Nghề làm bánh đa ở làng lộ cương, phường tứ minh, tp hải dương (hải dương) có từ những năm 1960. kể từ sau năm 1990, làng nghề thực sự phát triển, trở thành kế sinh nhai của nhiều hộ dân tại khu dân cư a và b của phường tứ minh. tuy nhiên những ảnh hưởng đối với môi trường đã trở thành mối lo của người dân sống xung quanh khu vực này.
Qua tìm hiểu được biết, hiện có khoảng 40 hộ dân đang sản xuất bánh đa theo hệ thống liên hoàn hoặc bán thủ công. Các cơ sở sản xuất bánh đa nằm xen kẽ ngay trong khu dân cư khiến môi trường sống ở đây luôn bị đe doạ.
Ghi nhận của phóng viên Báo Đại Đoàn Kết, tình trạng khói, bụi, nước thải… tại các cơ sở sản xuất được thải trực tiếp ra môi trường và diễn ra trong suốt một thời gian dài nhưng chưa được khắc phục triệt để. Các cột khói đen ngòm có mùi khét vẫn được thải ra ngoài. Nước thải từ quá trình sản xuất được thải trực tiếp ra hệ thống mương mà không được xử lý khiến cả tuyến mương nước phía sau khu dân cư đen đặc, mùi hôi thối bốc lên nồng nặc…
Ông Nguyễn Văn B. (Khu dân cư A, phường Tứ Minh, TP Hải Dương) sống gần cơ sở sản xuất bánh đa cho biết: “Tình trạng trên đã diễn ra từ nhiều năm nhưng đến nay vẫn chưa được xử lý dứt điểm. Mặc dù thi thoảng cũng có đoàn kiểm tra nhưng đâu lại vào đó. Hằng ngày, người dân vẫn phải chịu sự tra tấn do ô nhiễm môi trường từ các cơ sở sản xuất bánh đa Lộ Cương”.
Trước phản ánh của người dân, thời gian qua đã có một số hộ dân đầu tư kinh phí chuyển đổi từ làm bánh đa truyền thống sang đầu tư lắp đặt máy sản xuất liên hoàn. Mỗi dây chuyền có kinh phí đầu tư khoảng 1,5-2 tỷ đồng, công suất trung bình 2-3 tấn gạo/ngày. Tuy nhiên, quá trình hoạt động của các xưởng sản xuất liên hoàn đã phát sinh khói bụi gây ô nhiễm môi trường và phát sinh thêm một số vấn đề như: Chế độ an toàn khi sử dụng nồi hơi chưa bảo đảm, khói bụi, nước thải chưa qua xử lý xả thẳng ra môi trường... Tình trạng ô nhiễm môi trường ở đây đến thời điểm này vẫn chưa được cải thiện rõ rệt.
Theo ý kiến của một số chuyên gia môi trường, nguyên nhân chính làm phát sinh tình trạng khói đen trong quá trình sản xuất bánh đa là do các hộ sử dụng nồi hơi chưa bảo đảm kỹ thuật. Các lò hơi sử dụng củi làm nguyên liệu đốt trong khi thể tích, kích thước buồng đốt nhỏ, hẹp khiến lượng oxy cung cấp không đủ dẫn đến nguyên liệu không được đốt cháy hoàn toàn, làm phát sinh khói đen. Bụi than trong quá trình đốt củi không được thu gom cũng phát tán ra môi trường.
Bên cạnh đó, nước thải phát sinh trong quá trình sản xuất cũng chưa được xử lý, xả thẳng ra môi trường cũng là nguyên nhân gây ô nhiễm môi trường sống của khu dân cư. Mặc dù một số hộ ở đây đã xây dựng thêm hệ thống dập nước để dập khói bụi nhưng vẫn không xử lý triệt để lượng khói đen phát tán vào môi trường.
Trước những phán ánh của người dân, UBND phường Tứ Minh đã thành lập tổ công tác để kiểm tra, tuyên truyền, vận động và yêu cầu các hộ sản xuất bánh đa Lộ Cương thực hiện nghiêm các biện pháp bảo vệ môi trường.
UBND phường Tứ Minh yêu cầu các chủ hộ khi sử dụng nguyên liệu đốt nồi hơi phải thực hiện ngay việc lắp đặt các thiết bị hấp thụ xử lý khí thải, trước khi xả qua ống khói ra môi trường. Nước thải từ quá trình sản xuất phải được thu gom và xử lý trước khi xả ra môi trường.