Rằm tháng 7 theo tín ngưỡng dân gian là một trong những ngày lễ lớn trong năm, được xem là ngày lễ Vu Lan hay còn gọi là ngày xá tội vong nhân theo phong tục của người Á Đông. Vì vậy, theo thông lệ hàng năm, người dân thủ đô cũng như cả nước sẽ tất bật chuẩn bị, sắm sửa lễ vật, vàng mã để làm lễ cũng rằm.
Tuy nhiên, rằm tháng 7 năm nay diễn ra đúng vào thời điểm dịch covid-19 bùng phát và đang có những diễn biến phức tạp: hà nội cũng như cả nước đang thực hiện nghiêm chỉ thị 16 của thủ tướng chính phủ. việc giãn cách xã hội tại thủ đô cũng đang được siết chặt, đảm bảo công tác phòng chống dịch.
Theo ghi nhận của pv báo đại đoàn kết tại các chợ dân sinh, không có cảnh người dân đổ xô đi mua đồ cúng rằm như mọi năm. trái lại, một số chợ còn vắng bóng người, đìu hiu hơn cả ngày thường.
Chợ Nghĩa Tân (quận Cầu Giấy) vắng vẻ ngay trong ngày rằm.Chia sẻ với pv, cô trần thị minh trâm, một tiểu thương trong chợ cho biết: "năm nay người dân không còn mấy mặn mà sắm đồ cúng rằm như mọi năm. chợ chỉ lác đác vài người, thậm chí còn không đông bằng ngày thường, như mọi năm rằm tháng 7 người ta tấp nập bao nhiêu thì năm nay vắng vẻ bấy nhiêu. gia đình tôi cũng vậy, chưa năm nào chuẩn bị rằm tháng 7 lại nhàn như năm nay".
Dậy từ sớm để đến chợ, bà hoàng thị mai (62 tuổi, phường nghĩa đô, cầu giấy) cũng chia sẻ: "năm nay, trước tình hình giãn cách xã hội, tôi cũng cúng rằm rất đơn giản, chỉ mua hoa quả và làm mâm cơm mặn, ngoài ra cũng không đốt vàng mã gì".
Trên nhiều tuyến đường của Hà Nội, chỉ thấy lác đác các mâm cúng chúng sinh bên lề đường, các mâm lễ cũng rất đơn giản, không còn cảnh người dân la liệt đốt vàng mã như mọi năm.
Một mâm lễ cũng chúng sinh trên đường Thụy Khuê (Tây Hồ).Trên đường Hoàng Quốc Việt, một người dân cũng vừa hoàn tất nghi lễ cúng chúng sinh.Vừa chăm chú hóa vàng trên vỉa hè đường Thụy Khuê, ông Việt (65 tuổi, phường Bưởi) vừa chia sẻ:
"năm nay, việc cúng rằm đã đơn giản hơn các năm trước rất nhiều, đến hoa cũng không có để mua. nếu không phải trong ngõ có người bán vàng mã thì chắc năm nay tôi cũng không sắm đồ để hóa cho các cụ, vì hôm nay không phải ngày đi chợ của gia đình tôi".
Ông Việt đang chăm chú đốt vàng mã trên một góc phố Thụy Khuê.Không chỉ riêng ông Việt, nhiều người dân Thủ đô cũng thực hiện việc tối giản các vật phẩm và nghi thức cúng rằm, trong đó có việc hạn chế đốt vàng mã.
Một hàng vàng mã vắng bóng người mua trong chợ Dịch Vọng (quận Cầu Giấy).Trao đổi với PV Báo Đại Đoàn Kết, nhà nghiên cứu văn hóa, TS Nguyễn Ánh Hồng cho biết: “Trong tình hình đại dịch Covid-19 hiện nay, việc tối giản các nghi lễ về văn hóa tâm linh không phải là dấu hiệu của việc mai một về văn hóa vì giá trị và thước đo của văn hóa tâm linh chính là sự thành kính.
Nói cách khác, sự thành tâm mới là giá trị lớn nhất trong các nghi lễ của văn hóa tâm linh. Tôi cho rằng việc tối giản là điều rất cần thiết và hữu ích, đặc biệt trong hoàn cảnh giãn cách xã hội, chống dịch như chống giặc hiện nay”.
Ngoài ra, việc tối giản các nghi lễ trong rằm tháng 7 này từ việc hạn chế đốt vàng mã đến việc các vật phẩm cũng rằm đơn giản hơn mọi năm cũng cho thấy sự tiến bộ về nhận thức của người dân. tiến sĩ hồng cũng khẳng định, rằm tháng 7 năm nay là cơ hội giúp nhìn lại cách hành xử của chúng ta đối với các vấn đề của cuộc sống, đặc biệt là việc thực hành tiết kiệm, giản dị.