Điều trị ung thư trong dịch bệnh Covid-19

Mới đây, trung tâm chẩn đoán, điều trị ung bướu thuộc bệnh viện quân y 175 (viết tắt là trung tâm) đã có những giải pháp phù hợp để hỗ trợ người bệnh (nb) ung thư trên địa bàn tp hồ chí minh và các tỉnh đông nam bộ.

Theo Trung tâm, có thể khám bệnh trực tiếp và qua nhiều hình thức hỗ trợ từ xa. Việc hỗ trợ từ xa, các NB cũ tái khám có ý nghĩa rất quan trọng, việc này giúp phân loại những NB ổn định, ít có nguy cơ tiến triển bệnh nhưng đến kỳ tái khám thì có thể kéo dài hơn thời gian tái khám thông thường (thí dụ lịch tái khám là 3-6 tháng mà NB đang ổn định thì kéo dài thành 6 tháng hoặc khi dịch bệnh ổn định); đồng thời cũng phát hiện ra những biểu hiện cần nhập viện ngay để hướng dẫn NB phương án tiếp cận được bệnh viện nhanh.

Trong trường hợp buộc phải đến bệnh viện khám, theo Đại tá, TS, BS Đào Tiến Mạnh, Giám đốc Trung tâm, thì: “Trung tâm đã tính toán số lượng thu dung nhập viện mỗi ngày theo khả năng của mỗi khoa (ưu tiên theo tình trạng bệnh lý). Nhân viên các khoa chủ động liên lạc với từng NB, điều phối thời gian đến nhập viện bảo đảm giãn cách, tăng cường làm việc ngày nghỉ, ngày lễ. NB nhập viện theo hẹn được bố trí mỗi NB/thân nhân một phòng riêng trong khu cách ly tạm thời, thực hiện test nhanh tại phòng khám tiền phương và xét nghiệm PCR SARS-CoV-2 tại Trung tâm”.

Hầu hết các chuyên khoa phẫu thuật các bệnh lý ung thư đều có sẵn và phối hợp chặt chẽ, đặc biệt Trung tâm còn tổ chức phẫu thuật cho các NB là F0, F1 trong các tình huống cấp cứu, trong đó có các cấp cứu ung thư (tắc ruột do u, chèn ép tủy cấp có chỉ định mổ,…). Các phẫu thuật có ý nghĩa điều trị triệt để (nếu trì hoãn có nguy cơ rủi ro cao) được ưu tiên phối hợp thực hiện (Thí dụ: u phổi ≥ 2cm, ung thư có bán tắc ruột, ung thư nội mạc tử cung, tụy, buồng trứng, gan, ung thư biểu mô có nguy cơ xâm lấn cơ cao mà hiện chưa xâm lấn).

Một số NB có thể trì hoãn phẫu thuật hơn 3 tháng hoặc hơn nếu điều kiện chưa cho phép (như ung thư da không hắc tố; ung thư vú sớm ở phụ nữ sau mãn kinh có thụ thể nội tiết dương,…); hoặc trì hoãn trong vòng 3 tháng (ung thư tuyến tiền liệt nguy cơ cao có thể điều trị nội tiết trì hoãn, ung thư đại tràng nguy cơ tắc ruột thấp,..).

Đại úy, Ths, BS Phạm Thành Luân, Bác sĩ điều trị khoa Điều trị Ung bướu, khẳng định: Về xạ trị cũng như phẫu thuật, xạ trị là mô thức điều trị tại chỗ tại vùng có thể chỉ định với mục đích điều trị triệt để (ung thư vòm họng, hốc miệng, thực quản, phổi, vú, trực tràng, tuyến tiền liệt, cổ tử cung, nội mạc tử cung…), cũng có khi là điều trị giảm nhẹ (giảm đau do di căn xương, di căn não, giảm kích thước bướu gây chèn ép…).

Các NB xạ trị cũng được phân nhóm nguy cơ rủi ro tiến triển để có thái độ xử trí phù hợp. Ưu tiên các trường hợp cấp cứu kể cả cho những tình huống NB là F1 hay các NB chưa có xét nghiệm PCR SARS-CoV-2 với quy trình điều trị riêng (NB có chèn ép tủy cấp nguy cơ hạ liệt vĩnh viễn có tiên lượng sống trên 3 tháng mà điều trị nội khoa không hiệu quả).

Vận hành máy xạ trị gia tốc tại Trung tâm.

Tiến hành xạ trị sớm cho các NB nguy cơ tiến triển bệnh cao có chỉ định điều trị triệt để (như ung thư phổi, ung thư trực tràng tiến triển tại chỗ, ung thư đầu cổ…). Trì hoãn trong vòng 3 tháng nếu điều kiện chưa cho phép với một số chỉ định xạ trị (như ung thư nội mạc tử cung sau phẫu thuật, ung thư tuyến tiền liệt nguy cơ cao có thể điều trị nội tiết, ung thư vú sớm có thụ thể nội tiết, ung thư da không hắc tố…). Với các NB có chỉ định xạ trị, thì phác đồ điều trị rút gọn có hiệu quả tương đương hoặc gần tương đương được ưu tiên lựa chọn tùy vào mỗi ca bệnh.

Giống như phẫu thuật hay xạ trị, các NB hóa trị cũng được phân thành những nhóm nguy cơ khác nhau để được tiếp cận điều trị phù hợp nhất. Nhóm NB được ưu tiên điều trị sớm gồm các bệnh lý mà điều trị có ý nghĩa điều trị triệt để hay là mô thức điều trị chính giúp duy trì sống còn (các bệnh nhân đang dùng Thu*c nhắm đích, miễn dịch điều trị ung thư phổi, vú, gan, đầu cổ…, hóa trị bệnh bạch cầu cấp, lymphoma diễn tiến nhanh, Hodgkin, đa u tủy xương có triệu chứng, ung thư tinh hoàn, ung thư phổi tế bào nhỏ, các ung thư đầu cổ trừ tuyến giáp).

Nhóm NB có thể trì hoãn trong vòng 3 tháng nếu điều kiện không cho phép tiếp cận điều trị (ung thư vú, ung thư đại trực tràng và ung thư phổi giai đoạn muộn mà hiện tại bệnh nhân đang ổn định). Việc xác định nguy cơ và phân loại này phải dựa trên từng NB cụ thể và nhiều trường hợp cần hội chẩn để ra quyết định. Nếu hóa trị được lựa chọn tiến hành, những phác đồ hóa trị có hiệu quả điều trị tương đương hoặc gần tương đương nhau nhưng có khoảng cách chu kỳ dài hơn và ít chu kỳ được ưu tiên (chu kỳ mỗi 3 tuần thay cho chu kì mỗi tuần, hóa trị phác đồ 4-5-6 chu kỳ thay cho 6-8 chu kỳ)…

“Thuộc bệnh viện đa chuyên khoa, tuyến cuối của quân đội ở phía Nam, riêng về chuyên ngành ung bướu, Trung tâm triển khai đầy đủ các mô thức điều trị ung thư (phẫu thuật, hóa trị, xạ trị, điều trị đích, miễn dịch…). Do đang tổ chức khám, chữa bệnh trong hoàn cảnh có dich bệnh nên đã triển khai đầy đủ các phương pháp xét nghiệm phục vụ sàng lọc và chẩn đoán Covid-19, NB được lấy mẫu với các máy móc hiện đại chính xác, giảm thời gian chờ đợi kết quả.

Bệnh viện cũng tổ chức Trung tâm điều trị Covid-19 biên chế 500 giường trong khuôn viên bệnh viện, có hệ thống phòng dịch chặt chẽ hoạt động hiệu quả, sẵn sàng ứng phó với các tình huống nhiễm Covid-19, xử trí F1 phù hợp và kịp thời nhất”, Đại tá, TS, BS, Đào Tiến Mạnh nhấn mạnh.