Theo tiểu thuyết kiếm hiệp của cố nhà văn Kim Dung, Cửu âm chân kinh là tên gọi của một bộ võ công lần đầu xuất hiện trong bộ truyện Anh hùng xạ điêu (tiểu thuyết đầu tiên của bộ Xạ điêu tam khúc), qua lời kể của Lão Ngoan đồng Chu Bá Thông cho Quách Tĩnh nghe lý do tại sao mình bị Hoàng Dược Sư giam giữ trên Đào Hoa đảo. Theo lời kể của Lão Ngoan đồng, người viết nên Cửu âm chân kinh là Hoàng Thường mà nguyên nhân sâu xa là từ những thù oán của Hoàng Thường với giới võ lâm.
Hoàng Thường vốn là một quan văn trong triều dưới thời đại vua Huy Tông triều Tống, theo lệnh của hoàng đế thu thập hết sách của Đạo gia 5481 quyển viết thành bộ sách Vạn thọ Đạo tàng (theo lời Chu Bá Thông thì việc này diễn ra vào năm Chính Hòa thứ năm, vua Huy Tông). Nhờ trí thông minh và kiên trì, Hoàng Thường đã học được toàn bộ các bí kíp võ học Đạo gia và trở thành một cao thủ võ lâm. Sau đó, theo lệnh của Huy Tông hoàng đế, Hoàng Thường dẫn quân đến tiêu diệt Minh Giáo, do lính triều đình quá kém cỏi nên quân của Hoàng Thường bị đại bại, nhưng ông cũng giết được một vài cao thủ và sứ giả của Minh Giáo. Sau đó Hoàng Thường bị người thân của các cao thủ mà ông đã giết cùng lúc kéo đến hỏi tội, Hoàng Thường giết được vài người, nhưng do kẻ thù quá đông ông không chống nổi, kết quả là cả nhà Hoàng Thường bị sát hại, chỉ một mình Hoàng Thường thoát nạn chạy lên núi ẩn náu quyết rèn luyện võ công cao cường để trả thù.
Sau một thời gian dài tu luyện và ngộ được đạo lý võ học, Hoàng Thường xuống núi với ý định trả thù nhưng ông nhận ra tất cả các đối thủ đều đã ch*t hết, thậm chí con cái đối thủ cũng đã già nua, Hoàng Thường hết ý định trả thù, nhưng tiếc những kiến thức võ học Đạo gia mà mình học được nên viết thành bộ Cửu âm chân kinh gồm 2 quyển: Quyển thượng bao gồm đạo lý thâm ảo của Đạo gia từ đó đúc kết thành bí kíp rèn luyện nội công căn bản, tiêu biểu đoạn mở đầu trong quyển thượng có câu "Đạo của trời là cắt cái có thừa bù vào chỗ không đủ, cho nên hư có thể thắng thực, không đủ có thể thắng có thừa" lấy ý "Đạo trời lấy chỗ thừa mà đắp vào chỗ thiếu hụt" từ Đạo Đức Kinh của Lão Tử. Quyển hạ gồm các chiêu thức khắc địch và bảo vệ thân thể. Sau khi Hoàng Thường qua đời, Cửu âm chân kinh lưu lạc trong nhân gian khiến giới võ lâm tranh đoạt và gây ra sự chém giết để giành lấy bí kíp này.
Trước thời kỳ xảy ra những nội dung chính của câu chuyện trong tiểu thuyết Anh hùng xạ điêu, có năm người võ công cao siêu nhất cùng đấu với nhau trên đỉnh Hoa Sơn để tranh nhau Cửu âm chân kinh gồm Hoàng Dược Sư (Đông Tà), Âu Dương Phong (Tây Độc), Đoàn Trí Hưng (Nam Đế), Hồng Thất Công (Bắc Cái), và Vương Trùng Dương. Võ công của Vương Trùng Dương cao nhất và giành được Cửu âm chân kinh. Ông định đốt sách để tránh chuyện tàn sát trong võ lâm, nhưng lại tiếc công người xưa nên giấu quyển sách đi. Trước khi ch*t, ông đã giao cho Lão Ngoan đồng Chu Bá Thông là sư đệ của mình đi giấu hai quyển sách ở hai nơi nhằm tránh cho quyển sách rơi vào tay kẻ xấu.
Trên đường đi giấu sách, Lão Ngoan đồng bị vợ Hoàng Dược Sư đánh lừa, dùng trí nhớ siêu phàm đọc lại một lần nhớ hết quyển hạ. Bà về viết lại cho chồng, nhưng Hoàng Dược Sư chưa tu luyện thì bị học trò là cặp vợ chồng Mai Siêu Phong, Trần Huyền Phong lấy trộm quyển hạ trốn đi, luyện ra những võ công âm độc Cửu âm bạch cốt trảo. Hoàng Dược Sư nổi giận đánh gãy chân các học trò còn lại và đuổi ra khỏi đảo Đào Hoa. Vợ Hoàng Dược Sư lúc đó mang thai cố gắng nhớ lại viết lại sách cho chồng nên bị kiệt sức và mất sau khi sinh con. Chu Bá Thông thấy vậy đến Đào Hoa đảo đòi sách và đánh nhau với Hoàng Dược Sư, thua trận bị nhốt trong động đá.
Vô tình từ những ân oán giữa Giang nam thất quái và vợ chồng Mai Siêu Phong khiến cho Quách Tĩnh có được nội dung Cửu âm chân kinh phần quyển hạ được ghi lại trên da bụng của Trần Huyền Phong. Khi Quách Tĩnh gặp Chu Bá Thông trên Đào Hoa đảo, Chu Bá Thông đã dạy cho Quách Tĩnh thuộc lòng cả bộ Cửu âm chân kinh và cũng vô tình đó, Chu Bá Thông cũng luyện thành và trở thành một nhân vật võ công cao nhất. Một phần của Cửu âm chân kinh viết bằng tiếng Phạn được Nhất Đăng đại sư dịch lại sang Trung văn. Sau này, Quách Tĩnh trở thành một cao thủ nhờ tu luyện Cửu âm chân kinh.
Khi đến bộ Thần điêu đại hiệp, Cửu âm chân kinh một lần nữa xuất hiện. Vương Trùng Dương trước khi ch*t đã ghi lại một phần nội dung Cửu âm chân kinh trong thạch động Hoạt tử nhân mà Dương Quá và Tiểu Long Nữ là hai người có duyên luyện được bí kíp này.
Cửu âm chân kinh được vợ chồng Quách Tĩnh, Hoàng Dung giấu trong kiếm Ỷ Thiên, được Chu Chỉ Nhược luyện tập. Thành tựu nhất trong truyện Ỷ thiên đồ long ký có lẽ là cô gái áo vàng, hậu nhân của Dương Quá và Tiểu Long Nữ.
Theo sử sách Trung Hoa, Hoàng Thường là một nhân vật có thật. Ông sống vào khoảng 1043 – 1130 và là một viên quan cao cấp tỉnh Phúc Kiến.
Hoàng Thường là người ham thích đạo thuật và có học vấn uyên thâm hơn người, được vua Tống Huy Tông ủy thác phụ trách việc khắc in bộ Chính Hòa vạn thọ Đạo tạng trong 8 năm. Sau khi qua đời, ông được truy tặng hàm Thái phó.
Những quan niệm cho rằng Cửu âm chân kinh là có thật bắt nguồn từ một cuộc khảo cổ khu mộ Hoàng Thường.
Sau quá trình nghiên cứu, ông Dương Dược Hùng, Chủ nhiệm Văn phòng Điều tra - Tìm kiếm văn vật huyện Sùng Nhân - Giang Tây, người trực tiếp khảo sát khu mộ đã khẳng định bí kíp Cửu âm chân kinh là có thật và tác giả chính là Hoàng Thường.
Nhà nghiên cứu này còn giải thích rằng, ở thời của Hoàng Thường, nước Tống bước vào các cuộc chiến tranh liên miên với quân Liêu và Kim. Thời cuộc loạn lạc khiến việc luyện tập võ nghệ là rất phổ biến.
Hoàng Thường vốn là Lễ bộ thượng thư với trình độ uyên thâm, lại có cơ hội tiếp xúc nhiều với các tướng lĩnh, nhân sĩ võ công cao cường. Vì thế, việc ông tập hợp các chiêu thức võ công tâm đắc để biên soạn thành bí kíp là điều hoàn toàn có cơ sở.
Theo một số tài liệu, bí kíp này có 364 chữ, sau đó bị người khác sửa thành hơn nghìn chữ, thêm vào Cửu âm bạch cốt trảo căn cứ vào Cửu âm chân kinh mà tạo ra.
Đến thời Nam Tống, từ bí kíp này Toàn chân giáo còn cho ra đời Cửu dương thần công (tức Tiên thiên chân khí).
Cửu dương thần công sau đó được sáng tạo thêm, xuất phát từ các môn Tử Hà Thần Công, Thái Thanh Cương Khí, Huyền Môn Cương Khí. Môn này thuộc loại thần công cương khí của nội công huyền môn. Nếu chăm chỉ tập luyện, người học võ sẽ có được cơ thể cường tráng, linh hoạt, tránh được nhiều bệnh tật, thậm chí ở mức độ cao có thể "đao thương bát nhập".
Nhắc đến các loại công phu có thể làm cơ thể trở nên kim cang bất hoạt, chúng ta có thể kể đến Kim Chung Tráo – một trong Thất thập nhị huyền công của Thiếu Lâm. Là một công phu có thật, Kim Chung Tráo có thể khiến cơ thể người tập như gang thép, chịu đựng được các tác động ngoại lực như đâm, cắt của vũ khí bén. Như vậy, những gì miêu tả về Cửu âm chân kinh cũng không phải là không có cơ sở.
Dẫu vậy, vẫn không ai có thể nói chính xác sự thật về Cửu âm chân kinh của đời thực. Với những người hâm mộ kiếm hiệp, có lẽ họ cũng không cần sự thật ấy. Cửu âm chân kinh vẫn mãi là một trong những tình tiết lớn và quan trọng nhất trong sự thành công của kiếm hiệp Kim Dung. Sức mạnh của Cửu âm chân kinh trở thành thứ ma lực vô hình, lôi kéo cả giang hồ vào những cuộc tranh đoạt, tạo nên những mối quan hệ thú vị giữa những nhân vật.