Nở rộ trào lưu đạp xe
Chị Nguyễn Ngọc Hà, (Pháp Vân, Hà Nội) chia sẻ chị bắt đầu đi làm bằng xe đạp được 1 tháng. Từ nhà tới cơ quan 9km sau đó chị Hà lại đạp thêm để cố gắng mỗi ngày đạp xe được 30 km. Tuy nhiên, khi đạp xe được 2 tuần, chị Hà thấy mình bị mỏi cổ vai gáy hơn.
Khi chị Hà tìm tới bác sĩ nhờ tư vấn, chị mới biết do mình ngồi sai tư thế gập cổ quá nhiều, làm cản trở hô hấp và làm căng các bó cơ ở cổ và vai. Ngoài ra, khi đạp xe cơ cổ và vai thường hay bị gồng một cách vô thức, nhất là trong những lúc đạp nặng.
Phong trào đi xe đạp thể thao trở nên phổ biến với rất nhiều người để rèn luyện sức khỏe. Không chỉ tiết kiệm chi phí, thân thiện với môi trường, đi xe đạp đang trở thành trào lưu thể thao thu hút nhiều người với nhiều lứa tuổi tham gia.
Tuy nhiên, những ảnh hưởng tới sức khoẻ khi đạp xe sai cách: Ở nữ giới đạp xe với cường độ lớn sẽ làm vùng xương chậu bị cọ xát, đầu niệu đạo bị ép chặt. Nó sẽ làm ảnh hưởng đến việc bài tiết, thậm chí là gây xung huyết âm hộ.
Ở nam giới, khớp háng là nơi chịu nhiều tác động khi đạp xe với cường độ cao. Nó có thể làm ảnh hưởng đến chất lượng tinh trùng. Khi các tinh binh chịu tác động quá thường xuyên, liên tục có thể gia tăng gây vô sinh ở nam giới.
Theo bác sĩ Phạm Ánh Ngân – Bệnh viện Đại học Y Dược TP.HCM, đạp xe mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe con người và nó là biện pháp được dân văn phòng, người lớn tuổi lựa chọn. Bộ môn này không hề kén chọn giới tính hay lứa tuổi. Chỉ cần có niềm đam mê, sự kiên trì luyện tập là bạn có thể sử dụng xe đạp như một cách rèn luyện sự dẻo dai, sức bền.
| Ảnh minh hoạ. |
5 lưu ý khi đạp xe
Tuy nhiên, để tham gia đạp xe lâu dài, chúng ta cần lưu ý gì để hành trình được duy trì ổn định, tránh các tổn thương lên cơ khớp do quá trình vận động gắng sức. Đạp xe nhiều có thể gây nên những vấn đề đau mỏi liên quan đến vùng lưng, mông, chi dưới, khớp gối; trong đó đau lưng và đau gối là hai triệu chứng cản trở nhiều nhất.
Những yếu tố chính cần lưu ý khi điều chỉnh xe đạp là:
Thứ nhất, chiều cao yên: Sự thay đổi 5% chiều cao yên xe ảnh hưởng đến khoảng 35% động học khớp gối. Khi ngồi quá cao so với bàn đạp, cơ hamstring (mặt sau đùi) sẽ bị căng nhiều hơn, lâu dần gây đau. Khi yên xe quá thấp, sức ép lên xương bánh chè sẽ nhiều hơn, gây đau quanh xương bánh chè. Khoảng cách yên xe phù hợp là khi đầu gối gập trong khoảng 25 – 30 độ, để tránh lực tác động quá mức.
Thứ hai, khoảng cách yên xe: Khi yên xe lui về sau và hơi rướn người về phía trước sẽ tăng được lực đạp, tuy nhiên nếu yên xe quá xa so với tay cầm, người đạp gắng sức dễ làm tổn thương đến hệ thống gân cơ bánh chè. Chú ý đến cách đặt chân trên bàn đạp cũng sẽ giúp giảm áp lực lên khớp gối trong khi đạp xe.
Thứ ba, vị trí ghi đông xe đạp so với yên xe: Điều chỉnh ghi đông xe phù hợp với tính chất đường đạp sẽ giúp tạo tư thế thoải mái cho vùng lưng, cổ, vai và cổ tay. Đối với đạp xe ở đường trong đô thị, ghi đông nên được điều chỉnh sao cho trên hoặc dưới 2.5 cm so với điểm cao nhất của yên xe. Đối với đường đèo hoặc với việc đua thể thao thì vị trí ghi đông nên điều chỉnh từ 5 – 10 cm thấp hơn so với điểm cao nhất của yên xe.
Thứ tư, đeo đai lưng – gối: Bác sĩ Ngân cũng cho biết khi đạp xe, bạn nên sử dụng thêm đai lưng. Vì vệc sử dụng thêm đai lưng, đai khớp gối là rất cần thiết đối với những người đã có bệnh lý liên quan đến cột sống, hoặc có chấn thương ở cột sống, khớp gối trước đó. Nên tham khảo ý kiến chuyên gia để lựa chọn loại đai phù hợp cho quá trình vận động của bạn.
Thứ năm: Theo dõi sức khoẻ khi đạp xe nếu bạn cảm thấy đau ngực, hụt hơi, choáng váng khi gắng sức, nên thăm khám với bác sĩ để kiểm tra loại trừ các vấn đề bệnh lý, đặc biệt là bệnh lý tim mạch. Bởi vì đạp xe cũng là môn thể thao sức bền nên không thể chủ quan về các triệu chứng trên.
Với người có bệnh nền, bệnh mãn tính đặc biệt, xương khớp có thể tư vấn thêm bác sĩ để có thể chọn được xe phù hợp với mình hơn. Ví dụ phù hợp với chiều cao, xương khớp của bạn.
Ngoài ra, bác sĩ Ngân lưu ý trong quá trình đạp xe, việc bổ sung nước là rất cần thiết để đảm bảo chúng ta không bị mất nước và điện giải qua mồ hôi quá nhiều do vận động. Khi đạp xe bạn vẫn cần phải sử dụng kem chống nắng, khẩu trang và tuân thủ 5K khi đạp xe.
Khánh Chi