Đây là chia sẻ được các chuyên gia, bác sĩ đưa ra trong chương trình tư vấn trực tuyến "Bù đắp thể chất, tinh thần cho trẻ dưới 3 tuổi hậu Covid-19" phát sóng hôm 21/4, do VnExpress phối hợp với nhãn hàng Lineabon tổ chức. Chương trình có sự tham gia của Bác sĩ Trương Hữu Khanh, cố vấn khối bệnh Nhiễm - Bệnh viện Nhi đồng 1 TP HCM; Tiến sĩ - Bác sĩ chuyên khoa II Nguyễn Thị Thu Hậu, Trưởng Khoa Dinh Dưỡng - Bệnh viện Nhi đồng 2 TP HCM, Tiến sĩ - Bác sĩ Đinh Thạc, Trưởng Khoa Tâm lý, Bệnh viện Nhi đồng 1 TP HCM và ông Đoàn Văn Toản - Giám đốc phát triển thương hiệu công ty dược phẩm Revopharma.
Các chuyên gia, bác sĩ trong chương trình tư vấn trực tuyến "Bù đắp thể chất, tinh thần cho trẻ dưới 3 tuổi hậu Covid-19". Ảnh: Quỳnh Trần
Bác sĩ trương hữu khanh cho hay đa số trẻ em mắc covid-19 nhẹ và một số trẻ sau khi khỏi bệnh có những triệu chứng như ho, sốt, khó ngủ, khó thở... đây là những triệu chứng thường gặp nên phụ huynh không cần quá lo lắng, gây ảnh hưởng tiêu cực ngược lại đến thể chất, tinh thần của trẻ.
Hiện chưa có nghiên cứu chính xác về tỷ lệ trẻ em mắc di chứng hậu covid-19, nhưng tỷ lệ này được cho là khá thấp. theo bác sĩ khanh, tại bệnh viện nhi đồng 1 tp hcm, mỗi ngày có khoảng 3-5 trẻ được phụ huynh đưa tới khám hậu covid-19. tuy nhiên, hầu như không trẻ nào thực sự gặp vấn đề sức khoẻ kéo dài do covid-19 mà chủ yếu do cha mẹ hoang mang, nhầm lẫn với các triệu chứng thông thường.
"không riêng covid-19, bệnh gì cũng vậy, sau khi bị bệnh, việc trẻ còn mệt mỏi hay có những triệu chứng như trên là bình thường. trẻ cần có thời gian để hồi phục, do đó phụ huynh chỉ theo dõi sức khỏe của trẻ như thông thường, không nên áp đặt mọi dấu hiệu đều là hậu covid-19 mà bỏ qua các căn bệnh khác có thể trẻ mắc phải như lao phổi, sốt xuất huyết, sốt siêu vi...", bác sĩ khanh cho hay.
Bác sĩ Trương Hữu Khanh chia sẻ trong chương trình. Ảnh: Quỳnh Trần
Theo bác sĩ nguyễn thị thu hậu, việc một số trẻ biếng ăn, ăn không ngon hậu covid-19 cũng là chuyện thường thấy sau khi mắc bất cứ bệnh nào. việc phải ở trong nhà suốt một thời gian dài, hạn chế vận động cũng có thể khiến trẻ nảy sinh căng thẳng dẫn tới tâm lý chán ăn.
"Do đó, cha mẹ cần bình tĩnh hồi phục thể trạng cho trẻ dần dần bằng chế độ dinh dưỡng đầy đủ, đa dạng các nhóm chất gồm tinh bột, đạm, xơ, chất béo, vitamin và khoáng chất. Tránh tâm lý nóng vội, ép con ăn hay cho con ăn quá nhiều, không đúng với nhu cầu, dễ gây tác dụng ngược", Bác sĩ Hậu cho biết.
Đồng quan điểm trên, bác sĩ đinh thạc khuyến cáo phụ huynh tránh vì lo lắng thái quá về hậu covid-19 mà vô tình gây áp lực lên trẻ. thay vào đó, nên chú ý quan sát những biểu hiện của con để động viên, lắng nghe, sẻ chia, kết nối với các nhà trị liệu tâm lý khi cần.
Bác sĩ cho biết, do Covid-19, trẻ bị hạn chế ra ngoài vui chơi, vận động, không được đến trường, không tiếp xúc với bạn bè nên dễ dẫn tới bức bối, căng thẳng. Có trẻ vốn hoạt bát vui vẻ thì giờ dễ nổi giận, ngủ không ngon. Một số trẻ lớn khó tâp trung khi học, giảm chú ý, giảm trí nhớ, rối loạn ngôn ngữ. Đặc biệt trẻ nhỏ dưới 3 tuổi sẽ biểu hiện căng thẳng bằng cách la hét, khóc nhiều.
Những biểu hiện này có thể là do virus gây tổn thương phổi, làm giảm oxy lên não. hội chứng viêm đa hệ thống hậu covid-19 cũng giảm làm hoạt đông của hệ thần kinh trung ương, dẫn đến những rối loạn tâm lý ở trẻ. tuy nhiên, hầu như các triệu chứng tâm lý hậu covid-19 ở trẻ đều ở mức độ nhẹ, hiếm trường hợp ảnh hưởng nghiêm trọng tới sức khoẻ.
Dinh dưỡng là yếu tố then chốt đối với sự phát triển cả thể chất lẫn trí tuệ ở trẻ em. Đặc biệt, với trẻ nhỏ, 1.000 ngày đầu đời là "thời gian vàng" để bổ sung dinh dưỡng xây dựng hệ miễn dịch và thể trạng. Nếu bị suy dinh dưỡng kéo dài và mắc bệnh trong thời gian này, trẻ dễ bị rối loạn chuyển hoá và thể trạng yếu về sau.
Do đó, với những trẻ đã mắc Covid-19, ngoài việc áp dụng chế độ ăn theo lứa tuổi, Bác sĩ Hậu khuyên cha mẹ nên bổ sung những dưỡng chất củng cố sức đề kháng và hệ miễn dịch cho trẻ như tăng đạm để bù cơ, tăng các thực phẩm chứa chất béo không no như cá, dầu ăn để chống lại phản ứng viêm. Sau khi bị bệnh, trẻ cũng cần được bổ sung cần những vi khoáng chất tham gia phản ứng phục hồi cơ thể như sắt, kẽm, magie, các loại vitamin.
"trong đó, vitamin d có vai trò quan trọng không chỉ trong việc phát triển hệ xương mà còn tăng cường miễn dịch cho trẻ chống lại các bệnh do virus, vi khuẩn gây ra", bác sĩ hậu nói.
Ông đoàn văn toản, đại diện nhãn hàng lineabon d3k2 cho hay trước khi dịch covid-19 xảy ra, phụ huynh việt hầu như chỉ quan tâm đến vitamin d khi muốn tăng chiều cao cho con. tuy nhiên, sau khi dịch covid-19 bùng phát, nhiều nghiên cứu đã chỉ ra rằng nồng độ vitamin d trong cơ thể liên quan đến mức độ chuyển nặng ở bệnh nhân covid-19. từ đó, các phụ huynh bắt đầu để ý đến việc bổ sung vitamin d nhiều hơn, đặc biệt trong 1.000 ngày đầu đời để tối ưu miễn dịch cho trẻ.
Theo ông toản, lineabon là nhãn hàng tiên phong kết hợp bộ đôi vitamin d3 và k2. k2 trong sản phẩm lineabon là vitamk7, được sản xuất bằng công nghệ lên men đôc quyền và được dược điển hoa kỳ usp coi là chuẩn chất lượng cho các loại k2 (mk7). đặc biệt, vitamin d3k2 của lineabon được bào chế dưới dạng nhỏ giọt, thích hợp cho trẻ từ 0 tuổi trở đi. 400iu vitamin d (lượng vitamin d khuyến nghị bổ sung cho trẻ mỗi ngày) được chia thành 6 giọt để đảm bảo an toàn nếu cha mẹ không may cho trẻ quá liều.
Bác sĩ Nguyễn Thị Thu Hậu và Bác sĩ Đinh Thạc chia sẻ trong chương trình. Ảnh: Quỳnh Trần
Bên cạnh bổ sung dinh dưỡng, Bác sĩ Thạc lưu ý phụ huynh cũng cần quan tâm nhiều hơn tâm lý trẻ: "Cha mẹ hãy tạo cơ hội cho trẻ vận động thể lực lẫn trí não bằng những trò chơi tương tác như đẩy bóng, đá banh, xếp hình, hay đơn giản là cùng con vươn vai tập thở. Trẻ dưới 3 tuổi rất thích chơi cùng người lớn. Các trò chơi vừa giúp trẻ vận động, nâng cao đề kháng, vừa giúp trẻ thoải mái tinh thần, giảm căng thẳng, gắn kết các cha mẹ với con cái".
Ông toản cho biết trước những hạn chế mà covid-19 tạo ra với trẻ nhỏ, lineabon đã phát triển ứng dụng linokids với mục tiêu giúp phụ huynh bù đắp cả thể chất lẫn tinh thần cho trẻ. khi truy cập vào ứng dụng này, cha mẹ dễ dàng tìm thấy những video hướng dẫn các trò chơi mẫu cùng con.
"Với LinoKids, bạn không cần phải là một ông bố, bà mẹ thông thái mới có thể giúp con thông minh cao lớn. Ứng dụng này hệ thống hoá, đơn giản hoá và nhân hoá việc nuôi dưỡng thể chất, trí tuệ cho trẻ đặc biệt trong 1.000 ngày đầu đời. Mỗi ngày, phụ huynh chỉ cần dành 30 phút chơi với con theo gợi ý từ LinoKids là có thể giúp con phát triển toàn diện từ vận động, tư duy, ngôn ngữ, cảm giác, cảm xúc xã hội", ông Toản nói.
Theo bác sĩ khanh, cha mẹ nên xem covid-19 như một hiện tượng thông thường và đối mặt một cách bình tĩnh, tránh ngộ nhận, áp đặt lên trẻ.
"Covid-19 là cơ hội để cha mẹ nhìn lại cách chăm sóc, nuôi dạy con của mình, từ chế độ dinh dưỡng, vận động đến tâm lý, trí tuệ. Cha mẹ cần đồng hành, theo dõi sự phát triển và thay đổi của con hằng ngày, đồng thời chuẩn bị cho trẻ một thể chất, tinh thần tốt chứ không nên chờ đến lúc trẻ bị bệnh mới lo hồi phục", Bác sĩ Khanh nói.
Bác sĩ hậu và bác sĩ thạc lưu ý phụ huynh nên chú trọng tăng cường miễn dịch cho con hằng ngày, bao gồm tiêm đầy đủ các vaccine phòng bệnh cho trẻ và bổ sung các vi chất quan trọng như vitamin d ngay từ khi mới sinh để phòng chống nguy cơ còi xương và tăng cường hệ miễn dịch hệ hô hấp trên.
"hậu covid-19 không nghiêm trọng như chúng ta tưởng bởi trẻ con thực ra có khả năng vượt qua bệnh tật tốt hơn cả người lớn. điều cha mẹ cần làm là quan tâm đến sự phát triển toàn diện của trẻ. đừng để đến hậu covid-19 mới nghĩ đến tăng cường miễn dịch. đừng để trẻ bị ảnh hưởng đến tâm lý, trí tuệ mới nghĩ đến việc phải chơi với con, phải giao tiếp với con, bởi đây đều là nhu cầu thiết yếu hàng ngày của trẻ", bs thạc chia sẻ.