Năm chướng ngại trong khi hành thiền
Cuốn sách Gieo trồng hạnh phúc của Thiền sư Thích Nhất Hạnh là một gợi ý phù hợp để tìm hiểu. Bởi đây là một cẩm nang giúp người đọc hiểu và thực tập thiền hành mỗi ngày.
Thiền sư Thích Nhất Hạnh là vị Thiền sư Phật giáo có sức ảnh hưởng trên toàn thế giới, với nhiều bài kinh kệ. Thiền sư cũng là tác giả của hàng trăm đầu sách truyền cảm hứng. Cứu rỗi linh hồn và khuyến khích tu tập trong cộng đồng. Năm 2019, Thiền sư về lại Tổ đình Từ Hiếu (Huế) để an nghỉ tuổi già. Đây cũng là nơi Thiền sư đã xuất gia vào năm 16 tuổi.
Gieo trồng hạnh phúc là một cuốn sách gồm 49 chương, chứa những bài viết ngắn theo cấu trúc: lý thuyết – thực hành. Trong từng chương, thầy Thích Nhất Hạnh chia sẻ về nguyên lý thực hành của từng động tác. Và sự tác động của nó đến thân thể là thế nào. Tiếp phần sau là cách thực hành, thiền trong sách của thầy Thích Nhất Hạnh thường không ngồi yên và nhắm mắt lại. Mà luôn chuyển động và quan sát những chuyển động. Như trong từng hơi thở, phải hít thở thật chậm và thật sâu, khi hít thở thì tâm suy nghĩ:
“Thở vào, tôi biết là tôi đang thở vào
Thở ra, tôi biết là tôi đang thở ra.”
Hành thiền giúp thanh lọc cảm thụ
Khi theo dõi được hơi thở rồi, ta sẽ để việc theo dõi ấy như bản năng mà không phải chú tâm vào nó nữa. Lúc ấy chỉ còn tập trung thiền định, hít thở sâu và quán chiếu vào trong. Nói về sự thở, thầy viết, “Thở vào, tôi biết tôi đang thở vào” không phải là một sự suy nghĩ mà đơn giản là ý thức về những gì đang xảy ra. Cái đang xảy ra là: ta đang thở vào và thở ra. Khi thở vào và đưa sự chú tâm của mình vào hơi thở vào là ta đang đưa tâm trở về hợp nhất lại với thân. Chỉ cần một hơi thở vào là đã có thể giúp tâm trở về với thân. Khi thân và tâm hợp nhất, ta sẽ thực sự có mặt trong giây phút hiện tại.”
Không chỉ viết về mỗi cách thiền trong hơi thở. Mà cuốn sách của thầy còn chứa đựng nhiều phương pháp như thế. Thiền ngồi, Thiền trà, Thiền lạy… hay đơn giản chỉ là nghe tiếng chuông, ăn cơm trong chánh niệm… Sự giản dị và đời thường trong từng hành động giúp cho những ai đang đọc cuốn sách đều có thể thực hành theo. Trong bất kỳ hoàn cảnh và tình huống nào, chỉ cần tâm chánh niệm và quán chiếu vào chính mình là trọn vẹn.
Giữa muộn phiền của cuộc sống, nếu ta có thể dành thời gian để hành thiền tầm 10 đến 15 phút, thì sẽ thấy đỡ căng thẳng và ngột ngạt hơn nhiều. Cuốn sách như là người bạn đồng hành trong hành trình hành thiền của mỗi người. Mục tiêu cao cả của cuốn sách này đem đến, là sự tĩnh lặng và ổn định trong bản thân. Và người đọc cũng sớm hiểu được rằng thiền không chỉ phải ngồi yên. Mà có thể vừa đi, vừa đứng, hay đơn giản chỉ là nằm và quan sát thực tại. Hành thiền theo những gì cuốn sách này viết, sẽ làm rộng mở những cơ hội thực nghiệm thiền, quán chiếu bản thân để soi tâm cho rõ cho sáng.
Thực hành thiền và chính niệm
Minh Chính (Tổng Hợp)