Rau sam mọc tốt ở khắp nơi quanh nhà, ngoài sân, trong vườn, ngoài ruộng, ven đường...
Theo Đông y, vị chua tính lạnh, vào kinh tâm và đại tràng. Có tác dụng thanh nhiệt giải độc, lương huyết, lợi tiểu, giảm đau. Bộ phận dùng toàn cây (bỏ rễ) dạng tươi hoặc khô. Sau đây là một số cách dùng trị bệnh.
Trẻ em đi lỵ: rau sam tươi giã vắt nước cốt đun sôi. Có thể cho ít mật dễ uống.
Lỵ ra máu: rau sam 200g thái nhỏ, nấu cháo với 100g gạo nếp (không cho muối), ăn lúc đói.
rau sam tươi 300g giã vắt lấy nước nấu lên thêm ít muối hoặc đường. Ngày uống 2 lần khi đói, liền 3 ngày là 1 liệu trình. Uống 1-3 liệu trình.
rau sam rửa sạch giã nát, lấy 30ml nước cốt cùng 2 lòng đỏ trứng gà đánh đều, đun sôi để uống.
Tiểu dắt buốt, đỏ sẻn: rau sam sống rửa sạch, giã lấy nước uống.
rau sam tươi 100g giã vắt lấy 30ml nước, đun sôi hoặc cách thủy. Thêm 10g mật ong để uống.
Phụ nữ sau đẻ ra máu: rau sam tươi 200g hoặc khô 60g, sắc uống chia 2 lần trong ngày.
Sốt phát ban, nổi mẩn: rau sam giã lấy nước cốt uống, bã xoa lên người.
Môi miệng lở loét: rau sam giã vắt lấy nước cốt hoặc sắc đặc, bôi.
Đau răng: rau sam giã vắt nước cốt hoặc sắc đặc ngậm súc miệng.
Mụt nhọt: rau sam tươi giã nát đắp lên.
khô đốt thành than để rắc lên.
rau sam 100g đun sôi với 200ml nước, thêm 30g đường phèn đun tiếp còn 100ml, chia uống ngày 3 lần.
Ngứa *m đ*o: rau sam tươi hoặc khô sắc nước ngâm rửa.
Trĩ: rau sam tươi nấu ăn, nước để xông và ngâm. Làm hàng ngày trong 1 tháng.
Côn trùng cắn: giã rau sam vắt lấy nước cốt uống ngay, bã đắp lên chỗ bị cắn.
BS. Nguyễn Kỳ