Múa trình diễn trâu rơm bò rạ là tục đã có từ lâu đời ở xã Đại Đồng, huyện Vĩnh Tường, tỉnh Vĩnh Phúc, một vùng đất cổ thuộc châu thổ sông Hồng có lịch sử ngàn năm.
Hằng năm, cứ vào ngày mùng 4 và mùng 5 Tết Nguyên đán, khi hai làng Bích Đại và Đồng Vệ vào đám, nhân dân lại háo hức đón chờ màn trình diễn trâu rơm bò rạ.
Tuy là hai làng nhưng Bích Đại và Đồng Vệ cùng chung Đình, chung đám, chung hội hè. Cả hai làng cùng thờ Đinh Thiên Tích- vị tướng có công đánh đuổi giặc Ân thời Hùng Vương thứ sáu.
Lễ hội còn tái hiện các hoạt động “tứ dân chi nghiệp”: nông dân, thầy đồ, học trò, thợ mộc. Họ tượng trưng cho 4 tầng lớp: sĩ, nông, công, thương.
Tiếng trống, chiêng vang lên, không khí lễ hội tưng bừng, những con trâu bằng rơm rạ được người dân hóa thân đi cày…
Lễ hội đặc biệt này dựa trên tích xưa.Tương truyền, sau khi dẹp xong giặc Ân, Đinh Thiên Tích đem quân về làng Bích Đại mổ trâu ăn mừng. Đáp lại mong muốn của dân làng “làm cho làng mỗi ngày một thêm đông người, nhiều của”…
…vị tướng giỏi của vua Hùng đã bày ra phép rước cầu, mọi người mặc áo xanh, đỏ vác cày và bện trâu bằng rơm, nam đóng giả nữ, nữ đóng giả nam đem theo những mủng trấu để tung khắp cánh đồng, tượng trưng cho ngày hội toàn dân xuống đồng.
Theo lời kể của các cụ già trong làng, vào ngày mùng 4 và mùng 5 Tết Nguyên đán, mỗi nhà có trâu và “sạch bụi”, không có tang đều phải “sắm” một con trâu, bò bằng rơm rạ đem ra sân đình làm lễ.
Màn trình diễn trâu rơm bò rạ thể hiện nguyện vọng của người dân Đại Đồng: cầu mong sự bảo trợ, phù hộ của thần linh, thành hoàng để cây cối tốt tươi, gia súc, gia cầm không ngừng sinh sôi nảy nở, mùa màng bội thu.