Hệ số R tăng cao đồng nghĩa với việc mỗi người nhiễm virus corona đã lây bệnh cho nhiều người hơn so với khoảng thời gian ba tháng vừa qua.
Hệ số R là công cụ quan trọng để các nhà dịch tễ học và giới hoạch định chính sách đánh giá tốc độ lây lan và mức phổ biến của Covid-19.
Hệ số R trung bình của Ấn Độ hiện là 1,01, nghĩa là mỗi người nhiễm Covid-19 lây virus cho hơn 1 người.
Trong đợt bùng phát Covid-19 khủng khiếp hồi tháng 05 vừa qua, hệ số R ở Ấn Độ là 1,4, nhưng sau đó giảm còn 0,9 vào thời điểm tháng 07. Việc hệ số R một lần nữa tăng cao khiến giới chức y tế lo ngại đây có thể là dấu hiệu của làn sóng thứ ba.
Hiện tại, bang Madhya Pradesh có hệ số R cao nhất (1,31), tiếp đến là Himachal Pradesh (1,3) và Nagaland (1,09). Hệ số R đạt 1,3 có nghĩa là cứ 10 người mắc Covid-19 sẽ lây bệnh cho 13 người, những người này sau đó lây tiếp cho 16-17 người.
"Hệ số R tăng cao có thể là cảnh báo sớm về việc làn sóng thứ ba đã bắt đầu," tiến sĩ Samiran Panda, trưởng dịch tễ học của Hội đồng Nghiên cứu Y khoa Ấn Độ (ICMR) cho biết.
Tuy vậy, để hiểu được bản chất của làn sóng dịch bệnh sắp tới tại Ấn Độ, các chuyên gia phải thừa nhận sự khác biệt về tình hình Covid-19 ở mỗi bang, theo ông Panda.
Gần 80% ca nhiễm trong làn sóng Covid-19 thứ hai được ghi nhận ở 10 bang, trong đó bao gồm Maharashtra và Delhi.
Các bang ghi nhận ít ca nhiễm, ca Tu vong hơn trong làn sóng thứ hai như Kerala, Tamil Nadu, Karnataka, Jammu & Kashmir hiện đang có hệ số lây nhiễm R cao hơn.
Kerala, từng được cộng đồng quốc tế và WHO ca ngợi về khả năng kiểm soát dịch bệnh ở làn sóng thứ nhất và thứ hai, hiện đang chứng kiến hệ số R tăng lên 1,06.
Giới chuyên gia cho rằng số ca nhiễm tại Ấn Độ tăng cao trở lại trong thời gian qua do đã dỡ bỏ một số hạn chế đi lại, đồng thời cũng do người dân lơ là các biện pháp phòng chống dịch bệnh. Bên cạnh đó, biến chủng lây nhiễm rất nhanh Delta cũng góp phần khiến tình hình trở nên phức tạp hơn.
"Các biện pháp giới hạn được ban hành sớm đã giúp một số bang tránh được làn sóng thứ hai, nhưng hiện nay dân số có nguy cơ ở các bang đó đang nhiễm bệnh, sau khi phong tỏa được dỡ bỏ và người dân không chấp hành các quy định an toàn," tiến sĩ Panda cho hay.
Khoảng 2/3 dân số Ấn Độ trên 6 tuổi đã có kháng thể, theo khảo sát huyết thanh được thực hiện bởi ICMR hồi tháng 07. Tuy vậy, điều này có nghĩa là vẫn còn khoảng 400 triệu người ở Ấn Độ có nguy cơ nhiễm Covid-19.
Giới chức Ấn Độ nói họ chưa thể tuyên bố làn sóng Covid-19 thứ ba đã xuất hiện cho tới khi số ca nhiễm tăng cao liên tục.
Nhà khoa học của WHO Soumya Swaminathan cho rằng làn sóng Covid-19 thứ ba "có thể không gây hậu quả nặng nề như làn sóng thứ hai", bởi hiện tại nhiều người đã được tiêm vaccine, trong khi các cơ sở y tế điều trị Covid-19 vẫn đang được duy trì hoạt động ở nhiều bang.
"Dù vậy, chúng ta không nên chủ quan, bởi sóng Covid-18 xuất hiện ở các thị trấn hay khu vực nông thôn cũng có thể gây hậu quả như trước, do những khu vực này không có cơ sở y tế để đối phó với thảm họa," Swaminathan nói.
Một vấn đề khác là tình trạng thiếu vaccine vẫn tiếp diễn, do hai nhà sản xuất vaccine của Ấn Độ liên tục không hoàn thành mục tiêu.
Trong nỗ lực hỗ trợ các loại vaccine nước ngoài được cấp phép sử dụng khẩn cấp nhanh hơn, chính quyền của thủ tướng Nerandra Modi đã miễn thử nghiệm lâm sàng bắc cầu tại Ấn Độ cho các loại vaccine đã được WHO phê duyệt.
Hôm 07/08, vaccine một liều của Johnson & Johnson trở thành sản phẩm thứ năm được phê duyệt sử dụng khẩn cấp tại Ấn Độ, sau Covishield, Covaxin, Sputnik V và Moderna.
Tuy vậy, nguồn cung vaccine lúc này vẫn chưa đủ. Nhiều bang cho biết tình trạng thiếu vaccine khiến họ rất vất vả chống đỡ Covid-19.
Theo Nguoiduatin.vn