Bác sĩ tiết lộ nguyên nhân, triệu chứng vô sinh nam ít người biết đến

BS Cường đã “điểm mặt” những nguyên nhân, triệu chứng của vô sinh nam để nam giới có thể hiểu thêm cũng như có kế hoạch khám hiếm muộn sớm, từ đó có hướng điều trị thích hợp.

BS Trịnh Kiên Cường

Nguyên nhân gây vô sinh nam

Có rất nhiều nguyên nhân gây ra tình trạng vô sinh ở nam giới. Ở đây, có thể liệt kê ba nhóm nguyên nhân chính:

Nguyên nhân bệnh lý

Giãn tĩnh mạch tinh: Là hiện tượng giãn bất thường của tĩnh mạch tinh và đám rối tĩnh mạch tinh. Đây là một trong các nguyên nhân thường gặp nhất của vô sinh nam.

Nguyên nhân môi trường

Tiếp xúc quá nhiều với các yếu tố môi trường bất lợi, có thể làm giảm sản xuất hoặc chức năng của tinh trùng:

Nguyên nhân về lối sống, thói quen sinh hoạt

Việc sử dụng chất kích thích (ma tuý), lạm dụng rượu bia, Thu*c lá có thể ảnh hưởng đến chất lượng tinh trùng. Ngoài ra, thường xuyên stress, tâm trạng lo âu, phiền muộn; thể trạng thừa cân, béo phì cũng ảnh hưởng nhất định đến chức năng sinh sản của nam giới.

Nam giới nên khám hiếm muộn sớm nếu có bất kỳ dấu hiệu bất thường nào liên quan đến chức năng S*nh l*

Bác sĩ Cường cho biết mặc dù hầu hết nam giới bị vô sinh không nhận thấy các triệu chứng khác ngoài việc không thể có con tự nhiên với người bạn đời nhưng vẫn có một số dấu hiệu và triệu chứng liên quan mang tính chất “cảnh báo” để quý anh có thể đi khám sớm.

Trong đó, dấu hiệu đáng lưu ý nhất là căn cứ vào những bất thường ở tinh hoàn như đau, sưng tinh hoàn, có khối bất thường vùng bìu... Ngoài ra, nam giới nếu gặp vấn đề về chức năng T*nh d*c như khó xuất tinh, tinh dịch ít, giảm ham muốn T*nh d*c hoặc khó duy trì sự cương cứng (rối loạn cương dương)... cũng có thể là dấu hiệu của vô sinh.

Bên cạnh đó, màu sắc, mùi của tinh dịch cũng phản ánh chất lượng của “tinh binh” hoặc tình trạng sức khoẻ có thể ảnh hưởng đến chức năng S*nh l*.

Tinh dịch được tạo thành từ nhiều loại khoáng chất, protein, hormone và enzyme... Tinh dịch bình thường có màu trắng hoặc hơi xám, dịch trong không có cặn hay vẩn đục; có tính kiềm nhẹ, độ PH dao động từ 7,2 đến 7,8. Tinh dịch chủ yếu được tạo thành từ nước, vì vậy mùi thường nhạt. Tùy theo từng người hoặc tỷ lệ thành phần cấu tạo mà tinh dịch có thể có mùi đường do có chứa fructose hoặc có thể hơi có mùi kim loại hoặc mặn vì thành phần magie và canxi.

Nếu tinh dịch có mùi bất thường như hôi tanh hoặc rất nặng mùi thì có thể đó là dấu hiệu của nhiễm trùng hoặc bệnh lây qua đường T*nh d*c. Trong trường hợp tinh dịch có mùi ngọt đậm có thể là dấu hiệu cảnh báo sớm bệnh tiểu đường.

Bên cạnh đó, nếu thấy tinh dịch có màu vàng đậm hoặc màu xanh lá, rất có thể là dấu hiệu của viêm tuyến tiền liệt hoặc do chế độ ăn nhiều hành tỏi, uống nhiều rượu, sử dụng C*n sa…

Ngoài ra, trạng thái đặc, loãng... của tinh dịch cũng “chỉ điểm” nhiều vấn đề đáng lưu ý. Cụ thể:

- Tinh dịch loãng, lượng tinh dịch mỗi lần xuất tinh ít có thể là dấu hiệu gợi ý tình trạng giảm số lượng, chất lượng tinh trùng. Ở nam giới, bình thường mỗi lần xuất tinh, thể tích tinh dịch phải từ 1,5 – 2ml.

- Tinh dịch vón cục: Xuất hiện những hạt trắng nhỏ như hạt gạo, khi bóp thấy mịn như bột. Tình trạng này ảnh hưởng đến độ nhớt của tinh dịch, khiến tinh trùng dễ bị ch*t và khó di chuyển.

- Tinh dịch bị đặc: Ở nhiệt độ 37oC, tinh dịch từ trạng thái sệt, quánh sẽ hóa lỏng sau khoảng thời gian chưa tới 1 giờ. Nếu tình trạng hóa lỏng không diễn ra hoặc chỉ hóa lỏng một phần là dấu hiệu cho thấy tinh dịch bị đông đặc, tình trạng này khiến tinh trùng khó di chuyển đến gặp trứng, gây ảnh hưởng đến kết quả thụ thai.

Bên cạnh những dấu hiệu trên, những thay đổi bất thường ở cơ thể nam giới như mất khả năng ngửi, tăng trưởng tuyến vú bất thường, giảm hoặc rụng lông cơ thể, có các dấu hiệu của các hội chứng bất thường nhiễm sắc thể hoặc nội tiết tố… cũng cảnh báo nguy cơ hiếm muộn ở nam giới.

Các kỹ thuật xét nghiệm, siêu âm hiện đại sẽ giúp đánh giá chính xác tình trạng hiếm muộn ở nam giới

Theo bác sĩ Cường, ngoài yếu tố tâm lý, sở dĩ nhiều nam giới ngại ngùng và cảm thấy bất tiện là nhiều bệnh viện sản phụ khoa không có trung tâm nam khoa chuyên biệt nên họ phải đến các trung tâm khác để điều trị, sau đó lại trở lại bệnh viện sản phụ khoa để phối hợp điều trị với vợ.

Riêng ở những bệnh viện kết hợp điều trị cho cả nam và nữ như bệnh viện Nam học và Hiếm muộn Hà Nội thì việc tiếp nhận điều trị cùng lúc cho cả 2 vợ chồng thuận tiện hơn rất nhiều. Các cặp đôi cũng thoải mái và hợp tác với bác sĩ tốt hơn, từ đó kết quả điều trị cũng sẽ tốt hơn.

“Ngoài ra, sự sẻ chia, cảm thông giữa hai vợ chồng, người thân cũng rất quan trọng. Vì áp lực tâm lý, sự buồn tủi, xấu hổ có thể khiến hành trình chữa hiếm muộn càng khó khăn hơn” - BS Cường nói thêm.

Hành trình điều trị hiếm muộn luôn cần sự đồng hành của cả hai vợ chồng

BS Cường chia sẻ, dù nam hay nữ giới nếu xảy ra tình trạng sau 1 năm kết hôn (6 tháng với phụ nữ trên 35 tuổi), quan hệ T*nh d*c thường xuyên mà không sử dụng các biện pháp Tr*nh th*i nhưng người vợ vẫn không thể có thai tự nhiên thì nên khám hiếm muộn ngay.