Chữa bệnh bằng Thuốc nam nằm trong chuỗi những kiểu chữa bệnh bằng tin đồn, chữa bệnh kiểu truyền miệng với tâm lý "có bệnh thì vái tứ phương". Điều đáng tiếc là cho đến năm 2019, kiểu chữa bệnh này vẫn vô cùng thịnh hành và không ít các trường hợp nhận cái kết thương tâm. Chữa bệnh thiếu hiểu biết khiến người dân mắc bệnh đã nặng càng thêm nặng. Đây cũng là một trong những mục tiêu cần phải chấm dứt trong năm mới. Cùng điểm lại một số trường hợp điển hình ngay dưới đây:
Vào tháng 10/2019, Bệnh viện Ung bướu Hà Nội tiếp nhận trường hợp bệnh nhân H.V.C. (43 tuổi, Ba Vì, Hà Nội) đến viện khám trong tình trạng khối u với kích thước khổng lồ ở cổ khiến mặt bệnh nhân lệch hẳn sang một bên. Theo lời kể của bệnh nhân, trước khi đến bệnh viện khám cách đây 2 tháng, anh phát hiện cổ nổi một cục to bằng đốt ngón tay nên đã tìm đến một thầy lang nổi tiếng tại địa phương để chữa trị u cục bằng cách đắp lá Thuốc nam. Thật không may, khối u càng to ra gây đau đớn; đến khi khó thở, nuốt vướng, khạc ra máu, bệnh nhân mới quyết định nhập viện.
Khoảng 1 tháng sau đó, khoa Chấn thương chỉnh hình (Bệnh viện đa khoa tỉnh Tuyên Quang) tiếp nhận bệnh nhân nam 34 tuổi trong tình trạng cẳng chân 2 bên sưng tấy, phỏng nước, có phần trợt da, có phần hoại tử đen kèm theo chảy mủ hôi thối. Các bác sĩ sau đó tiến hành làm sạch mủ và vệ sinh sạch sẽ tại vị trí bỏng, đồng thời điều trị toàn thân, truyền kháng sinh, truyền dịch, dùng Thuốc giảm đau, thay băng và theo dõi đánh giá tổn thương bỏng hàng ngày. Trước khi nhập viện 4 ngày, bệnh nhân bị bỏng nặng khi dùng bếp gas công nghiệp. Nhưng thay vì vào bệnh viện, bệnh nhân nghe người quen giới thiệu đã lấy Thuốc nam của một bà lang về đắp. Vết thương không đỡ, vết bỏng ngày càng sưng to và đau rát nên gia đình mới đưa bệnh nhân vào viện khám bệnh và điều trị.
Vào tháng 2 năm nay, bệnh nhân 67 tuổi ở Quảng Ninh tự ý đắp lá Thuốc nam chữa ung thư vú dẫn đến hoại tử một bên ngực. Không điều trị mà tự đắp Thuốc ở nhà, bệnh nhân có khối u phát triển ngày càng lớn, đến Bệnh viện Việt Nam – Thụy Điển Uông Bí khám trong tình trạng lở loét, chảy mủ đục, mùi hôi và rất đau đớn. Hậu quả là bệnh nhân phải phẫu thuật cắt bỏ khối u và chuyển vạt da tự thân che phủ tổn thương chứ không thể giữ được dáng ngực như ban đầu.
Theo bác sĩ Nguyễn Trung Cấp (Khoa Cấp cứu, Bệnh viện Bạch Mai), không chỉ là đắp Thuốc nam, nhiều bệnh nhân cũng nhập viện trong tình trạng suy gan, suy thận do tự ý uống Thuốc nam chữa bệnh. Việc chữa bệnh kiểu truyền miệng như này thực sự rất nguy hiểm.
Theo đó, trong nhiều loại bệnh, Thuốc đông – tây y kết hợp sẽ mang lại hiệu quả. Tuy nhiên, Thuốc nam phải tinh khiết, là những bài Thuốc được công nhận chứ không dùng Thuốc nam trôi nổi trên thị trường, đặc biệt là chữa bệnh kiểu truyền miệng.
Chung nhận định này, lương y Bùi Hồng Minh (Nguyên Chủ tịch Hội Đông y Ba Đình, Hà Nội) cho biết thêm: "Dù điều trị Đông y hay Tây y thì người bệnh cũng cần tuân thủ đúng theo liều lượng, sự kiểm soát của bác sĩ, lương y chứ không tự ý mua về và sử dụng. Nhất là mua ở những nơi không đảm bảo uy tín, có thể gây nên tình trạng sức khỏe nguy kịch".
Ngoài ra, giới chuyên gia cũng khuyên, bệnh nhân khi quyết định sử dụng Thuốc nam cũng cần có những hiểu biết nhất định, không được sử dụng theo kiểu truyền tai nhau, sử dụng bừa bãi, thiếu khoa học… Việc tự ý mua lá, rễ cây về sắc uống, đắp ngoài theo gợi ý của người quen mách bảo mà không theo chỉ định của thầy Thuốc, không đến cơ sở Thuốc y học cổ truyền được cấp phép… đều có thể dẫn đến hậu quả đáng tiếc.
Ðể tránh tình trạng tiền mất tật mang, các bác sĩ khuyến cáo người bệnh và người nhà người bệnh cần tỉnh táo trước những lời quảng cáo, giới thiệu về các phương pháp chữa bệnh chưa được kiểm chứng, thiếu cơ sở khoa học. Khi phát hiện các triệu chứng bệnh, cần đến các cơ sở chuyên khoa để được chẩn đoán, tư vấn và điều trị đúng cách. Chữa bệnh bằng Thuốc nam nằm trong chuỗi chữa bệnh kiểu truyền miệng, chữa bệnh kiểu tin đồn là điều người dân cần nhìn nhận đúng, tránh lặp lại kiểu thiếu hiểu biết về chữa bệnh trong tương lai.