Theo PGS.TS Lê Anh Thư, Chủ tịch Hội Loãng xương TP. Hồ Chí Minh, khi nói đến khối cơ có lẽ là hầu hết mọi người đều ít biết tới. Trong chuyên khoa Cơ - Xương - Khớp thì mọi người cũng hay bỏ quên phần cơ mà chỉ quan tâm đến phần xương - khớp.
PGS. Anh Thư cũng nhấn mạnh: Cơ là bộ phận quan trọng của hệ thống vận động, cùng với xương khớp tạo nên hệ thống vận động. Nếu nói hệ cơ (có hơn 600 cơ), có chức năng rất quan trọng che phủ chúng ta, nếu không có khối cơ thì chỉ có bộ xương. Cơ tạo nên cho chúng ta một hình hài đẹp từ khuôn mặt cho đến vóc dáng. Cùng với đó, cơ còn tham gia vào chức năng vận động và di chuyển (cơ bám vào xương, được hoạt động bởi điều khiển của vỏ não, sự co của các cơ làm cho xương của chúng ta vận động được. Nhóm cơ thứ 2 là cơ trơn nằm trong các loại ống, ống tiêu hóa, hô hấp, đường niệu, hệ thống mạch máu đều có cơ, nó làm cho việc lưu chuyển khí, hay thức ăn, hoặc các dịch trong cơ thể kể cả tuần hoàn máu, hoạt động của cơ quan đều liên quan đến cơ. Một hoạt động quan trọng nữa đó là cơ tim, đây là cơ riêng biệt, giống như máy bơm bơm máu vào hệ tuần hoàn nuôi dưỡng con người. Một ngày trái tim bơm gần 9.500l máu nuôi dưỡng toàn bộ cơ thể của chúng ta. Cùng với đó, cơ giữ vai trò giữ thăng bằng cho cơ thể. Các động tác chúng ta đều có sự cân bằng của cơ hay các hệ thần kinh của cơ, hoặc hoạt động của hệ tuần hoàn các bộ phận khác cần cơ để hoạt động.
Cơ là bộ phận rất quan trọng của hệ thống vận động (ảnh minh họa)
“Lâu nay chúng ta chỉ nói đến xương không nói gì đến cơ. Từ 10 năm nay người ta tìm thấy vai trò quan trọng một mối liên hệ giữa cơ và xương. Cơ làm cho xương vận động vì cơ bám lên xương, tuy nhiên cơ lại nuôi dưỡng xương và cơ. Cơ có tiết ra 2 chất đặc biệt riêng biệt giúp xương vững chắc hơn, cứng cáp hơn làm cho chúng ta vận động thăng bằng hơn”, PGS. Anh Thư phân tích.
PGS.TS Anh Thư cũng nhấn mạnh, khi cơ thể có được khối cơ tốt nhất cũng là lúc chúng ta trưởng thành. Với người bình thường khối cơ cần có chiếm đến 40-50% trọng lượng cơ thể. Chúng ta cần có một ngân hàng cơ dự trữ để không chỉ để duy trì trong quá trình sống mà còn phải dùng đến khi ốm đau.
Theo đó, chúng ta cần cung cấp dinh dưỡng đầy đủ giúp khối cơ mất ít đi, xây dựng và bảo vệ cơ trong suốt cuộc đời.
Về vấn đề tăng cường khối cơ như thế nào TS. Lưu Ngân Tâm, Trưởng khoa Dinh dưỡng, BV Chợ Rẫy chia sẻ: Ngay từ bây giờ khi bạn có ý thức “đầu tư” cho ngân hàng cơ, thì bạn có một thứ “của để dành” để bạn khi tuổi tác cao bạn lấy ra dùng từ từ.
Việc mất cơ bắp diễn ra nhanh hơn sau 70 tuổi (ảnh minh họa)
Bởi, trong cơ có protein chứa acid amin rất lớn, khi cần sẽ nuôi dưỡng các tế bào miễn dịch. Các nghiên cứu chỉ ra rằng, những người suy yếu cơ có mối tương quan với suy yếu miễn dịch, và những người có khối cơ tốt thì liền vết thương nhanh hơn khi phẫu thuật. Vai trò của khối cơ quan trọng là vì thế. Ngay từ khi trẻ còn trong bụng mẹ, bà mẹ cũng đã cần quan tâm đến việc này. Ban đầu, bà mẹ có thể bổ sung vitamin, sau đó cần protein và cao hơn nữa là nguồn canxi để chuẩn bị cho cơ, xương để tạo protein và hình thành nên các chức năng của thai nhi. Đến khi đứa trẻ sinh ra từng giai đoạn sơ sinh, nhũ nhi hay học đường thì dinh dưỡng cũng phải phù hợp với từng giai đoạn quan trọng của đứa trẻ. Cùng với chế độ dinh dưỡng hợp lý thì vận động cũng là điều hết sức quan trọng với trẻ. Thời đại này cha mẹ cho con chơi ipad, game nhiều trẻ không được vận động, trong khi với trẻ thì dinh dưỡng protein và canxi, vận động là những yếu tố rất cần thiết cho chúng.
Trong suốt quá trình từ tuổi học đường đến khi trưởng thành con người rất cần chế độ dinh dưỡng tốt để cung cấp năng lượng nhằm chống lại quá trình lão hoá qua đó sẽ hạn chế tối thiểu tình trạng mất cơ. Nhưng khi đến tuổi cao thì người già lại cần nhiều protein hơn là năng lượng, do đó với người già việc cung cấp protein sẽ quan trọng hơn.
Nhiều người chưa có thói quen sử dụng bổ sung sữa, trong khi sữa lại là nguồn cung cấp khoáng chất tốt cho cơ thể. Nhiều người lớn tuổi quan niệm ăn cơm và thức ăn là đủ dinh dưỡng nhưng mọi người lại không hiểu rằng, thực tế cơm rất thiếu khoáng chất, thiếu canxi… mà canxi là nguyên tố cơ thể con người không thể tổng hợp được mà phải đưa vào cơ thể từ chế độ ăn. Do đó, uống sữa chính là tận dụng nguồn canxi thiên nhiên từ sữa mà các thực phẩm khác có ít để đưa vào cơ thể của mình.
Nhiều người băn khoăn không thể uống được sữa, hay uống sữa thường bị đau bụng, tiêu chảy, để khắc phục điều này khi bắt đầu uống sữa bạn có thể tập uống dần dần từ 50-100ml. Không uống sữa lúc đói mà nên ăn xong rồi hãy uống. Nếu luyện tập dần thì cơ thể chúng ta sẽ dung nạp được sữa. Bên cạnh đó có thể dùng các sản phẩm từ sữa như phô mai, sữa chua… Việc tập uống sữa nên làm để cơ thể thích nghi, ngoài ra, khi bị bệnh rất có thể bạn không ăn được, bác sĩ phải cho dùng sữa thích hợp với từng loại bệnh thì mới nuôi dưỡng được cơ thể.
Theo nghiên cứu của Viện Sức khỏe Quốc gia Hoa Kỳ, cơ thể con người sẽ mất đi cơ bắp một cách tự nhiên bắt đầu từ 40 tuổi và có thể mất khoảng 8% cơ bắp mỗi 10 năm. Việc mất cơ bắp này diễn ra nhanh hơn sau 70 tuổi.