Những thực phẩm và Thuốc tương kỵ cần tránh

Thực phẩm giàu kali

Thuốc ức chế men chuyển (ACE) như: captopril, enalapril và fosinopril... được dùng trong điều trị tăng huyết áp và suy tim... do làm thư giãn, giãn nở các mạch máu, làm cho máu lưu thông dễ dàng hơn. Do tác dụng của Thuốc là giữ kali, trong khi các thực phẩm như chuối, nước cam ép, các loại rau họ cải như cải bó xôi, súp lơ, bắp cải... lại là những thực phẩm giàu kali, nên nếu sử dụng các Thuốc ACE cùng với  các thực phẩm giàu kali này có thể dẫn đến kali máu tăng quá mức. Quá nhiều kali có thể gây ra tim đập nhanh, nhịp tim không đều… Vì vậy, ở những người bệnh đang dùng các Thuốc ức chế ACE cần hạn chế đưa các thực phẩm này vào chế độ ăn hằng ngày.

Ngoài ra,  người dùng các Thuốc ACE cũng nên tránh dùng các loại muối có thành phần kali, Thuốc bổ sung chứa kali, Thuốc lợi tiểu giữ kali…

Nước bưởi có thể làm tăng nồng độ của statin trong máu.

Bưởi và nước ép bưởi

Đừng ăn bưởi hoặc uống nước ép bưởi nếu bạn dùng một loạt các loại Thuốc bao gồm: statin giảm mỡ máu; Thuốc chống lo âu buspirone, Thuốc chống sốt rét quinine, Thuốc kháng sinh erythromycin, Thuốc điều trị mất ngủ... Điều này là do chất có trong nước bưởi sẽ can thiệp vào cách cơ thể chuyển hóa một số loại Thuốc, dẫn đến tình trạng tăng hoặc giảm nồng độ Thuốc trong cơ thể. Nếu làm giảm nồng độ Thuốc sẽ ảnh hưởng đến kết quả điều trị. Nếu làm tăng nồng độ Thuốc sẽ làm tăng tác dụng phụ của Thuốc.

Ví dụ: Statin dùng để hạ mỡ máu, nếu uống nhiều nước bưởi sẽ tăng nguy cơ tổn thương gan và có thể dẫn đến suy thận.

Thực phẩm giàu canxi

Nếu bạn đang dùng một số loại kháng sinh như: tetracycline, ciprofloxacin (kháng sinh quinolone) và một số loại Thuốc trị loãng xương, như alendronate (Fosamax)... không nên dùng các thực phẩm giàu canxi như sữa, sữa chua hoặc phô mai... Vì  canxi có trong thực phẩm có thể can thiệp vào tác dụng của các loại Thuốc này. Vì vậy, các chất bổ sung chứa canxi cũng nên tránh trong vài giờ trước và sau khi dùng các loại kháng sinh trên.

Cam thảo

Đối với những người đang điều trị suy tim hoặc nhịp tim bất thường bằng các glycoside như digoxin thì nên tránh dùng cam thảo đen. Bởi lẽ, cam thảo chứa glycyrrhizin. Khi trộn digoxin với glycyrrhizin có thể gây ra nhịp tim không đều và thậm chí có thể dẫn đến đau tim.

Chiết xuất cam thảo cũng có thể can thiệp vào một loạt các loại Thuốc khác bao gồm insulin, Thuốc chống trầm cảm, Thuốc Tr*nh th*i, Thuốc làm loãng máu và một số loại Thuốc khác.

Thực phẩm giàu vitamin K

Hãy cẩn thận dùng cải xoăn và các loại rau lá xanh khác nếu người bệnh đang dùng các Thuốc chống đông máu / chất làm loãng máu như warfarin. Các Thuốc này có tác dụng làm giảm nguy cơ hình thành cục máu đông và được sử dụng để điều trị cho những người nhịp tim không đều, van tim giả và những người bị đau tim... Thế nhưng, cải xoăn và các loại rau lá xanh khác là những thực phẩm giàu vitamin K có thể làm cho Thuốc chống đông máu kém hiệu quả.

Thực phẩm giàu vitamin K bao gồm rau xanh, lòng đỏ trứng, đậu xanh và đậu lăng. Người bệnh không nên cắt bỏ hoàn toàn các thực phẩm này trong chế độ ăn, điều quan trọng là dùng thực phẩm giàu vitamin K đều đặn và phù hợp.

Cà phê

Đừng uống cà phê nếu bạn đang sử dụng clozapine, một Thuốc chống loạn thần. Caffeine có trong cà phê có thể làm tăng nồng độ Thuốc trong máu, khiến người bệnh tăng nguy cơ mắc tác dụng phụ của Thuốc.

Bạn cũng nên thận trọng nếu bạn đang dùng Thuốc giãn phế quản cho bệnh hen suyễn vì tiêu thụ nhiều caffeine có thể ức chế tác dụng của Thuốc.

Rượu

Rượu gây tương tác với nhiều loại Thuốc khác nhau, nhất là đối với các Thuốc: kháng histamine; Thuốc giảm đau; Thuốc trị tiểu đường; Thuốc điều trị HIV/AIDS và kháng sinh. Khi uống nhiều loại Thuốc cùng lúc kết hợp với rượu thì nguy cơ càng lớn. Rượu có thể làm tăng tác dụng phụ - bao gồm nguy cơ tổn thương đường tiêu hóa sau khi uống Thuốc giảm đau, cũng như làm giảm hoặc tăng tác dụng của một số loại Thuốc khác. Một số triệu chứng phổ biến của tương tác xấu giữa rượu và Thuốc gồm: buồn ngủ, chóng mặt, suy giảm vận động, buồn nôn,...

DS. Hoàng Thu Thủy