Bắc Giang trở thành “ổ dịch” lớn nhất cả nước: Khẩn trương truy vết mầm bệnh trong cộng đồng

Nếu số người lao động này về địa phương, sẽ gia tăng khả năng nguy cơ lây lan dịch trên diện rộng. Thần tốc truy vết các F1, F2 trong cộng đồng, không để lọt ca bệnh nào là điều phải làm khẩn cấp đối với Bắc Giang trong tình thế “nước sôi lửa bỏng” hiện nay.

Vì sao Bắc Giang trở thành ổ dịch "siêu lây nhiễm"?

Hai ổ dịch trong 2 khu công nghiệp (kcn) quang châu và kcn vân trung lây lan và bùng phát rất mạnh trong những ngày qua. theo chủ tịch ubnd tỉnh bắc giang lê ánh dương,ổ dịch ở công ty hosiden việt nam, kcn quang châu đang rất phức tạp, bởi đây là ổ dịch có tốc độ lây lan nhanh, phức tạp do làm việc trong phòng lạnh, khép kín, trần thấp.

Trước đó, qua test nhanh chiều tối 14/5 phát hiện 12 ca bệnh cùng một phân xưởng số 4 ở ổ dịch này. Chỉ 1 ngày sau đó, toàn bộ người lao động được lấy mẫu, số ca F0 tăng rất nhanh so với ngày đầu tiên, tăng 147 trường hợp. Số ca bệnh phát hiện chiếm tỷ lệ 37,9% trên tổng số mẫu xét nghiệm đã có kết quả.

Tại buổi làm việc khẩn của Bộ Y tế với tỉnh Bắc Giang vào đêm 15/5, Cục trưởng Cục Y tế Dự phòng - TS Đặng Quang Tấn phân tích, qua tìm hiểu nguyên nhân dẫn đến đợt dịch bùng phát lần này tại Bắc Giang từ 2 nguồn lây chính. Nguồn thứ nhất liên quan đến 2 vợ chồng mắc COVID-19 ở Lạng Sơn. Hai người này là công nhân ở KCN Vân Trung. Nguồn lây thứ 2 cũng liên quan trường hợp làm việc tại KCN Vân Trung. Sau đó, từ F0 này dẫn đến sự lây nhiễm cho công nhân tại KCN Quang Châu.

Theo TS Đặng Quang Tấn, qua phân tích có thể thấy, mức độ lây nhiễm dịch tại Bắc Giang rất nhanh, lây giữa phân xưởng và công ty với nhau dẫn đến diễn biến dịch phức tạp. Trong đó có rất nhiều nguyên nhân, chủ yếu là vấn đề giãn cách, vệ sinh môi trường lao động, quá trình đưa đón công nhân có đoạn đường di chuyển dài. Việc tiếp xúc trên xe trong thời gian dài, môi trường kín là một trong những điều kiện khiến dịch lây lan. Điều lo ngại là hiện tại, dịch chỉ mới được ghi nhận trong khoảng 1-2 ngày đầu. Rất có thể vài ngày tới, khi hết chu kỳ ủ bệnh, số lượng F0, F1 tăng lên rất nhiều.

Thời gian qua, Bắc Giang tập trung chủ yếu vào công tác chống dịch ở các KCN như: Điều tra dịch tễ, xét nghiệm công nhân tại các KCN, mà chưa chú trọng nhiều vào điều tra, truy vết, xét nghiệm trong cộng đồng, nơi giáp vùng dịch. Bởi công nhân ngoài nhà máy cũng về nhà, tham gia vào sinh hoạt cộng đồng.

Là một người có bề dày kinh nghiệm về điều tra, truy vết, PGS.TS Trần Như Dương, Phó Viện trưởng Viện Vệ sinh dịch tễ Trung ương nhắc nhở tỉnh Bắc Giang: Dịch diễn biến phức tạp, Bắc Giang đừng chỉ để ý đến công ty mà “quên” mất truy vết cộng đồng. Chống dịch trong KCN là đồng bộ và "đi bằng 2 chân", vừa trong KCN vừa trong cộng đồng.

Bắc Giang cần phải kích hoạt ngay Tổ COVID cộng đồng trong khu dân cư để kịp thời nắm được tình hình và truy vết được chính xác. Còn trong KCN, nhà máy phải thành lập Tổ an toàn COVID. Ông đề nghị Bắc Giang từ ngày 16-5, phải tổng rà soát các khu dân cư, những người ho, sốt đều phải coi là ca bệnh nghi ngờ lấy mẫu bệnh phẩm ngay lập tức.

Đồng quan điểm này, TS Đặng Quang Tấn cho biết, đội truy vết của Bộ Y tế đã chọn ngẫu nhiên 60 số điện thoại của người tiếp xúc gần (F1) với ca bệnh tại Bắc Giang để “kiểm tra”, thì các số được gọi cho biết, họ chưa được quan tâm, chưa được địa phương quản lý chặt chẽ. TS Tấn lo ngại, nếu không nắm được danh sách những người có liên quan này sẽ tiềm ẩn nhiều mối nguy cơ lớn.

Từ khi phát sinh ổ dịch đến nay đã nhiều ngày trôi qua, nếu không truy vết trong cộng đồng thần tốc, thì nguy cơ mầm bệnh phát tán là rất nhanh. Cục trưởng Cục Y tế Dự phòng đề nghị tỉnh Bắc Giang cần nhanh chóng chuyển danh sách F1 cho huyện, xã để phối hợp truy vết chống dịch.

Ths Nguyễn Trọng Khoa, Phó Cục trưởng Cục Quản lý Khám, chữa bệnh (Bộ Y tế) cũng lưu ý Bắc Giang, ngoài việc sàng lọc trong khu công nghiệp, Bắc Giang phải sàng lọc ở cơ sở khám chữa bệnh, người nhà, nhân viên y tế để không bỏ lọt. Bởi nếu để lọt trong khu khám chữa bệnh sẽ rất phức tạp.

200 nhân viên y tế của Bệnh viện Việt Nam – Thụy Điển Uông Bí lấy mẫu xét nghiệm thần tốc cho hơn 11 nghìn công nhân ở Bắc Giang.

Lực lượng Quân đội vào tiếp quản khu cách ly, chống lây nhiễm chéo

Hiện nay, số F1 phải đưa đi cách ly tập trung tại Bắc Giang đang rất lớn. Việt Nam đã có bài học kinh nghiệm lây nhiễm chéo tại khu cách ly tập trung ở Hải Dương. Vì vậy, chuyên gia dịch tễ cho rằng, đưa đi cách ly nhanh là rất quan trọng, nhưng phải an toàn. Bắc Giang phải tổ chức sàng lọc những đối tượng có nguy cơ sốt, ho phải bố trí xe riêng, không được đưa tất cả lên cùng một xe, sẽ lây nhiễm chéo.

Thứ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Trường Sơn cho biết, bài học từ Đà Nẵng, Hải Dương và các địa bàn khác cho thấy nếu tổ chức cách ly dân sự trong tình hình dịch căng thẳng rất khó hiệu quả. Vì thế, ông đề nghị giao cho Ban chỉ huy quân sự tỉnh phối hợp với quân khu sử dụng đơn vị quân đội để tổ chức quản lý khu cách ly. Phải có sự giám sát chặt chẽ, lắp camera để giám sát đảm bảo cho khu cách ly an toàn.

Trong sáng 16/5, tỉnh Bắc Giang đã kiểm tra, rà soát lại các KCN. Bên cạnh việc bảo đảm sản xuất, ở những nơi có dịch, tỉnh đã phong tỏa hết sức cấp thiết để ngăn chặn đường lây lan. Kiểm soát tất cả các đơn vị có liên quan với nhau như nơi cung cấp suất ăn, thuê công nhân của nhau. Bộ Y tế đã giao Cục Quản lý môi trường hỗ trợ tỉnh Bắc Giang kiểm tra, tập huấn an toàn trong khu công nghiệp, nếu đủ điều kiện cho tiếp tục sản xuất, nếu chưa thì phải dùng.

Xây dựng 4 bệnh viện dã chiến, hỗ trợ xét nghiệm, điều trị

Hiện nay, nguồn lực y tế của Bắc Giang còn hạn chế, việc lấy mẫu xét nghiệm còn chậm, nên phải nhờ đến Trung ương và địa phương lân cận là Quảng Ninh. Ngay chiều 15/5, sau khi tới Bắc Giang, 200 nhân viên y tế tình nguyện của Bệnh viện Việt Nam - Thụy Điển Uông Bí (Quảng Ninh) đã bắt tay vào lấy mẫu xét nghiệm. Các nhân viên y tế chia làm 10 tổ công tác để tiến hành lấy mẫu xét nghiệm cho toàn bộ công nhân của Công TNHH Crystal Martin Việt Nam, KCN Quang Châu.

Sau 9 giờ làm việc không ngừng nghỉ, các nhân viên y tế đã hoàn thành việc lấy mẫu tại công ty này và sau đó tiếp tục di chuyển để tiến hành lấy mẫu cho công nhân tại công ty TNHH công nghệ Lens Việt Nam. Đến sáng 15/5, đã lấy được mẫu cho 11.000 người. Toàn bộ số mẫu trên đã được chuyển về Bệnh viện Việt Nam – Thụy Điển Uông Bí để làm công tác xét nghiệm bằng phương pháp Realtime RT-PCR.

Theo đánh giá của các chuyên gia, các nhân viên y tế tình nguyện đều là những người có bề dày kinh nghiệm, được huấn luyện bài bản, việc lấy mẫu diễn ra thần tốc. Trong sáng nay, 200 nhân viên y tế lại tiếp tục di chuyển để tiến hành lấy mẫu cho khoảng 3.500 công nhân tại các công ty khác thuộc KCN Quang Châu.

Trước số ca mắc sẽ tăng cao trong những ngày tới, Thứ trưởng Bộ Y tế đã cử Viện Vệ sinh dịch tễ Trung ương và 250 sinh viên trường Đại học Kỹ thuật y tế Hải Dương chi viện cho Bắc Giang hỗ trợ làm xét nghiệm. Đồng thời cử Bệnh viện Bạch Mai hỗ trợ thiết lập đơn vị điều trị tại bệnh viện dã chiến.

Bắc Giang đã thành lập Bệnh viện dã chiến số 3 và chuẩn bị phương án cho Bệnh viện dã chiến số 4,5. Hai bệnh viện này đã được chuẩn bị đầy đủ điều kiện để khi cần thiết sẽ đưa vào sử dụng. Bộ Y tế ủng hộ đề xuất 4 bệnh viện dã chiến của Bắc Giang, đồng thời đề nghị tỉnh phải kích hoạt Bệnh viện dã chiến số 2 đi vào hoạt động, đưa bệnh nhân COVID-19 nhẹ không có triệu chứng về điều trị.

Còn Bệnh viện đa khoa tỉnh dành những ca bệnh có triệu chứng tương đối nặng sau này. Để tránh lãng phí, trong tình hình dịch lan rộng, bên cạnh cơ sở y tế vốn có, tỉnh Bắc Giang phải trưng dụng các bệnh viện chuyên khoa làm cơ sở tiếp thu điều trị bệnh nhân COVID dương tính, mở rộng quy mô số giường để không bị phân tán lực lượng trong khi nguồn nhân lực có hạn.

Trần Hằng