vào năm 2018, bang kerala, miền nam ấn độ đã đánh bại virus nipah ch*t người. các nhà làm phim và nhạc sĩ địa phương thậm chí còn thực hiện một video ca nhạc kỷ niệm về nó.
3 năm sau, bang này lại phải đối mặt với một trường hợp Nipah mới. Đây là đợt bùng phát thứ 3 kể từ năm 2018 và ở thời điểm tồi tệ là dịch COVID-19 vẫn đang phức tạp. Kerala, được biết đến với những bãi biển rợp bóng cọ trên Biển Ả Rập, vẫn đang quay cuồng với hàng loạt 4 triệu ca nhiễm COVID-19 kể từ khi dịch bắt đầu.
Virus Nipah đang gây xôn xao trở lại sau những thông tin về một cậu bé 12 tuổi đã ch*t vì virus này vào ngày 5 tháng 9 tại quận Kozhikode của Kerala. Cậu bé được đưa vào một bệnh viện tư nhân sau khi sốt cao và có các triệu chứng của viêm não - sưng não.
Phong tỏa được thiết lập trong đợt bùng phát virus nipah ở bang kerala, miền nam ấn độ trong tháng này. ảnh ck thanseer / defodi - getty images
Nipah vẫn là một mối quan tâm, không chỉ ở ấn độ mà cho toàn bộ hành tinh. tiến sĩ stephen luby, giáo sư về bệnh truyền nhiễm tại đại học stanford, cho biết: tổ chức y tế thế giới xếp virus nipah vào loại "virus đáng lo ngại" có khả năng trở thành một dịch bệnh đe dọa toàn cầu trong tương lai vì hàng năm vẫn có những ca lây từ động vật sáng người. và khi con người nhiễm bệnh, họ có thể truyền bệnh sang người khác.
Nhưng virus này không lây truyền như một số loại virus khác. Luby nói: "Thỉnh thoảng có những người siêu lây lan Nipah đã lây nhiễm cho rất nhiều người. Nhưng tốc độ lây truyền trung bình mỗi lần nhiễm bệnh là lây cho không quá 1 người.
Tuy nhiên, một khi bị nhiễm, virus này sẽ có cơ hội xâm nhập vào một môi trường mới, tìm cách thích nghi với cơ thể con người và lây lan. Điều này có thể dẫn đến nguy cơ xuất hiện một chủng Nipah mới có khả năng lây truyền từ người sang người cao hơn và tạo ra một đợt bùng phát kinh hoàng".
Ông nhận định rằng "vì tỉ lệ tu vong của người nhiễm virus nipah có thể lên đến 70%, nên nó có thể trở thành một trong những đại dịch tồi tệ nhất mà nhân loại từng phải đối mặt. do vậy, điều quan trọng là phải tiếp tục đầu tư vào các chiến lược để giảm nguy cơ lây lan và các biện pháp đối phó với một loạt các mầm bệnh có nguy cơ cao".
Sau cái ch*t của cậu bé 12 tuổi, các cơ quan y tế công cộng đã vào cuộc, truy vết bạn bè, thành viên gia đình và nhân viên y tế. họ đã xác định và cách ly 251 người, trong đó có 30 người thân trong gia đình. 11 mẫu từ những người có quan hệ gần gũi với cậu bé đã được gửi đi xét nghiệm và vào ngày 8 tháng 9 và cho kết quả âm tính. nhưng nguyên nhân đứa trẻ này nhiễm virus nipah vẫn chưa rõ ràng.
Tiến sĩ Thekkumkara Surendran Anish, phó giáo sư y học cộng đồng tại Trường Cao đẳng Y tế Chính phủ ở Thiruvananthapuram, cho biết: "Thật sự rất khó để xác định nguyên nhân gây ra căn bệnh của cậu bé. Bệnh nhân bị nhiễm bệnh quá nặng nên không thể nói bất cứ điều gì về những gì cậu bé đã ăn hoặc đã làm. Đó là lý do tại sao tất cả chỉ là suy đoán".
Trong hai chủng Nipah đã gặp cho đến nay - có nguồn gốc ở Malaysia vào năm 1999 và sau đó ở Bangladesh - lợn và dơi ăn quả được cho là vật chủ trung gian. Anish cho biết: "Một giả thuyết cho rằng những người bị nhiễm bệnh ở Kerala đã ăn thức ăn hoặc trái cây bị nhiễm nước bọt hoặc phân của dơi".
Luby cho biết: "Virus Nipah di chuyển từ dơi ăn quả sang người theo cách sau: Dơi bị thu hút bởi nhựa cây chà là tươi được thu hoạch trong mùa đông. Khi người ta uống nhựa cây chà là đã bị dơi làm ăn, họ có nguy cơ nhiễm Nipah". Tổ chức Y tế Thế giới cho rằng đây có thể là nguyên nhân khiến con người nhiễm Nipah ở Ấn Độ và Bangladesh.
Mặc dù có thể phục hồi, nhưng virus nipah có tỉ lệ gây tu vong cao.
Vào năm 2018, khi Nipah xuất hiện lần đầu tiên ở Kerala, chỉ có hai trong số 19 người bị nhiễm bệnh sống sót. Khi nó được phát hiện một lần nữa vào năm 2019, một người đàn ông 23 tuổi đã bị nhiễm bệnh, nhưng việc cách ly nhanh chóng đảm bảo và bệnh nhân sống sót.
Tiến sĩ K. Puthiyaveettil Aravindan, cựu giáo sư bệnh học tại Trường Cao đẳng Y tế Chính phủ, Kozhikode, cho biết kể từ khi xác định được ca bệnh vào năm nay, các biện pháp phòng ngừa COVID-19 đã giúp kiểm soát sự lây lan của Nipah ở Kerala. Người ra ngoài trong trang bị bảo hộ đầy đủ. Mọi người đều đeo khẩu trang. Vì virus lây lan từ người sang người thông qua chất dịch cơ thể, nên việc che chắn đã giúp được phần nào".
Cho đến nay, các nhà khoa học vẫn chưa phát triển được vaccine ngăn ngừa virus Nipah. Tuy nhiên, ông Luby cho biết có một số "ứng cử viên" vaccine "đầy tiềm năng đã chứng minh hiệu quả cao trên động vật".
Trong khi các ứng cử viên vaccine vẫn đang trong quá trình thử nghiệm lâm sàng, cũng có một loại Thu*c không được cấp phép có tên M102.4 được Christopher C. Broder, giáo sư miễn dịch học và vi sinh tại Đại học Khoa học Y tế Uniformed Services ở Maryland, nghiên cứu. Đó là một loại kháng thể đơn dòng có thể gắn vào các protein trong virus và làm vô hiệu hóa virus.
Trong đợt bùng phát năm 2018 tại Kerala, M102.4 đã được chuyển từ Queensland (Úc) tới để sử dụng trong trường hợp khẩn cấp. Vào thời điểm đó, nó chưa được thử nghiệm trên người. Kể từ đó, các thử nghiệm ban đầu ở người đã thành công. Trong một nghiên cứu được xuất bản bởi tạp chí The Lancet Infatology Diseases, các thử nghiệm lâm sàng giai đoạn I trên người đã chỉ ra rằng loại Thu*c này có thể vô hiệu hóa Nipah.
Aravindan cho biết, trong trường hợp có bất kỳ đợt bùng phát lớn nào, các cơ quan y tế ở Kerala và các nơi khác có thể sử dụng kháng thể để kiểm soát nó.
Nhiều khả năng các bang khác của ấn độ cũng có thể bị ảnh hưởng bởi virus này. tiến sĩ k. puthiyaveettil aravindan, cựu giáo sư bệnh học tại trường cao đẳng y tế kozhikode của chính phủ ấn độ, cũng đã bày tỏ lo ngại về sự lây lan của virus nipah trong tương lai. ông cho rằng: "kerala có thể không phải là điểm nóng duy nhất. có khả năng hệ thống y tế ở các bang khác ở ấn độ chưa truy vết được virus nipah".
Ông cũng tỏ ra lo ngại về khả năng lây lan của Nipah trong tương lai. Ông cho biết có thể có những thay đổi di truyền trong virus, tạo ra vật chủ ở nhiều loài dơi hơn và lây truyền sang người dễ dàng hơn. Ông nói thêm rằng Nipah có thể nổi lên như một vấn đề toàn cầu tương tự như COVID-19 do thương mại quốc tế, du lịch toàn cầu và biến đổi khí hậu (khiến dơi tìm kiếm môi trường sống mới). Vì những lý do đó mà việc phân tích bất kì loài nào có thể nhiễm bệnh, nơi chúng sinh sống, liệu có thêm động vật chủ trung gian hay không... là điều cần thiết phải làm.
Hiện tại, nỗi sợ hãi của virus nipah ở kerala dường như đã được kiểm soát. nhưng "chừng nào chúng ta còn chưa biết nhiều về nipah thì không thể loại trừ khả năng bùng phát dịch bệnh", anish nói.
Theo Npr.org