Chùa chiền là nơi thờ cúng linh thiêng, không thể tùy tiện làm những điều ô uế nơi cửa phật. chính vì thế, việc mặc gì khi đi chùa cũng là điều cần biết để đi lễ chùa đúng cách.
Ngày rằm, mùng 1 hay dịp lễ Tết hay bất cứ ngày nào trong năm, cứ hễ lên chùa là chúng ta cần phải mặc trang phục kín đáo, chỉn chu, lịch sự để thể hiện sự thành kính đối với Thần Phật.
Thường thì các cụ xưa có dạy trai gái, già trẻ đi chùa nên mặc áo quần dài tay, áo có cổ. Trang phục nên có thiết kế đơn giản, tránh đeo quá nhiều phụ kiện, đồ trang sức rườm rà mà nên giản tiện hết mức có thể.
Với Phật tử thì nên mặc áo lễ khi lên chùa làm lễ. Phụ nữ có thể mặc áo dài, đây là trang phục truyền thống của dân tộc, đủ lịch sự và kín đáo để lên chùa dâng hương.
Những loại trang phục tuyệt đối không mặc khi đi chùa là đồ bó sát, áo sát nách, đồ ở nhà, quần ngắn váy ngắn, khoe quá nhiều da thịt… cũng chớ mặc đồ màu sắc sặc sỡ, diêm dúa với nhiều phụ kiện như đi lễ hội để tới chốn thanh tịnh này.
Lễ dâng phật thường có hương, hoa, trái cây, oản, xôi, chè… đây là những lễ chay mà mọi người thường sắm sửa mang theo khi đi lễ chùa.
Chùa thờ Phật là nơi chỉ dâng lễ chay, tịnh. Tuyệt đối không được đặt lễ mặt ở khu vực Phật điện, hay còn gọi là chính điện. Đây là nơi thờ tự chính trong chùa, không chấp nhận việc xuất hiện những đồ cúng lễ sát sinh.
Chỉ ở những ngôi chùa có khu vực thờ tự các vị Đức Ông, Thánh, Mẫu thì mới cần sắm lễ mặn. Lễ mặn cũng chỉ được phép dâng lên tại ban thờ hay điện thờ các vị này.
Những loại hoa nên chọn khi đi lễ chùa là hoa tươi, không dùng hoa giả, hoa giấy. bạn có thể chọn những loại hoa như hoa sen, hoa huệ, hoa mẫu đơn, hoa ngâu, hoa cúc…
Không nên dùng hoa tạp, hoa dại để dâng Phật. Cũng tránh dùng những loại hoa có hương quá nồng hay có ý nghĩa không hay như hoa ly, hoa nhài, hoa phù dung, hoa dâm bụt…
Trái cây dâng Phật không có nhiều cấm kỵ, tuy nhiên cũng cần lưu ý chọn những trái tươi ngon, không bị bầm dập hay chín quá…
Vàng mã, tiền âm phủ cũng không phải là thứ nên dâng cúng Phật tại chùa. Lễ này nếu có thì chỉ nên đặt ở những ban thờ Thần linh, Đức ông, Thánh Mẫu mà thôi.
Tránh đặt tiền thật lên ban thờ, hương án của chính điện. Nếu muốn đóng góp chút ít cho nhà chùa thì tốt nhất nên bỏ tiền vô hòm công đức.
Việc sắm lễ cốt ở lòng thành, đừng quá đặt nặng vấn đề vật chất. bản thân chúng ta trước khi đi lễ chùa cũng nên giữ cho lòng thanh tịnh, năng làm nhiều việc thiện, việc tốt giúp người.
Khi vào chùa, chúng ta thường phải đi qua cổng Tam quan. Vậy có phải đi vào cửa nào cũng được hay không?
Thực ra cửa chùa đi ra, đi vô cũng đều có nguyên tắc riêng. Với du khách, Phật tử, nên đi vào bằng cửa Giả quan, tức cửa bên phải. Còn khi đi ra khỏi chùa, bạn nên nhớ đi về cửa bên trái, tức cửa Không quan.
Cửa trung quan, tức cửa chính giữa trong tam quan là cửa dành cho thiên tử, các bậc cao tăng, bậc khoa bảng sử dụng. họ sẽ đi vào chùa qua cửa trung quan và đi ra cũng bằng cửa này.
nhiều người không biết nên đi vào chùa bằng cửa trung quan, như vậy là phạm phải cấm kỵ khi đi lễ chùa.
Đi chùa cũng có những lễ nghi riêng, không biết có thể học chứ đừng tùy tiện. Ngay cả chuyện đứng khấn vái nơi cửa Phật cũng cần lưu ý, chớ nên đứng thẳng với ban thờ. Nên đứng chếch sang 1 bên so với hương án mới là đúng phép tắc.
- Tiếp đó đi thắp hương ở tất cả các ban thờ khác trong nhà bái đường. Nếu chùa có ban thờ, điện thờ Mẫu, Tứ Phủ thì cũng nhớ đến đó hành lễ.
- Sau khi lễ tạ để hạ lễ, thí chủ có thể đến nhà trai giới để thăm hỏi các vị sư tăng, trụ trì trong chùa, tùy tâm công đức.
Đi chùa nên cầu gì, không nên cầu gì? Nhiều người lầm tưởng chỉ cần sắm lễ lên chùa rồi muốn cầu gì là được nấy. Thực ra, theo quan niệm của nhà Phật thì Người chỉ có thể phù hộ, che chở cho Phật tử được bình an, còn về công danh, tài lộc, tình duyên thì Phật không thể nào che chở hết được.
Chính vì thế, khi đi chùa, bạn chớ nên cầu khấn cho mình được giàu sang, quyền lực mà hãy cầu để Phật đoái thương mà che chở, bảo vệ cho bản thân và gia đình mình được bình an.
Khi đi lễ chùa, chớ nên tùy tiện xưng hô với các vị sư tăng như khi ở ngoài xã hội mà cần phải có quy tắc riêng.
Với nhà sư, thí chủ nên tự xưng mình là “con”, gọi các vị sư tăng là “thầy”. khi đối đáp nên có câu “A di đà Phật”, “Bạch thầy”… để tỏ sự tôn kính. Cách xưng hô này để tưởng nhớ tới thầy Thích Ca Mâu Ni, nhìn thấy các vị sư tăng là nhớ đến Đức Phật, xưng hô như vậy cũng là để tỏ lòng tôn kính.
Với Phật tử đang có sư thầy hướng dẫn mình tu tập thì cách gọi này còn bao hàm ý nghĩa “thầy dạy học đạo”.
Khi thưa gửi, nói chuyện với nhà sư cũng cần nhớ luôn chắp tay hình búp sen, đứng thẳng người nghiêm trang, không đùa cợt, nói năng thiếu lễ phép.
Theo quan niệm tâm linh, đồ đã dâng cúng 1 lần thì không thể cúng lại. Vì thế, dù là đồ lễ, lấy lộc ở chùa cũng không nên mang về đặt lên ban thờ nhà mình.
Có thể xin lộc là bánh kẹo, bao diêm, bật lửa ở chùa về nhà, nhưng nên sử dụng ngay chứ không nên đặt lên ban thờ nhà mình.
Cành lộc hái ở chùa cũng là thứ không nên mang về nhà vì dân gian cho rằng cành lộc ở chùa thường mang nhiều khí âm, nếu đặt lên ban thờ nhà mình sẽ gây bất lợi cho chính gia tiên, thần linh tại gia.
Việc công đức tiền bạc cốt ở tấm lòng, có thể lấy giấy công đức hoặc không. Nếu có lấy thì cũng chớ nên đặt giấy công đức lên ban thờ nhà mình, bởi hành động đó mang tính chất khoe khoang, báo công, làm mất ý nghĩa tốt đẹp ban đầu của việc công đức.