Mở rộng Vườn quốc gia Cát Tiên

Vườn quốc gia (VQG) Cát Tiên đang quản lý gần 71,3 ngàn ha, trong đó diện tích trên địa phận Đồng Nai hơn 39,5 ngàn ha. Dự tính, VQG Cát Tiên sẽ được mở rộng thêm gần 12 ngàn ha, phần diện tích mở rộng đa số thuộc địa bàn Đồng Nai.

Rừng của Vườn quốc gia Cát Tiên thuộc địa bàn H.Tân Phú. Ảnh: B.Nguyên

Theo quyết định phê duyệt quy hoạch hệ thống rừng đặc dụng cả nước đến năm 2020, tầm nhìn đến năm 2030, tổng diện tích quy hoạch VQG Cát Tiên có trên 83,1 ngàn ha, trong đó diện tích trên địa phận Đồng Nai hơn 51,7 ngàn ha.

* Tăng diện tích rừng đặc dụng

Từ các căn cứ về chủ trương, sự tương đồng về mặt đa dạng sinh học và cơ sở thực tiễn của tỉnh, Sở NN-PTNT đề xuất 2 phương án. Phương án 1 sẽ bàn giao gần 11,6 ngàn ha cho VQG Cát Tiên quản lý gồm: Hơn 1,4 ngàn ha diện tích rừng tại xã Đak Lua (H.Tân Phú) đã bàn giao cho VQG; hơn 10,1 ngàn ha thuộc Công ty TNHH MTV Lâm nghiệp La Ngà quản lý. Trong đó, có 9,9 ngàn ha thuộc xã Thanh Sơn (H.Định Quán) đã tạm bàn giao cho VQG Cát Tiên và hơn 218ha vẫn do công ty đang quản lý, sử dụng.

Phương án 2, chỉ bàn giao hơn 1,4 ngàn ha thuộc xã Đak Lua cho VQG quản lý, còn phần diện tích hơn 10,1 ngàn ha thuộc Công ty TNHH MTV Lâm nghiệp La Ngà bàn giao cho Khu Bảo tồn thiên nhiên - văn hóa Đồng Nai. Vì theo Quyết định phê duyệt quy hoạch hệ thống rừng đặc dụng cả nước đến năm 2020, tầm nhìn 2030, tổng diện tích quy hoạch Khu Bảo tồn thiên nhiên - văn hóa Đồng Nai là hơn 65,7 ngàn ha, đang thiếu gần 1,6 ngàn ha rừng đặc dụng. Với phương án này, diện tích rừng đặc dụng của Khu bảo tồn sẽ vượt chỉ tiêu đề ra.

Hai phương án trên đều có chung mục tiêu để quản lý, bảo vệ rừng, nhất là tăng diện tích rừng đặc dụng trên địa bàn tỉnh.

Giám đốc Khu Bảo tồn thiên nhiên - văn hóa Đồng Nai Nguyễn Hoàng Hảo cho biết, cả nước rất ít tỉnh chuyển từ rừng sản xuất sang rừng đặc dụng, nhưng Đồng Nai thực hiện rất tốt việc này. Trong đó, công tác chỉ đạo, điều hành quản lý rừng của tỉnh được thực hiện tốt suốt thời gian dài vừa qua. Khu bảo tồn đồng ý với đề xuất tỉnh bàn giao đất để mở rộng VQG nhằm đảm bảo việc quản lý, bảo tồn sự đa dạng và làm giàu thêm rừng của khu vực phía Nam VQG.

* Chung tay bảo vệ rừng

Thời gian qua, việc bàn giao đất rừng cho VQG Cát Tiên theo phương án 1 vẫn còn tồn tại một số khó khăn, vướng mắc như: hiện gần 177ha diện tích thuộc Công ty TNHH MTV Lâm nghiệp La Ngà đang giao khoán cho các hộ dân canh tác; gặp khó khăn về nguồn kinh phí cũng như lực lượng kiểm lâm trong công tác quản lý, bảo vệ và phát triển rừng…

Phó giám đốc Sở NN-PTNT Lê Văn Gọi chia sẻ, Sở NN-PTNT chọn phương án 1 vì các khu vực dự kiến mở rộng có vị trí liền kề, tiếp giáp với phần diện tích hiện hữu của VQG. Hình dạng sau mở rộng khá vuông vức phù hợp với hoạt động của các loài thú, đồng thời cũng thuận lợi trong công tác bảo vệ và bảo tồn đa dạng sinh học. Diện tích rừng đã tạm bàn giao, VQG đã thực hiện rất tốt công tác quản lý, bảo vệ rừng.

Theo Phó chủ tịch UBND tỉnh Võ Văn Phi, việc bàn giao hơn 11,6 ngàn ha diện tích rừng để mở rộng VQG Cát Tiên thuận lợi nhiều mặt, phù hợp quyết định của Chính phủ, quy hoạch của tỉnh. Về công tác bảo tồn, quản lý, bảo vệ rừng đặc dụng cũng có nhiều thuận lợi. Mong Bộ NN-PTNT sớm trình Chính phủ chấp thuận việc bàn giao này. Yêu cầu Sở NN-PTNT rà soát, phân tích kỹ về diện tích rừng, xem lại những thủ tục, hồ sơ bàn giao tạm để làm cơ sở tiếp tục triển khai thực hiện.

Về làm việc tại Đồng Nai vào cuối tháng 6-2023, Thứ trưởng Bộ NN-PTNT Nguyễn Quốc Trị thống nhất, VQG Cát Tiên vẫn quản lý diện tích được bàn giao. Các cấp chính quyền xã, huyện, tỉnh hỗ trợ trong công tác bảo vệ rừng, nhất là việc phòng, chống cháy rừng, kinh phí quản lý, bảo vệ rừng sao cho phù hợp. Việc bàn giao rừng cho VQG phải thực hiện đúng quy định pháp luật; công tác bảo vệ phải theo chuỗi và tổ chức quản lý rừng tốt nhất. Đồng Nai cần tổ chức đánh giá lại toàn bộ diện tích rừng bàn giao. Trong đó, một số diện tích có dân sinh sống, sản xuất nên tách ra.

Bình Nguyên