Các nhà khoa học đã phát triển một loại vắc-xin có thể chống lại virus nipah ch*t người. đặc biệt, vắc-xin này có hiệu quả chỉ sau 3 ngày.
Giống như covid-19, virus nipah có thể lây lan qua các giọt bắn đường hô hấp. thế nhưng, căn bệnh này còn nguy hiểm hơn nhiều, giết ch*t tới 3/4 số người bị lây nhiễm.
Nipah đã được Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) liệt kê là một trong những loại virus có nhiều khả năng gây ra đại dịch tiếp theo.
Hiện không có vắc-xin ngừa Nipah nào được phê duyệt cho người, song, có ít nhất 8 loại hiện đang được thử nghiệm trên động vật, trong đó có một loại do Đại học Oxford sản xuất. Tuy nhiên, hầu hết các nghiên cứu cho thấy phải từ 4 - 5 tuần thì vắc-xin mới tạo được khả năng miễn dịch chống lại Nipah.
Loại vắc-xin mới hoạt động giống như vắc-xin ngừa COVID-19 AstraZeneca, sử dụng một loại virus đã suy yếu để cung cấp một phần protein của Nipah đến các tế bào. Nó giúp cơ thể có cơ hội "đọc" được virus để có thể nhận ra và chống lại vật thể lạ.
Virus Nipah (NiV) là một loại virus henipavirus xuất hiện tự nhiên ở dơi.
Virus Nipah có thể gây bệnh cho lợn và người, có thể truyền sang người từ động vật, thực phẩm bị ô nhiễm và những người khác bị nhiễm virus.
Các triệu chứng nhiễm virus nipah có thể xuất hiện từ 5-14 ngày sau khi nhiễm và có thể kéo dài đến hai tuần, bao gồm: sốt, nhức đầu, buồn ngủ, mất phương hướng và lú lẫn.
Các triệu chứng có thể tiến triển đến hôn mê, và một số bệnh nhân khó thở.
Virus này được cho là có thể gây T* vong trong 75% trường hợp nhiễm bệnh.
Không có Thu*c chủng ngừa hoặc cách chữa trị, nhưng bệnh nhân có thể được chăm sóc hỗ trợ để giảm các triệu chứng.
Việc lây nhiễm virus nipah có thể được ngăn ngừa bằng cách tránh tiếp xúc với lợn và dơi bị bệnh ở những khu vực lưu hành bệnh và không uống nhựa cây chà là sống.
Nguồn: Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh (CDC)
Vắc-xin này sử dụng một loại virus cùng họ với bệnh dại đã được biến đổi để không thể gây ra các triệu chứng. Nó hoạt động như một phương tiện cung cấp protein vô hại đến các tế bào. Khi vào bên trong, nó sử dụng virus adeno mất khả năng sao chép để đưa protein của Nipah đến các tế bào trong cơ thể. Điều này kích hoạt phản ứng miễn dịch, trong đó các kháng thể và tế bào T được giải phóng, mô phỏng những gì sẽ xảy ra trong trường hợp nhiễm trùng thực sự.
Sau đó, cơ thể sẽ ghi nhớ quá trình này để nó biết cách đối phó với virus nipah thực sự trong tương lai.
Các nhà nghiên cứu của Đại học Texas đã thử nghiệm tiêm trên 12 con khỉ và nhóm đối chứng gồm 6 con.
12 con khỉ đã được chia thành hai nhóm tiêm theo thời gian khác nhau. Một nửa đã được tiêm vắc-xinmột tuần trước khi cho tiếp xúc với virus Nipah. Trong nhóm này, tất cả các con khỉ được tiêm phòng đều sống sót và không có dấu hiệu bệnh tật, so với tỷ lệ T* vong 100% ở nhóm đối chứng.
Và ở nhóm thứ hai được tiêm ba ngày trước khi tiếp xúc với virus Nipah, 67% sống sót nhưng hầu hết đều có triệu chứng của bệnh.
Trong báo cáo, các nhà nghiên cứu cho biết: "Hiện tại không có vắc xin NiV [virus Nipah] được cấp phép sử dụng cho con người. Trong khi một số loại vắc-xin phòng ngừa đã cho thấy nhiều hứa hẹn trong việc bảo vệ động vật chống lại bệnh NiV gây ch*t người, hầu hết các nghiên cứu đã đánh giá khả năng bảo vệ 1 tháng sau khi tiêm phòng.
Tuy nhiên, để ngăn chặn và kiểm soát các đợt bùng phát, cần phải có các loại vắc-xin có thể nhanh chóng bảo vệ trong vài ngày chứ không phải vài tháng".
Sự bùng phát của virus nipah rất hiếm, chỉ có khoảng 700 trường hợp được báo cáo kể từ khi loại virus này được phát hiện lần đầu tiên ở malaysia vào năm 1999.
Một cậu bé 12 tuổi đã ch*t trong đợt bùng phát dịch bệnh ở Ấn Độ năm ngoái, nơi dịch bùng phát phổ biến nhất.
Virus Nipah cũng có mặt trên loài dơi ở Campuchia, Ghana, Indonesia, Madagascar, Philippines và Thái Lan, cho thấy có khả năng lây lan sang người dân ở đó.
Who phân loại virus nipah là một mối quan tâm đối với sức khỏe cộng đồng - giống như ebola, sốt lassa, zika - vì nó lây nhiễm sang nhiều loại động vật và gây ra các triệu chứng nghiêm trọng và t* vong ở người.
Theo MailOnline/Pnas
https://afamily.vn/phat-trien-vac-xin-chong-virus-nipah-nguy-hiem-hieu-qua-sau-3-ngay-tiem-20220315171734956.chn