Kỹ thuật chia gan để ghép là kỹ thuật vô cùng khó trên thế giới và với thành công của ca chia gan ghép đầu tiên, ngành nước ta đã tiến thêm một bước vô cùng quan trọng trên nhiều phương diện. Sau đây là cuộc trao đổi của Giám đốc BV Việt Đức được phóng viên báo Sức khỏe& Đời sống ghi lại.
Thưa ông, có yếu tố “ngoại” nào trong ca chia gan để ghép này không? Ý tôi muốn nói là chúng ta có phải cần tới chuyên gia nước ngoài trong lần đầu tiên này?
Không có! Với tư cách là người lãnh đạo BV, tôi hoàn toàn tin tưởng ở đội ngũ thầy Thu*c của chúng tôi. Xin nói thêm là đã có những trung tâm y tế trong nước thuê chuyên gia nước ngoài rất tốn kém nhưng cũng không thành công. Vì thế, không hề chủ quan khi nói rằng đội ngũ thầy Thu*c của Trung tâm ghép tạng BV Việt Đức hoàn toàn đáp ứng được những yêu cầu cao nhất trong lĩnh vực ghép tạng, kể cả ghép đa tạng. Trên thế giới cũng không có nhiều trung tâm y tế có thể cùng lúc ghép đa tạng. Trong lần này, từ một ca Ch?t não, chúng ta cùng lúc lấy đa tạng để ghép cho 5 bệnh nhân (BN): 1 BN ghép tim, 2 BN ghép gan và 2 BN ghép thận, ngoài ra còn lấy các đoạn mạch máu để gửi vào Ngân hàng mô bảo quản để ghép cho các BN khác. Ca mổ có sự kết hợp của các chuyên gia đầu ngành tại BV từ nhiều chuyên khoa: phẫu thuật ghép tạng; phẫu thuật tim mạch; phẫu thuật vi phẫu; gây mê hồi sức; chẩn đoán hình ảnh; các labo xét nghiệm... - Một đội ngũ rất hùng hậu!
Nguyên nhân vì sao BV Việt Đức quyết định thực hiện ca chia gan để ghép vào thời điểm này mà không phải là sớm hơn hoặc muộn hơn, thưa ông?
Để thực hiện thành công ca ghép chia gan là tổng hòa của rất nhiều yếu tố. Phải là sự phối kết hợp giữa các đội ngũ một cách chặt chẽ, từ những người thầy Thu*c ngoại khoa; nhóm bảo quản tạng gan; những người làm gây mê hồi sức; đội ngũ xét nghiệm... Ngoài ra còn có rất nhiều phương tiện, máy móc hiện đại khác... Tổng hòa tất cả các yếu tố đó mới làm nên thành công của ca phẫu thuật chia gan để ghép. Cách đây khoảng 3 tháng, tôi nhận thấy BV Việt Đức đã thực hiện hầu hết các kỹ thuật ghép gan như đã nói ở trên, chỉ còn kỹ thuật chia gan để ghép từ người cho Ch?t não là chưa làm. Khó khăn lớn nhất của ghép gan là sự khan hiếm của nguồn tạng, do vậy, số lượng gan ghép chỉ thoả mãn khoảng 10-15% nhu cầu. Chính vì vậy, BV đã chủ trương tăng tối đa khả năng ghép gan cho BN, trong đó giao cho Trung tâm ghép tạng nghiên cứu triển khai kỹ thuật chia gan để ghép. Đúng vào thời điểm này, bên BV Nhi mời BV Việt Đức hội chẩn một ca cháu bé 8 tuổi bị suy gan - hôn mê gan do xơ gan mất bù/ BN bị rối loạn chuyển hoá đồng (Wilson) và teo đường mật bẩm sinh, một sự kết hợp giữa 2 bệnh lý hiếm và nặng, cần ghép gan cấp cứu. Ban đầu, BV Nhi dự định ghép gan cho bệnh nhi từ gan của người cho sống nhưng chưa đánh giá hết tình trạng của người cho gan. Vừa may, thời điểm này có người Ch?t não hiến tạng và sự chuẩn bị tại BV Việt Đức cũng đã hết sức bài bản, đầy đủ rồi nên chúng tôi quyết định thực hiện ca chia gan để ghép cho 1 người lớn và 1 trẻ em cùng với các ca ghép tim, thận. Ca ghép bắt đầu lúc 7h30 ngày 9/3/2018, kết thúc lúc 23h30 cùng ngày và đã thành công.