Cây ba gạc ấn độ - Thuốc giãn mạch, hạ huyết áp

Còn có tên ấn độ sà mộc, ấn độ la phù mộc.

Tên khoa học Rauwoflia serpentina Benth.

Thuộc họ Trúc đào Apocynaceae.

Người ta dùng rễ phơi hay sấy khô (Radix Rauwoỉfìae serpentinae) của cây ba gạc ấn độ.

Mô tả cây

Cây ba gạc ấn độ

Cây nhỏ, cao 40-50cm đến 1m, ít có cành. Lá mọc vòng 3-4 lá, có khi mọc đối. Hoa màu hồng, hay đốm hồng, mọc thành chùm. Quả nhỏ hình trứng, khi chín có màu tím đen.

Phân bố, thu hái và chế biến

Cây mọc hoang và được trồng ở ấn độ, Thái Lan, Lào. Từ 1958 đã di thực vào miền Bắc Việt Nam bằng hạt giống của Ấn Độ đã trồng qua nhà kính ở Liên Xô cũ. Cây ở Việt Nam còn thấy mọc ba gạc Rauwolfia camhodiana Pieưe ex Pitard và ba gạc 4 lá Rau- wolfia vomitoria Afz. cùng họ, đều có thể đặt vấn đề khai thác đã mọc, ra hoa, kết quả rất tốt.

Đào rễ từ năm thứ hai trờ lên.

Thành phần hóa học

Trong rẻ có chừng 28 ancaloit khác nhau với tỷ lệ 0,5%-2% ancaloit toàn phần, trong đó có thể chia làm 2 loại:

Ancaloit có kiềm tính mạnh, dẫn xuất của N quaternaire-có đại diện là secpentin.

Ancaloit có màu vàng, kiềm tính nhẹ như ajmalin và resecpin có thể coi như ancaloit quan trọng nhất, đại biểu dược tính của vị Thuốc. Tỷ lệ resecpìn trong rễ chiếm 0,04-0,09%.

Tác dụng dược lý

Resecpin ngoài tác dụng hạ huyết áp do dãn mạch, còn tác dụng lên trung khu vận mạch ở hành tủy, tác dụng trấn tĩnh (an thần gây ngủ) và làm cho tim đập chậm do kích thích vagus.

Công dụng và liều dùng

Rễ ba gạc ấn độ (Rauwolfìa serpentinà) được dùng dưới hình thức bột, cao lỏng và chiết lấy ancaloit dùng riêng.

Rescpin thường được chế thành viên 0,0001 (0,1mg) hoặc 0,00025 (0,25mg). Thường thường cho uống mỗi lần một viên 0,001 (0,1mg), ngày uống hai lần sau bữa ăn. Liều dùng này thay đổi tùy theo tình trạng của bệnh và theo sự chỉ dẫn của thầy Thuốc. Liều tối đa một lần là 0,001 (1mg), liểu tối đa trong một ngày là 0,005g (5mg).

Rauwiloid=ancaloit toàn phần của Rauwolfia serpentina. Ngày uống 1-2-3 lần sau bữa ăn, mỗi lần 2mg.