Mô tả: Dây leo gần như là cây thảo, có thân xốp, có khía, ít sần sùi (không có mụn nhiều như Dây cóc). Lá có cuống, hình trái xoan - tim, gần hình mắt chim với một mũi nhọn rất nhẵn, dài 8cm, rộng 7cm, gân sơ cấp 5-7, gân giữa với 1 cặp gân bên, dính liền với các gân con thành những mắt lưới hình đa giác; cuống mảnh, nhẵn, ngắn hơn phiến. Hoa từng nhóm 3-4 cái xếp thành 1-2 chùm ở nách lá. Quả đỏ, hình trứng, chứa một hạt dẹp.
Nơi sống và thu hái: Cây của vùng Đông Dương và Ấn Độ, mọc hoang ở vùng rừng núi, có khi thấy trên đất mùn núi đá, cũng thường được trồng. Thu hái thân dây và rễ quanh năm, dùng tươi hay cắt ngắn phơi khô dùng dần. Khi dùng có thể ngâm nước vo gạo hoặc nước tiểu trẻ em.
Thành phần hoá học: Người ta đã chiết được từ cây những chất đắng Tinosporin và berberin; thân tươi chứa một glucosid là giloin; còn có giloinin và gino-stercol.
Tính vị, tác dụng: Vị rất đắng, tính hàn, không độc, có tác dụng tả thực nhiệt, khử tích trệ, tiêu ứ huyết, tán ung độc, lợi tiểu, hạ nhiệt, thông kinh, lợi tiêu hoá.
Công dụng, chỉ định và phối hợp: Thường dùng làm Thu*c bổ đắng, chữa sốt rét mới phát hay kinh niên (như Dây cóc) chữa viêm họng, no hơi đầy tức, đại tiện táo bón, bế kinh, kinh nguyệt không đều. Còn dùng trị thấp khớp, đái đường. Ở Ấn Độ, người ta dùng dây chữa sốt rét có chu kỳ, dùng giải nhiệt do sốt; bột rễ và thân chế Thu*c bổ dưỡng dùng trị ỉa chảy và lỵ mạn tính. Dây tán bột rồi hãm uống dùng làm Thu*c giải khát và K*ch d*c. Dịch lá tươi có tác dụng lợi tiểu được dùng để trị bệnh lậu.
Cách dùng: Thường dùng sắc uống hay ngâm rượu uống. Có thể dùng dạng cồn Thu*c. Ngâm 100g thân cây trong 500cc rượu 20 độ trong lọ kín trong vòng 1 tuần lễ. Chiết ra và thêm rượu cho đủ 500cc rồi lọc. Ngày dùng 30-90cc.
Chủ đề liên quan:
cây dược liệu chữa viêm họng đái đường Dây thần thông dược liệu kinh nguyệt không đều rễ gió thấp khớp