Thời gian gần đây, ở Trung Quốc và Mỹ thông báo một số cabệnh dịch hạch, đã có người Tu vong. Tại Việt Nam, tuy 12 năm trở lại đây không ghi nhận ca dịchhạch nào, nhưng trước tình hình bệnh dịch từ các nước khác có thể xâm nhập vào nước ta, Bộ Y tế đãchỉ đạo các biện pháp phòng chống căn bệnh nguy hiểm này. Để giúp bạn đọc biết cách phát hiện,phòng chống bệnh dịch hạch, xin giới thiệu bài viết sau đây.
Trực khuẩn dịch hạch (Yersinia pestis) bị diệt ở nhiệt độ 55oC trong vòng 30 phút, ở100oC trong vòng 1 phút; Thu*c sát khuẩn thông thường cũng diệt được vi khuẩn dịch hạch.Dịch hạch là bệnh lưu hành ở nhiều nước trên thế giới. Ở Việt Nam, bệnh lan truyền từ loài gặm nhấmmà chủ yếu là chuột sang người, do bọ chét chuột đốt lây bệnh.
Trực khuẩn dịch hạch.Trong tự nhiên, bệnh dịch hạch lan truyền như sau: bọ chét hút máu con chuột A, vi khuẩn dịchhạch nhân lên trong dạ dày của bọ chét làm tắc nghẽn tiêu hoá chuột A. Con bọ chét bị tắc nghẽntiêu hóa, chuyển sang đốt con chuột B thì vi khuẩn sẽ theo vết đốt vào cơ thể chuột B và lan truyềnbệnh.
Lây lan trực tiếp từ người bệnh sang người lành do: hít phải vi khuẩn dịch hạch tồn tại trongkhông khí do tiếp xúc với bệnh nhân mắc dịch hạch thể phổi. Vi khuẩn dịch hạch xâm nhập trực tiếpqua da lành hoặc da bị trầy xước, tiếp xúc tay trực tiếp vào động vật bị bệnh, động vật nuôi trongnhà như mèo cắn hoặc cào.
Thể hạch chiếm hơn 90% các thể bệnh, gồm các triệu chứng: khởi phát bệnh đột ngột, ớn lạnh, mệtmỏi, đau cơ, đau bụng, buồn nôn và đau đầu. Sau đó, bệnh chuyển sang giai đoạn toàn phát với cáctriệu chứng: nhiễm khuẩn, nhiễm độc và sưng hạch.
Hạch có thể to bằng ngón tay cái hoặc bằng quảtrứng gà, lúc đầu đau và cứng chắc, sau đó, hạch mềm hoá mủ. Từ thể hạch có thể tiến triển thànhthể nhiễm khuẩn huyết, thể phổi hoặc viêm màng não thứ phát.
Nếu không được điều trị sớm và tíchcực, thể hạch rất dễ tiến triển đột ngột thành nhiễm khuẩn tối cấp với biểu hiện: sốt cao 40 -41oC, tình trạng nhiễm khuẩn, nhiễm độc, huyết áp giảm, mạch nhanh, nhỏ, bệnh nhân bịvật vã, rối loạn tinh thần, hôn mê, thường Tu vong trong vòng 3 - 5 ngày.
Hạch ở cổ sưng to trong bệnh dịch hạch.Các thể nhiễm khuẩn huyết, thể phổi, thể viêm màng não thường là thứ phát. Dịch hạch thể phổirất nguy hiểm vì có thể lây truyền trực tiếp qua đường hô hấp từ người bệnh sang người lành và bùngphát thành dịch lớn. Bệnh nhân có triệu chứng ở phổi cho đến ngày cuối cùng của bệnh, đờm loãng, cóbọt dính máu, thường xuất hiện tràn dịch màng phổi, có biến chứng phù phổi cấp, tỷ lệ Tu vongcao.
Chẩn đoán bệnh cần tìm thấy vi khuẩn dịch hạch hoặc kháng nguyên F1 của vi khuẩn trong bệnh phẩmcủa bệnh nhân.
Bệnh nhân mắc bệnh dịch hạch cần phải cách ly điều trị để tránh lây lan bệnh cho mọi người. Chobệnh nhân dùng kháng sinh để diệt vi khuẩn dịch hạch. Điều trị triệu chứng: truyền dịch để bù nướcđiện giải, chống toan huyết, dùng Thu*c trợ tim mạch, giảm đau, hạ sốt, an thần, chống choáng, suyhô hấp, suy tuần hoàn, xuất huyết, nâng sức đề kháng cho bệnh nhân bằng việc dùng vitamin nhóm B,C, dinh dưỡng tốt...
Tích cực diệt bọ chét và chuột. Cần lưu ý là nên diệt bọ chét trước, diệt chuột sau. Phòng tránhbị bọ chét đốt. Diệt bọ chét: phun hoá chất Permethrin 0,2 g/m2, Vectron 01 - 0,2g/m2, Diazinon 2g/m2 hoặc các hoá chất diệt bọ chét khác đã được Bộ Y tế chophép sử dụng trong y tế và gia dụng.
Tích cực diệt chuột bằng nhiều biện pháp như đặt bẫy, dùng keodính bắt chuột, dùng hoá chất diệt chuột như Warfarin 0,05% hoặc Brodifacoum 0,005 - 0,01%, hoặctheo hướng dẫn hàng năm của cơ quan y tế. Tiêm chủng: vaccin ev (vaccin sống) chủng hoặc tiêm trongda cho người ở trong ổ dịch nhưng chưa có miễn dịch hoặc người phải đi công tác vào vùng có dịch.
Đối với người tiếp xúc với bệnh nhân, cần điều trị dự phòng streptomyxin 1g/ngày x 5 ngày hoặctetraxyclin 1g/ngày x 5 ngày; phải theo dõi chặt chẽ, khi có triệu chứng bệnh thì điều trị như đốivới bệnh nhân.
Khi có bệnh nhân Tu vong: cần liệm xác bằng vải tẩm cloramin 5%, trong quan tài có rắc vôi bột,phải chôn sâu 2m hoặc hoả táng.
Chủ đề liên quan:
bệnh dịch bệnh dịch hạch chống bệnh dịch hạch lây lan mangyte.vn phòng bệnh phòng chống trực khuẩn