh nên cho bé tạm nghỉ học trong 7- 10 ngày đến khi hết bệnh hoàn toàn để tránh lây nhiễm cho những trẻ em xung quanh. Với việc nghỉ ngơi ở nhà phụ huynh cũng cần chú ý thường xuyên dọn dẹp lau dọn các vật dụng mà bé chạm phải để tránh nguy cơ lây nhiễm cho những người trong gia đình.
Quần áo, tất, khăn của bé cần được giặt riêng ngay sau khi bé vừa tắm xong. Tốt hơn bạn có thể dùng các dung dịch sát khuẩn Cloramin B 2% để ngâm quần áo hay hoặc luộc nước sôi trước khi giặt. Các vật dụng cá nhân khác cũng cần đucợ luôn sôi trùng trùng và dùng riêng biệt như đồ chơi, bình sữa, ly uống nước, chén ăn cơm, muỗng ăn…
Nếu có thời gian thì phụ huynh cũng nên thay chăn ga, gối hằng ngày để hạn chế nguy cơ các virus bám vào và gây bệnh sau đó không dứt. Với phụ huynh sau khi tiếp xúc với trẻ cũng nên đi rửa tay sạch bằng xà phòng hoặc thay đồ nếu cần thiết để loại bỏ các virus có thể bám vào.
Do trẻ có thể bị sốt nên mẹ cần chú ý cho con mặc đồ rộng rãi để nhiệt trong thể được tản ra tốt hơn. Nếu thất bé ra nhiều mồ hôi cần nhanh chóng lau người và đồ mới để tránh nguy cơ mồ hôi thấm ngược vào trong gây cảm lạnh.
Mẹ nên ưu tiên chọn những bộ đồ rộng, có chất vải mềm để tránh tình trạng quần áo cọ xát vào các vết phát ban làm vỡ mụn hay dễ hình thành sẹo. Tuy nhiên cũng chú ý không nên cho bé mặc đồ cộc tay vì có thể bị nhiễm gió độc hoặc chan chân cọ vát vào chăn ga và các virus lây nhiễm sang các vật dụng này và tái phát lại bệnh.
Trẻ bị sốt ra nhiều mồ hôi cùng với các vết phát ban mụn nước khiến trẻ vô cùng ngứa ngáy, khó chịu và có thể gãi ra hình thành các vết loét trên da xấu xí. Do đó việc làm sạch cơ thể cho bé rất quan trọng, vừa là để ngăn ngừa nguy cơ lây nhiễm vừa giúp bé giảm cảm giác khó chịu đồng thời ngăn ngừa nguy cơ để lại sẹo trên da.
Cần cho bé tắm rửa sạch sẽ để cảm thấy dễ chịu hơn, ngăn ngừa nguy cơ để lại sẹo
Quan niệm dân gian xưa thường cho rằng với các triệu chứng bệnh dạng như tay chân miệng thì cần phải kiêng gió, kiêng nước. Thực tế quan niệm này không hẳn đúng hoàn toàn. Việc làm sạch cơ thể bé mỗi ngày là vô cùng cần thiết, tuy nhiên nếu không thực hiện đúng cách như tắm nước lạnh hay nơi có gió lớn có thể khiến tình trạng sốt của bé trầm trọng hơn.
Theo đó, phụ huynh nên tắm cho bé ngày 2 lần bằng nước ấm, không nên tắm bằng một số loại xà bông vì có thể làm da bé bị xót và viêm nhiễm nặng hơn. Chú ý nên tắm trong phòng kín gió, tắm trong thời gian ngắn và lau khô người mặc đồ cho bé nhanh chóng sau đó.
Thay vì dùng xà bông tắm phụ huynh có thể dùng một số loại tinh dầu tràm, tinh dầu sả hay một số loại thảo dược để tắm cho bé đều vô cùng tốt. Các loại thảo dược vừa an toàn trên da, lại có tính kháng khuẩn giúp cải thiện các vết loét trên da hiệu quả. Dân gian thường dùng một số thảo dược sau làm nước tắm
Tuy nhiên cần chú ý nếu dùng các loại thảo dược để tắm cho trẻ phụ huynh cần chú ý lựa chọn các loại cây an toàn đã được rửa sạch. Tốt nhất nên ngâm qua nước muối loãng khoảng 15 phút trước khi đun nước tắm cho trẻ để loại bỏ bụi bẩn hay các tạp chất có thể có trên lá cây.
Trước và sau khi vệ sinh hay trước khi đi ăn cơm cũng cần cho bé rửa tay sạch sẽ với xà phòng diệt khuẩn. Phụ huynh nên rèn luyện cho bé thói quen tự giác này không chỉ để ngăn ngừa bệnh tay chân miệng mà còn rất nhiều bệnh lý có liên quan đến vấn đề nhiễm khuẩn khác.
Với bệnh tay chân miệng thường bé không bị sốt quá cao, tuy nhiên phụ huynh vẫn nên hạ sốt cho bé để giúp bé bớt cảm thấy mệt mỏi khó chịu hơn. Do đó phụ huynh có thể áp dụng một số cách chăm sóc trẻ bị sốt tại nhà để hạ sốt nhanh chóng và phòng tránh một số biến chứng nguy hiểm khác có thể xảy ra làm suy giảm sức khỏe con nhanh chóng hơn.
Theo đó cần chú ý nếu bé chưa sốt trên 38 độ thì việc dùng thuốc là chưa cần thiết, thay vào đó phụ huynh có thể áp dụng các phương pháp sau đây
Một lưu ý là dùng một số nhóm thuốc hạ sốt có kháng sinh như paracetamol có thể không có tác dụng vì bệnh có liên quan đến các yếu tố virus chứ không phải vi khuẩn. Trong trường hợp bé sốt quá cao thì phụ huynh có thể sử dụng paracetamol tạm thời sau đó nhanh chóng liên hệ với bác sĩ để có phương án điều trị phù hợp nhất.
Dù việc dùng thuốc với trẻ nhỏ là không được khuyến khích do các cơ quan nội tạng của bé lúc này chưa thực sự hoàn thiện nhưng vẫn cần sử dụng trong một số trường hợp để tránh nguy cơ biến chứng hay viêm nhiễm nặng hơn. Hầu hết phụ huynh sẽ được chỉ định dùng thuốc bôi ngoài da nhưng nếu có xảy ra viêm loét nặng bên trong miệng vẫn có thể phải dùng thuốc đường uống.
Bé có thể được chỉ định một số loại thuốc đường uống hay bôi để ngăn ngừa nguy cơ bội nhiễm ngoài da
Một số loại thuốc thường được dùng để điều trị và chăm sóc trẻ bị tay chân miệng tại nhà bao gồm
Lưu ý khi dùng thuốc, mẹ tuyệt đối không cho bé dùng các nhóm thuốc có chứa aspirin vì rất có thể gây ra hội chứng Reye rất nguy hiểm cho trẻ. Ngoài ra, nước muối nếu trên nồng độ 0,9% có thể khiến trẻ bị đau xót tại các vết lở loét trong miệng. Vì thế tốt nhất phụ huynh nên mua các loại nước muối sinh lý tại hiệu thuốc, tránh tự pha sẽ không thể định lượng chính là liều lượng.
Như đã nói, việc dùng kháng sinh trong bệnh tay chân miệng ở trẻ em là gần như không có tác dụng. Vì vậy phụ huynh tuyệt đối không nên tự ý dùng kháng sinh hay bất cứ các loại thuốc nào cho trẻ. Trong trường hợp muốn dùng các nhóm kháng histamin phòng chống dị ứng thì cần có sự tham khảo ý kiến từ bác sĩ.
Trong trường hợp bé có các dấu hiệu như sốt cao lâu ngày, co giật, mê man, nôn ói nhiều cần nhanh chóng đưa bé đến cơ sở y tế gần nhất để phòng tránh các biến chứng nguy hiểm có thể xảy ra.
Trong chăm sóc trẻ bị tay chân miệng, dinh dưỡng đóng vai trò vô cùng quan trọng để bé có thể nhanh chóng phục hồi năng lượng nhất có thể. Theo đó phụ huynh nên ưu tiên cho bé ăn các đồ ăn mềm, dễ nuốt, dễ hấp thụ và tiêu hóa để dễ ăn hơn. Đặc biệt cần hạn chế một số nhóm thức ăn có thể để lại sẹo trên vùng da bị mụn lở loét.
Do bé có thể bị lở loét trong miệng nên việc ăn uống có thể khó khăn hơn, trẻ có xu hướng bỏ ăn, chán ăn khiến cơ thể suy nhược nhanh chóng hơn. Dinh dưỡng trong thời điểm này không đủ khiến sức đề kháng ngày càng yếu dễ dẫn đến biến chứng hay mắc một số bệnh lý nguy hiểm khác.
Nên ưu tiên cho bé ăn các món lỏng, mềm như cháo để bé dễ ăn và hạn chế các kích ứng tại các vết lở loét trong miệng
Theo đó, bé bị tay chân miệng nên ăn các thực phẩm sau
Bên cạnh việc bổ sung dinh dưỡng còn có rất nhiều thực phẩm mà bé nên tránh để ngăn ngừa nguy cơ để lại sẹo hay khiến tình trạng bệnh nghiêm trọng hơn.
Một số thực phẩm mà bé nên hạn chế cho bé khi bị tay chân miệng bao gồm
Bên cạnh các cách chăm sóc trẻ bị tay chân miệng trên đây, phụ huynh còn cần chú ý các vấn đề sau
Chăm sóc trẻ bị tay chân miệng đóng vai trò quan trọng trong việc phục hồi sức khỏe cũng như ngăn ngừa các biến chứng nguy hiểm khác có thể xảy ra. Phụ huynh nếu phát hiện các dấu hiệu bất thường ở bé cần nhanh chóng đưa bé đến trung tâm y tế gần nhất để làm các xét nghiệm kiểm tra và có hướng điều trị nhanh chóng nhất.
Tay chân miệng dù là căn bệnh có yếu tố lây nhiễm cao lại chưa có thuốc điều trị nên mỗi phụ huynh cần có phương pháp phòng tránh tử sớm. Đồng thời bệnh cũng có nguy cơ quay lại sau đó với các triệu chứng nặng nề hơn nên đề cao tinh thần ngăn ngừa bệnh hiệu quả.
Rèn luyện cho bé thói quen rửa tay bằng xà phòng là cách để ngăn ngừa nguy cơ mắc bệnh tay chân miệng hiệu quả
Những phương pháp để phòng tránh bệnh tay chân miệng bao gồm
Tay chân miệng ở trẻ dù là bệnh phổ biến nhưng vẫn tiềm ẩn nhưng vẫn tồn tại rất nhiều nguy hiểm mà phụ huynh không nên chủ quan. Hy vọng với những cách chăm sóc trẻ bị tay chân miệng được chia sẻ trên đây đã đem đến cho bạn nhiều thông tin hữu ích.
Chủ đề liên quan: