Ô núi Ava: dùng làm Thuốc trị ghẻ

Ô núi Ava - Alectra avensis (Benth.) Merr. (Melasma avense (Benth.) Hand. - Mazz.), thuộc họ Hoa mõm sói - Scrophulariaceae.

Mô tả

Cây thảo có thân cao 20 - 90cm, đơn hay phân nhánh thưa, có lớp lông chẻ hai. Lá dạng màng, có cuống 1 - 2mm, phiến thuôn dạng trứng, dài 1 - 5cm, rộng 0,5 - 2cm, nhọn ở chóp, thót nhọn góc ở trên cuống, ở mép hơi có răng lượn sóng, có lông lởm chởm cả 2 mặt. Hoa đơn độc ở nách lá hoặc thành bông ở ngọn, thưa; cuống hoa 0,3 - 0,8mm; lá bắc con dạng sợi, đài dài và rộng 4 - 5mm, có 10 gân, với 5 thuỳ tam giác dạng trứng, nhọn, dài và rộng cỡ 2mm, tràng hoa 6 - 7mm, màu vàng, có thuỳ hình bầu dục. Quả gần hình cầu, đường kính 5 - 6mm. Hạt 0,8 - 1 x 0,2mm.

Bộ phận dùng

Toàn cây - Herba Alectrae Avensis.

Nơi sống và thu hái

Loài phân bố rộng ở Tây và Đông dãy Himalaya, Assam, ở Mianma, ở Nam Trung Quốc, Lào, Việt Nam, Malaixia và tới Philippin. Người ta gặp cây này trong các rừng thông thưa, trong các bãi cỏ ở rừng núi dọc theo đường đi, giữa 1000m và 1700m ở Lào Cai, Kon Tum, Lâm Đồng.

Tính vị, tác dụng

Vị cay, chát, tính ấm; có tác dụng khư phong, bình can, hoá trệ, chỉ thống.

Công dụng, chỉ định và phối hợp

Dân gian dùng làm Thuốc trị ghẻ. Ở Trung Quốc (Quảng Châu), người ta dùng toàn cây trị viêm gan, đau bụng kinh, đòn ngã tổn thương.

Ghi chú

Ở Ấn Độ có một loài khác là Alectra parasitica A.Rich., ký sinh trên thân và rễ của cây Mẫu kinh Vitex negundo, có thân rễ chứa Azafrin và thân mang hoa chứa Mannitol, được dùng trong y học dân gian chữa bệnh ngoài da.