Nhiều quốc gia châu Âu như Anh, Pháp, Đức, Italy thông báo số ca nhiễm tăng lên trong những ngày gần đây. Theo các nhà khoa học, số ca nhiễm tại lục địa này tăng cao do chính phủ nới giãn cách quá nhanh chóng. Số khác cho rằng nguyên nhân nằm ở biến chủng phụ của Omicron là BA.2, còn gọi là "Omicron tàng hình", đang chiếm ưu thế ở nhiều quốc gia. BA.2 lây nhiễm nhanh hơn phiên bản gốc BA.1 30%.
Lawrence Young, chuyên gia dịch tễ tại Trường Đại học Warwick, cho biết "làn sóng lây nhiễm hoàn hảo" của châu Âu được tạo nên từ ba yếu tố: nới giãn cách sớm, miễn dịch sau tiêm vaccine suy yếu và biến chủng Omicron BA.2.
"Gỡ bỏ hạn chế có thể thúc đẩy làn sóng lây nhiễm BA.2, đồng thời khiến các biến chủng mới xuất hiện", ông Young cho biết.
Tại Pháp, số trường hợp dương tính mới tăng gấp ba lần trong vòng ba tuần, kể từ khi chính phủ chấm dứt các quy định phòng dịch. Tại các bang của Đức, dù số ca nhiễm đạt gần 300.000 trong ngày 19/3, chính phủ vẫn cho phép gỡ bỏ các lệnh hạn chế. Tuy nhiên, nhiều bang vẫn duy trì biện pháp phòng dịch.
Trong khi đó, giới chức Italy thông báo sẽ sẽ chấm dứt các quy định chống dịch kể từ ngày 1/5, dù số ca nhiễm tăng cao. Tỷ lệ lây nhiễm ở Anh hiện là một trên 20 người, song chính phủ vẫn quyết định loại bỏ hạn chế du lịch kể từ ngày 19/3.
Trong một động thái khác, Austria tuần trước cho biết có thể tái áp dụng quy định bắt buộc đeo khẩu trang, chỉ một tuần sau khi nới hạn chế, để đối phó với làn sóng dịch gia tăng.
Người dân đi tại lại Đấu trường La Mã ở Rome, Italy sau khi giới chức nới hạn chế về khẩu trang, ngày 11/2. Ảnh: Reuters
Antoine Flahault, Giám đốc Viện Y tế Toàn cầu tại Đại học Geneva, cho biết BA.2 rất có thể là nguyên nhân khiến Covid-19 quay trở lại trên toàn châu lục.
"BA.2 dường như là thủ phạm khiến dịch bệnh gia tăng, điều này một lần nữa cho thấy tình hình thay đổi nhanh đến thế nào kể từ khi virus phát triển thành dạng mới", ông nói với Science Media Center.
Ông cũng đề cập đến hiện tượng suy giảm miễn dịch sau tiêm vaccine và tình trạng ô nhiễm không khí ở Tây Âu trong quá trình virus lây lan. Nghiên cứu trước đó chỉ ra rằng các đợt bùng phát Covid-19 có sự tương quan với nồng độ bụi mịn cao trong không khí.
Simon Clarke, giáo sư vi sinh vật học tế bào tại Đại học Reading, cho biết dù số ca nhiễm ở Anh tăng cao, "mối quan tâm về virus trong cộng đồng dường như ở mức thấp nhất kể từ khi dịch bùng phát".
Để tăng cường khả năng miễn dịch đang suy yếu, một số quốc gia như Pháp đã bắt đầu tiêm liều vaccine thứ 4. Anh cũng tiêm nhắc lại lần thứ hai (mũi vaccine thứ 4) cho người trên 75 tuổi, người bị ức chế miễn dịch kể từ tuần này, theo thông báo của Dịch vụ Y tế Quốc gia (NHS).
Tuy nhiên, Tổ chức Y tế (WHO) cảnh báo biến chủng mới có thể tiếp tục xuất hiện nếu các nước phát triển chỉ tập trung tiêm chủng cho công dân của mình, thay vì chia sẻ vaccine với những nước cần thiết nhất.
Jean-Francois Delfraissy, Chủ tịch Ủy ban Cố vấn Khoa học Chính phủ Pháp, cảnh báo về các biến chủng tiềm ẩn. "Chúng tôi dự đoán sẽ có biến chủng mới, có thể xuất hiện vào mùa thu. Chưa ai biết liệu nó có dễ lây lan hơn, nghiêm trọng hơn hay có khả năng trốn tránh vaccine", Delfraissy nói.