Rằm tháng 7 Vu lan: Làm sao báo hiếu cha mẹ khi không đi chùa vì dịch?

Cứ đến tháng 7 âm lịch hằng năm - mùa Vu lan báo hiếu nhiều người đi chùa tụng kinh, làm công quả hoặc tham gia các đoàn từ thiện, cũng như chọn cách ăn chay nguyên tháng để cầu sức khỏe, an lạc cho cha mẹ của mình. Người nào cha mẹ đã mất thì cầu cho đấng sinh thành được siêu sanh tịnh độ.

Trong dịp lễ Vu Lan những năm trước, khi chưa có dịch Covid-19, nhiều người đi chùa vào đúng ngày này để được cài trang trọng lên ngực bông hồng đỏ hoặc bông hồng trắng với lòng biết ơn hiếu lễ.

Năm nay, vì ảnh hưởng của dịch, các chùa không làm lễ lớn, cũng như không mời sư thầy ở chùa khác đến dự lễ. Vậy ngoài chọn ngày lên chùa làm công quả, tụng kinh, chúng ta nên làm gì để báo hiếu cha mẹ?

Nguồn gốc Vu lan báo hiếu

Hòa thượng Thích Thiện Chiếu, trụ trì chùa Kỳ Quang 2 (Q.Gò Vấp, TP.HCM) cho biết, trong kinh Vu Lan bồn có nhắc đến vị Bồ tát Mục Kiền Liên có tấm lòng hiếu hạnh đi vào địa ngục cứu mẹ là bà Thanh Đề nhưng nhiều lần không thành vì nghiệp của bà còn quá nhiều.

Theo Hòa thượng Thích Thiện Chiếu, Mục Kiền Liên là một trong mười đại đệ tử của Phật, được khen ngợi là người thần thông tuệ nhất. Ngược lại, mẹ của Mục Kiền Liên, bà Thanh Đề lại phỉ báng Phật giáo, có lòng tham, sân si.

Có nhiều câu chuyện nói về lòng tham, cách sống của bà Thanh Đề không phải phép, phạm phải nhiều tội nên mang nghiệp nhiều.

Khi ch*t, vì nghiệp của mình phải trả nên bà Thanh Đề biến thành con ma đói, bụng to như cái bồn nhưng cái miệng rất nhỏ nên bụng đói nhưng ăn không được. Mục Kiền Liên dùng mắt thần nhìn thấy mẹ ở dưới địa ngục như vậy nên đã xuống dâng cho mẹ một chén cơm nhưng khi cầm chén cơm thì chén cơm biến thành lửa.

Mục Kiền Liên quay về tìm Phật để hỏi cách cứu mẹ, Phật nói rằng vì mẹ của Mục Kiền Liên tạo nghiệp quá nặng nên chỉ có một cách nhờ hợp lực của chư tăng khắp mười phương mới mong giải cứu được. Ngày rằm tháng bảy là ngày thích hợp để vận động chư tăng, hãy sắm sửa lễ cúng vào ngày đó.

Làm theo lời Phật, mẹ của Mục Kiền Liên đã được giải thoát. Phật cũng dạy rằng chúng sanh ai muốn báo hiếu cho cha mẹ cũng theo cách này.

Từ đó, vào dịp tháng bảy âm lịch hằng năm, các Phật tử tổ chức cúng dường trai tăng, dâng phẩm vật lên Tam bảo để cầu nguyện cho ông bà, cha mẹ được siêu thoát. Đó là một hình thức để báo hiếu cho những người thân đã mất trong gia đình.

Báo hiếu cha mẹ thế nào?

Hòa thượng Thích Thiện Chiếu phân tích, Vu lan báo hiếu là dịp được chúng ta xem là nên làm những điều thiết thực để đền đáp công ơn sinh thành của cha mẹ. Người nào còn cha, còn mẹ thường mua những món quà chăm sóc sức khỏe, nấu những bữa cơm ăn cùng nhau. Người nào mất cha mất mẹ thường tụng kinh, làm công quả ở chùa.

Ngoài ra, nhiều người cũng có thói quen dịp này làm nhiều việc thiện như phát cơm cho người nghèo khó, tặng gạo cho những hoàn cảnh khó khăn… Hòa thượng Thích Thiện Chiếu nhận định đây đều là những việc làm xuất phát từ tâm, từ tấm lòng hiếu hạnh của con cái đối với cha mẹ.

Nhưng Hòa thượng Thích Thiện Chiếu cũng cho rằng, như vậy là chưa đủ để báo hiếu ơn nghĩa sinh thành của cha mẹ. Vị trụ trì chùa Kỳ Quang 2 phân tích, đời là khổ, làm sao cho mọi người hết cảnh khổ này, hiếu hạnh của Phật là để cho mọi người không còn khổ nữa. Hết khổ thì được vui an lạc, đạo Phật mệnh danh là đạo hiếu, trọn vẹn hiếu hạnh là đạt được giá trị như Phật đã dạy.

“Vì vậy, tất cả những ngày tháng trong năm, mọi người cần sống như một người con có hiếu hạnh làm đầu, đó là cách sống hay nhất, tốt nhất trong cuộc đời này. Mình là con luôn phải nghĩ có cha mẹ thì mới có mình, nên phải sống làm sao cho xứng đáng.

Mình có gia đình thì phải nuôi con mình thật tốt, được học hành, được nên người để đền đáp ơn cha mẹ ở trên. Con mình nên người, học được cái hạnh của mình, sau này tình thương sẽ được lan tỏa, tiếp nối nhau, tạo những giá trị tốt đẹp cho gia đình và xã hội”, Hòa thượng Thích Thiện Chiếu phân tích.

Vì vậy, Hòa thượng đưa ra lời khuyên, mỗi người chúng ta trong cuộc sống hằng ngày phải làm gì cho có ý nghĩa, làm gì cũng đem đến niềm vui cho mọi người, đừng bao giờ ai làm phải buồn phải khổ.

Mỗi chúng ta cũng không nên mắng chửi ai mà nên nói những lời dễ nghe, ai sai thì góp ý chân thành để họ cảm nhận và sửa đổi. Chúng ta cũng không thể đánh ai được, vì đánh người là gây nghiệp.

“Có như vậy thì mọi người mới hết khổ. Chúng ta phải biết thương tất cả mọi người và thương chính mình mọi lúc, mọi nơi. Làm được như vậy thì cha mẹ ở trên có thể luôn mỉm cười, không riêng gì tháng 7 Vu lan”, Hòa thượng Thích Thiện Chiếu nói.