Đây là ba việc làm rất phổ biến của người phật tử. nhưng có lẽ còn nhiều người chưa nắm vững được ý nghĩa. tất nhiên ý nghĩa đầu tiên là gieo duyên với phật để các kiếp sau tiếp tục gặp được phật pháp, rồi tạo ra phước đức để kiếp sau có trí tuệ thông minh, tạo phước để được no đủ áo ấm,….việc này thì không bàn đến, nội dung bài viết là ở phương tiện giác ngộ giải thoát và chứng đắc.
Thời xưa phật thích ca đã thuyết rằng, thiền là con đường duy nhất để dẫn tới giác ngộ và giải thoát, giúp chúng sinh nhận ra được bản chất thực tại của vũ trụ.ngày nay phật giáo phát triển có thêm các hình thứctụng kinh, trì chú, niệm phật,…..vì thế nên nhiều phật tử cực đoan đả phá các hình thức tu này cho là ngụy tạo. chúng ta cùng tìm hiểu ý nghĩa của việc tụng kinh, trì chú, niệm phật
Tụng kinh: tụng là đọc thành tiếng một cách có âm diệu và thành kính. tụng kinh là đọc một cách thành kính những lời ðức phật đã dạy trong kinh điển, hợp với chân lý và căn cơ của chúng sanh.
Trì chú: trì là nắm giữ một cách chắc chắn. chú là lời bí mật của chư phật mà chỉ có chư phật mới hiểu được, chứ các hàng bồtát cũng không hiểu thấu. các bài chú đều có oai thần và công đức không thể nghĩ bàn, dứt trừ được nghiệp chướng, tiêu tai giải nạn và tăng trưởng phước huệ, nên cũng gọi là thần chú.
Niệm phật: niệm là tưởng nhớ. niêm phật là tưởng nhớ danh hiệu phật, hình dung phật và đức hạnh của phật, để luôn luôn cố gắng noi theo bước chân ngài.
Chúng ta sống trong cõi dục, cho nên lòng dục vọng của chúng ta không bao giờ ngừng nghỉ, cho đến trong giấc ngủ, cũng còn chiêm bao cãi lẩy, cười khóc, vui buồn như lúc thức. trong cảnh mê mờ đầy dục vọng ấy, may thay, ðức phật vì đã thương xót chúng sanh mà truyền dạy những lời vàng ngọc, có thể phá tan màng mây u ám của vô minh và tội lỗi. nhưng những lời lẽ cao siêu ấy, chúng ta nghe qua một lần , hai lần cũng không thể hiểu thấu và nhớ hết được. cho nên chúng ta cần phải đọc đi đọc lại mãi, để cho lý nghĩa thâm huyền được tỏa ra, và ghi khắc trong thâm tâm chúng ta, không bao giờ quên được. ðó là lý do khiến chúng ta phải tụng kinh.
Chú có công năng phi thường, nếu người thành tâm trì chú, thì được nhiều hiệu lực không thể tưởng tượng. chẳng hạn thần chú bạc nhứt thế nghiệp chướng căn bổn đắc sinh tịnh độ ðà la ni có hiệu lực tiêu trừ được hết gốc rễ nghiệp chướng, làm cho người được vãng sanh về tịnh độ. thần chú tiêu tai kiết tường có hiệu lực làm cho tiêu trừ các hoạn nạn, tai chướng, được gặp những điều lành. thầ chú lăng nghiêm thì phá trừ được những ma chướng và nghiệp báo nặng nềv.v... thần chú chuẩn ðề trừ tà, diệt quỷ. thần chú thất phật diệt tội có công năng tiêu trừ tội chướng của chúng ta từ nhiều đời nhiều kiếp v.v... vì thế nên chúng ta phải trì chú.
Tâm chúng ta bị vô minh làm mờ đục, chẳng khác gì nước bị bùn nhơ làm ngầu đục. muốn cho nước đục kia hóa ra trong, không có phương pháp nào hay hơn là gia một chút phèn vào, thì các chất dơ bẩn ngầu đục kia dần dần lắng xuống, bấy giờ nước đục trở nên trong sạch. phương pháp niệm phật cũng vậy, có công năng trừ phá các vọng niệm đen tối ở nơi tâm của chúng ta, làm cho tâm mê muội, mờ ám trở nên sáng suốt, chẳng khác gì chất phèn làm cho nước trở nên trong vậy.
Tâm chúng ta rất điên đảo, không bao giờ dừng nghỉ. kinh thường nói: tâm viên, ý mã, nghĩa là tâm lăng xăng như con vượn nhảy từ cành nầy qua cành khác, và ý như con ngựa chạy lung tung luôn ngày suốt buổi. làm sao cho tâm ý chúng ta đừng nghĩ xằng bậy? chỉ có một cách là bắt nó nghĩ những điều tốt lành, hay đẹp. niệm phật chính là nhớ nghĩ đến những vị hoàn toàn tốt đẹp, những hành động trong sáng, những đức tánh thuần lương. càng niệm phật nhiều chừng nào, thì ít niệm ma chừng ấy. ma ở đây là tất cả những gì xấu xa đen tối, làm hại mình hại người. vì thế chúng ta nên luôn luôn niệm phật.
Phàm là kinh phật thì bộ nào tụng cũng được cả, vì kinh nào cũng có công năng thù thắng là phá trừ mê mờ, khai mở tâm trí sáng suốt cho chúng sanh, nếu chúng ta chí thành đọc tụng. nhưng vì căn cơ của chúng ta không đến, nên chúng ta phải lựa những bộ kinh nào thích hợp với căn cơ và sở nguyện của chúng ta mà đọc tụng.
Thông thường, các phật tử việt nam, từ xuất gia cho đến tại gia đều trì tụng những kinh như: di-ðà, hồng danh, vu-lan, phổ môn, dược sư, ðịa tạng, kim cang, lăng nghiêm, pháp hoa v.v...
Nhiều người có quan niệm, chọn bộ kinh cho thích hợp với mỗi hoàn cảnh, mỗi trường hợp để tụng, như lúc:
- cầu siêu thì tụng kinh di-ðà, ðịa tạng, vu lan v.v...; - cầu an thì tụng kinh phổ môn, dược sư v.v...; - cầu tiêu tai giải bịnh thì tụng kinh kim-cang, lăng-nghiêm v.v...; - cầu sám hối thì tụng kinh hồng-danh.
Cái quan niệm lựa chọn như thế cũng có phần hay là làm cho tâm chuyên nhất sẽ được hiệu nghiệm hơn. Nhưng chúng ta không nên quên rằng về mặt giáo lý cũng như về mặt công đức, bất luận một bộ kinh nào, nếu chí tâm trì tụng, thì kết qủa cũng đều mỹ mãn như nhau cả.
Ở chùa, chư Tăng hằng ngày, trong thời khóa trụng khuya, trì chú Lăng Nghiêm, Ð5i Bi, Thập chú hay Ngũ Bộ chú v.v... còn ở nhà, phần nhiều cư sĩ trì chú Ðại Bi và Thập chú, bỡi hai lẽ: một là thời giờ ít ỏi, vì còn phải lo sinh sống cho gia đình; hai là chú Lăng Nghiêm đã dài, lại thêm chữ âm vận, trắc trở khó đọc, khó thuộc. Nhưng nếu cư sĩ nào có thể học hết các thần chú, trì tụng được như chư Tăng thì càng tốt.
Ðức phật nào cũng đủ cả 10 hiệu, đồng một tâm toàn giác, từ bi vô lượng, phước trí vô biên, thương chúng sanh vô cùng vô tận, nên chỉ niệm danh hiệu một ðức phật nào cũng đều được cảm ứng đến tất cả chư phật, công đức cũng đều vô lượng vô biên.
Nhưng đứng về phương diện trìng độ và hoàn cảnh mà luận, thì hiện nay, chúng ta là người ở thế giới ta bà, nhằm quốc độ của ðức phật thích ca mâu ni giáo hóa, lẽ cố nhiên chúnng ta phải niệm danh hiệu của ngài. dụ như dân chúng ở trong nước nào, phải nhớ nghĩ đến ơn nhà cầm quyền chính trị sáng suốt ở trong nước đó.
Nếu tín đồ nào tu theo pháp môn tịnh ðộ, thì thường ngày phải niệm danh hiệu ðức phật a-di-ðà. pháp môn này được thành lập do lời dạy sau đây của ðức phật thích ca: ở cõi thế giới ta bà này, đến thời kỳ mạc pháp, cách phật lâu xa, chỉ có pháp trì danh niệm phật, cầu vãng sanh về tây phương cực lạc là quốc độ của ðức phật a-di-ðà, thì dễ tu dễ chứng hơn hết. ngoài ra, cũng có người niệm danh hiệu ðức phật di-lặc, để cầu sanh về cõi trời ðâu xuất; hoặc niệm danh hiệu ðức phật dược sư, để cầu cho khỏi tật bịnh.
Tóm lại, tín đồ phải niệm đủ Tam thế Phật:
A) niệm ðức phật thích ca mâu ni, là niệm ðức phật hiện tại, cũng là ðức phật giáo chủ của chúng ta.
B) niệm ðức phật a-di-ðà, là niệm ðức phật đã thành từ quá khứ xa xưa, mà cũng là ðức phật tiếp dẫn chúng ta về cực lạc.
C) niệm ðức phật di-lặc, là niệm ðức phật vị lai.
Những lời giáo hóa trong ba tạng kinh điển của phật, đều toàn là những lời hiền lành, sáng suốt do lòng từ bi và trí tuệ siêu phàm của phật nói ra. kinh phật, vì thế, có phần siêu việt hơn tất cả những lời lẽ của thế gian. nếu chúng ta chí tâm trì tụng, chắc chắn sẽ được nhiều lợi ích cho mình, cho gia đình và những người chung quanh:
a. CHO MÌNH: Lúc tụng niệm, hành gỉa đem hết tâm trí chí thành đặt vào văn kinh để khỏi sơ xuất, nên sáu căn: Mắt, tai, mũi, lưỡi, thân, ý không còn móng lên mười điều ác nữa, mà chỉ ghi nhớ những lời hay, lễ phải.
b. CHO GIA ÐÌNH: Trước khi sắp sửa tụng kinh, những người trong nhà đều dứt các câu chuyện ngoài đời và khách hàng xóm đến ngồi lê đôi mách cũng tự giải tán. Trong gia đình nhờ thế được thanh tịnh, trang nghiêm, hòa thuận.
C. cho người chung quanh: trong những lúc đêm thanh canh vắng, lời tụng kinh trầm bỗng theo với tiềng mõ nhịp đều, tiếng chuông ngân nga, có thể đánh thức người đời ra khỏi giấc mê, đưa lọt vào tai kẻ lạc lối những ý nghĩa thâm huyền, những lời khuyên dạy bổ ích, chứa đựng trong kinh mà hành giả đang tụng.
Như vậy rõ ràng tụng kinh chẳng những có lợi ích cho mình, cho gia đình, mà còn cho những người chung quanh nữa. ðó là mới nói những điều ích lợi thông thường có thể thấy được, ngoài ra tụng kinh còn có những điều lợi ích, linh nghiệm lạ thường, không thể giải thích được, ai tụng sẽ tự chứng nghiệm mà thôi.
Các thần chú tuy không thể giải nghĩa ra được, nhưng người chí tâm thọ trì, sẽ được công hiệu thật là kỳ diệu, khó có thể nghĩ bàn, như người uống nước ấm, lạnh thì tự biết lấy. có thể nói: một câu thần chú, thâu gồm hết một bộ kinh, vì vậy, hiệu lực của các thần chú rất phi thường. khi gặp T*i n*n, nếu thực tâm trì chú, thì mau được giải nguy. như thuở xưa, ngài a-nan mắc nạn, ðức phật liền nói thần chú lăng nghiêm, sai ngài văn thù sư lợi đến cứu, thì ngài a-nan liền được thoát nguy.
Ngày nay có nhiều trường hợp mà người thành tâm niệm chú thấy được hiệu nghiệm rõ ràng. Theo lời Bác sĩ Thiện Thành nói lại, thì vào năm 1946, giữa lúc loạn ly, BS ở trong một vùng rừng sâu, núi hiểm tại Trung việt. Một lần Bs bị một chứng bịnh nan y, mặc dù lương dược Ðông, Tây sẵn có trong tay, cũng không làm sao trị được. Bác sĩ tưởng sẽ bỏ mình trong xóm người Sơn cước, không ngờ lúc còn ở dưới mái nhà cha mẹ, thường đêm nghe thân phụ trì chú Công Ðức Bảo Sơn, BS liền đem thần chú ấy ra áp dụng. Trong lúc ấy, các người nuôi bịnh cũng xúm lại hộ niệm cho BS suốt đêm. Sáng hôm sau, quả thật BS lành mạnh trở lại một cách dễ dàng, làm cho tất cả các bạn đồng nghiệp đều ngạc nhiên.
Niệm phật công đức lại còn to lớn hơn nữa, vì một câu niệm phật có thể gồm thâu cả 3 tạng kinh điển, hết thảy thần chú, cùng là các pháp viên đốn, như tham thiền, quán tưởng v.v...
Ðức phật thích ca mâu ni có dạy rằng: sau khi phật nhập diệt , về thời kỳ mạt pháp, đến kiếp hoại, các kinh sẽ bị tiêu diệt hết, chỉ còn kinh di-ðà lưu truyền lại độ trăm năm rồi cũng diệt luôn. lúc bấy giờ chỉ còn một câu niệm phật gồm 6 chữ nam mô a-di-ðà phật, mà đủ năng lực đưa chúng sanh về cõi cực-lạc.
Lời phật nói không sai, bằng chứng là có nhiều nhân vật chuyên trì một câu niệm phật, mà biết được ngày giờ và thấy được điềm lành trước khi vãng sanh. như tổ huệ viễn, trong 10 năm niệm phật, 3 lần thấy ðức di-ðà rờ đầu; trong hội liên xã, có 123 người chuyên tu phép trì danh niệm phật, đều lần lược được phật rước về cõi tịnh ðộ. gần đây ở nam phần vn, vào năm 1940, có 3 vị sĩ quan pháp là ðại úy touffan, trung úy retourna, thiếu úy brillant đồng lái một chiếc thuỷ ohi cơ bay từ đảo côn lôn về sài gòn. giữa đường, chiếc phi cơ hư, , rơi xuống biển. thiếu úy brillant (người pháp lai việt) niệm phật cầu cứu. chiếc thủy phi cơ lửng thửng trên mặt biển suốt 3 giờ , mới gặp một chiếc tàu đánh cá của người nhật đến cứu. khi 3 vị vừa bước sang tàu, thì chiếc phi cơ chìm ngay xuống biển. ai nấy đều lấy làm lạ, hỏi nhau: tai sao khi nãy có 3 người ngồi nặng, phi cơ lại nổi, mà bây giờ không có người nó lại chìm ngấm? chỉ có thiếu úy brillant mới giải thích được sự lạ lùng ấy. ông kể lại cho mọi người nghe sự linh ứng của pháp niệm phật mà ông thường áp dụng, và lần nầy là lần thứ hai ông được thoát nạn nhờ phép niệm phật ấy. ðại úy touffan và trung úy retourna hết lòng tin tưởng, nên khi về đến saigon, hai vị sĩ quan ấy chung nhau một số tiền, cất một cái am đẹp đẽ ở cát lái, làng thạnh mỹ lợi, tỉnh gia ðịnh để thờ phật gọi là tỏ lòng tri ân. ðây chỉ là một câu chuyện trong muôn ngàn câu chuyện về sự lợi ích của phép niệm phật.
Khuyên phật tử tụng kinh niệm phật và trì chú cả sự lẫn lý cho d(ược viên dung . tụng kinh, trì chú, niệm phật là 3 phương pháp tu hành gồm đủ cả sự và lý. dù tại gia hay xuất gia, dù tiểu thừa hay ðại thừa, tiêu cực hay tích cực, không ai có thể rời 3 phương pháp nầy được. bỡi thế, phật tử cần phải học tụng kinh, niệm phật và trì chú chosự,lý đi đôi, lời nói và việc làm phù hợp, mới có được kết quả tốt đẹp.
Ba pháp môn tụng kinh, trì chú, niệm phật, tuy không đồng mà kết qủa đều thù thắng. phật tử có thể tùy theo trình độ, hoàn cảnh của mình mà tu một, hai hay cả ba pháp ấy. thí dụ như người biết chữ và mạnh khoẻ, công ăn việc làm hằng ngày không bận rộn lắm, thì nên tụng kinh, trì chú, niệm phật đủ cả ba pháp môn. còn người tuổi gìa, sức yếu, mắt mờ, răng rụng, miệng lưỡi phều phào, thân thể mỏi mệt, nếu tụng kinh , trì chú không nổi, thì phải chuyên tâm niệm phật, đi đứng nằm nồi, túc nào cũng phải niệm phật. nhưng các phật tử nên nhớ, khi miệng tụng kinh, trì chú, niệm phật, tay gõ mõ, đánh chuông, lần chuỗi, thì tâm trí phải gột rửa hết bao ý nghĩ bất chính, những ham muốn đê hèn, và đạc vào dấy hình ảnh của ðấng từ bi. rồi phải noi gương ngài, mở lòng thương rộng lớn, nghĩ đến nỗi thống khổ của muôn loài và phát nguyện đem sức mình ra, ban vui cứu khổ cho tất cả. ðến khi thôi tụng niệm, trở lại tiếp xúc việc đời, thì phải làm thế nào cho những hành động của mình cũng được từ bi như tư tưởng và lời nói của mình vậy.
Người tụng kinh trì chú và niệm phật, làm đúng như thế, thì chắc chắn sẽ được chứng qủa thánh không sai.
Như vậy các hình thức tu này cũng rất tốt, chỉ có điều các phật tử tránh tư tưởng là niệm phật, đọc kinh hay lạy phật là để phật bồ tát yêu quý mình hơn những người khác để phù hộ, rồi rước mình về tây phương cực lạc. phật, bồ tát chỉ cho mình kiến thức, giáo trình tu tập thôi, còn muốn được vãng sinh hay bình an, chúng ta phải tự thực hành theo lời dạy, chứ phật không làm bài tập hộ chúng ta đâu.