Chẩn đoán và điều trị bệnh da và phần phụ hôm nay

Viêm nang lông: bao gồm cả viêm nang râu và loét mi mắt

Viêm nang lông do vi khuẩn gram âm, bệnh thường phát triển ở những người đang điều trị trứng cá bằng kháng sinh, có thể bệnh biểu hiện như một đợt bột phát của trứng cá mủ và trứng cá nốt.

Những điểm thiết yếu cho chẩn đoán

Ngứa và dát đỏ ở vùng có tóc.

Mụn mủ ở nang lông.

Trong viêm nang râu và viêm loét mi mắt thấy có viêm vùng da xung quanh.

Đánh giá chung

Nguyên nhân gây viêm nang lông có nhiều. Nguyên nhân có thể có do tụ cầu và có thể gặp khá phổ biến ở những người đái tháo đường! Khi thương tổn khu trú ở sâu, mạn tính và ngoan cố thì được gọi là viêm nang sâu. Đây là bệnh tự lan truyền hoặc lan theo các vết xây xước khi cạo râu. Môi trên là một vùng đặc biệt dễ bị ở người chảy mũi mạn tính hoặc người bị sốt theo mùa.

Viêm nang lông do vi khuẩn gram âm, bệnh thường phát triển ở những người đang điều trị trứng cá bằng kháng sinh, có thể bệnh biểu hiện như một đợt bột phát của trứng cá mủ và trứng cá nốt. Có thể phân lập được klebsiella, enterobacter, và proteus từ các tổn thương của bệnh.

Viêm nang lông do tắm bồn tắm nóng là do pseudomonas aeruginosa, đặc trưng bởi các thương tổn mụn mủ, mụn nước, dát sẩn ở nang lông, ngứa. Bệnh xuất hiện trong vòng 1- 4 ngày sau khi tắm ở trong bồn nước nóng, bể bơi hay bể xoáy. Rất hiếm gây nhiễm khuẩn toàn thân. Viêm nang lông không do vi khuẩn cũng có thể được gây nên bởi dầu kích thích vào nang lông, dầu có thể tiếp xúc ở nơi làm việc và cũng có thể ở nhà (trong hóa mỹ phẩm, dầu cocoa hay trong dầu dừa).

Viêm da đầu cũng có thể được gây nên bởi băng bịt, mồ hôi, và chà xát, ví dụ như mặc quần bò quá chặt hay những đồ sợi nặng ở phần trên của chân.

Viêm nang lông giống như trứng cá nhưng không đáp ứng với các Thu*c điều trị trứng cá, loại này có thể do nấm Pityrosporum orbiculare. Loại này cần sinh thiết để chẩn đoán và điêu trị bằng Thu*c ketoconazol 200mg/ngày, fluconazol. 100 mg/ngày theo đường uống hoặc Thu*c bôi selenium sulfid 2,5%, bôi 15 phút/ngày trong vòng 3 tuần.

Viêm nang lông được gọi là trứng cá do steroid có thể thấy ở tuần đầu của đợt điều trị toàn thân bằng steroid hoặc gặp khi giảm liều Thu*c.

Người ta đã gặp một thể của viêm nang lông vô khuẩn bao gồm các sẩn mày đay với sự xâm nhập của các đa nhân ái toan ở bệnh nhân AIDS.

Bệnh giả viêm nang lông là một bệnh gây nên bởi sự mọc vào trong của lông ở vùng rìa và vùng gáy. Thương tổn là các sẩn và mụn mủ khu trú ở nang lông hoặc không có các nang lông. Điều trị bằng cách làm cho lông mọc ra hay dùng hóa chất làm rụng lông hoặc một vài loại cạo râu hợp lý (ví dụ hệ thống cạo theo kỹ thuật của Moore).

Lâm sàng

Triệu chứng cơ năng thường đau dát và ngứa nhẹ ở vùng lông bị viêm. Thương tổn là các mụn mủ ở nang Ịông. Trong bệnh viêm nang râu thì vùng da xung quanh nang lông cũng bị đỏ lên, có vảy và trông giống chàm.

Chẩn đoán phân biệt

Điều quan trọng là phân biệt được viêm nang lông do vi khuẩn và không do vi khuẩn. Tiền sử là một chỉ điểm rất có giá trị để chỉ ra nguyên nhân viêm nang lông không do vi khuẩn, đồng thời nuôi cấy và nhuộn gram là một xét nghiệm không thể thiếu được. Chúng ta cũng cần chẩn đoán phân biệt với trứng cá thường và rôm bội nhiễm và các bệnh nhiễm khuẩn da khác như bệnh chốc hay nhiễm nấm. Viêm nang lóng do vi khuẩn gram âm thường có tiền sử tắm bồn tắm nóng. Viêm nang lông do bạch cầu đa nhân ái toan ở bệnh nhân AIDS đòi hỏi phải có sinh thiết để chẩn đoán.

Biến chứng

Áp xe hóa là biến chứng chính của viêm nang lông do vi khuẩn. Khi thương tổn tiến triển ở cả môi, mũi và mắt, một biến chứng hiếm gặp là do viêm tắc tĩnh mach xoang hang.

Phòng bệnh

Điều chỉnh đúng tất cả các nguyên nhân tại chỗ có từ trước (kích thích bởi các chất hóa học tự nhiên, dầu máy, chất xuất tiết). Kiểm soát đường máu của những người đái tháo đường sẽ làm giảm tỷ lệ nhiễm bệnh. Một điều chắc chắn là nước trong bồn tắm phải được xử lý đúng bằng clo khi viêm nang lông do tụ cầu, chẩn đoán và điều trị viêm mũi và viêm vùng xương đáy chậu bằng dicloxacillin, 250mg 4 lần/ngày trong 14 ngày, cùng với riíampicin 300mg x 2 lần trong 5 ngày, trong thời gian này dùng Thu*c bôi mupirocin dạng mỡ 2% bôi 2 lần ngày trong 5 ngày, có thể có tác dụng. Sau đó có thể làm cho một số bệnh nhân bứt rứt khó chịu. Clindamycin, 100mg/ngày có tác dụng phòng tái phát và phòng nhọt ở bệnh nhân viêm nang lông tụ cầu.

Điều trị

Liệu pháp lại chỗ

Rửa sạch vùng có thương tổn bằng chlorhexidin, rồi đắp dung dịch nước muối S*nh l* hoặc aluminum subacetat ngâm hoặc đắp gạc 15 phút/lân, 2 lần/ngày nếu thương tổn ướt.

Cồn anhydrous ethyl có 6,25% aluminum chlorid (Xerac AC) bôi lên thương tổn và vùng xung quanh rồi sau đó bôi mỡ kháng sinh có hiệu quả tốt. Nó đặc biệt có giá trị đối với viêm nang lông mạn tính ở vùng mông.

Liệu pháp đặc hiệu

Đối với viêm nang lông khu trú, dùng mupirocin 2% bôi cực kỳ tốt về lâm sàng, đem lại kết quả tốt trong nhiễm khuẩn da tiên phát và thứ phát và hạn chế được nhiễm khuẩn. Nên bôi 3 lần/ngày trong 10 ngày và phòng bệnh nếu có thể bằng cách rửa, nên tiến hành ngâm vào ban ngày.

Không nên dùng sulphamid bôi vì có thể có bệnh nhân rất nhạy cảm với sulphamid.

Có thể dùng kháng sinh toàn thân khi thương tổn kháng lại Thu*c điều trị tại chỗ, và khi thương tổn lan rộng và nặng hoặc kèm theo phản ứng sốt, khi có biến chứng hoặc khi thương tổn có cả ở vùng môi và mũi. Có khi cần phải kéo dài thời gian điều trị kháng sinh chống tụ cầu ở một số trường hợp (4 - 8 tuần hay hơn).

Viêm nang lông do pseudomonas do tắm bồn tắm nóng thường tự khỏi nhưng có khi phải điều trị bằng Ciprofloxacin ở người lớn.

Viêm nang lông do vi khuẩn gram âm ở trên bệnh nhân trứng cá có thể điều trị bằng isotretinoin.

Viêm nang lông do kích thích tốt nhất điều trị bằng cách phòng tránh tiếp xúc với các chất gây kích thích và dùng các chất có tác dụng làm khô như benzoyl peroxid hoặc Xerac AC.

Điều trị viêm nang lông bạch cầu ái toan rất khó. Một vài tác giả cho rằng điều trị tốt bằng Thu*c chống nấm itraconazol.

Tiên lượng

Viêm nang lông do vi khuẩn đôi khi rất ngoan cố và tồn tại lâu dài hàng tháng, thậm chí hàng năm. Viêm nang lông do kích thích sẽ phản ánh sự tiếp xúc với chất gây kích thích. Viêm nang lông do steroid có thể điều trị khỏi bằng các Thu*c chữa trứng cá và bệnh sẽ thuyên giảm sau khi ngừng steroid.

Nguồn: Internet.
Mạng Y Tế
Nguồn: Điều trị (https://www.dieutri.vn/chandoanbenhda/viem-nang-long-bao-gom-ca-viem-nang-rau-va-loet-mi-mat/)

Tin cùng nội dung

Tải ứng dụng Mạng Y Tế trên CH PLAY