ThS.BS Lê Khắc Bảo, giảng viên ĐH Y dược TP HCM cho biết,hora máu là tình trạng chảy máu từ đường hô hấp dưới và được khạc rangoài khi bệnh nhân ho. Ho ra máu cần được phân biệt với ói ra máu haychảy máu từ đường hô hấp trên, trong đó có chảy máu cam.
Trường hợp ói ra máu là máu chảy ra từ đường tiêuhóa bao gồm thực quản, dạ dày, tá tràng và chảy ra ngoài khi bệnhnhân ói. Máu thường có màu đỏ sậm vì đã chảy ra sẵn trong dạ dày từtrước rồi. Một đặc điểm để phân biệt nữa là chảy máu tiêu hóa thường kèm theo đi cầuphân màu đen như hắc ín.
Trường hợp chảy máu cam, chảy máu từ khu vực tai mũi họng,máu cũng có màu đỏ tươi nhưng thường có thể thấy ngay là máu chảy ra từ mũi, bệnhnhân có thể không có ho mà máu vẫn chảy.
Ho ra máu có nhiều nguyên nhân khác nhau và việc chẩn đoán không phải dễdàng. Ảnh minh họa: homeremedies. |
Theo BS Bảo, thông thường người bệnh cảm thấy ngứa vùng cổ, ngộtngạt khó chịu trong ngực sau đó ho mạnh và thấy có máu. Ho ra máu thường có máu màuđỏ tươi, có lẫn bọt khí vì xuất phát từ đường hô hấp có nhiều khí.
Ho ra máu là triệu chứng của nhiều bệnh khác nhau, thay đổi từbệnh hết sức nhẹ nhàng như viêm phế quản cấp cho đến bệnh nặng hơn nhiều như ung thưphế quản.
Ho ra máu có thể do nguyên nhân hiển nhiên, tức là chỉ nhìnsơ qua là thấy ngay như sau chấn thương lồng ngực, sau khi hít phải dị vật ví dụ xươngcá, rối loạn đông máu nặng, tai biến can thiệp y khoa chọc dò hoặc dẫn lưu màngphổi.
Ho ra máu có những nguyên nhân thường gặp như lao phổi, ung thưphế quản, giãn phế quản, phù phổi, thuyên tắc động mạch phổi... Ho ra máu cũng cóthể do u lành phế quản, u mạch máu đơn độc, xuất huyết phế nang, dị dật mạch máu, vỡphình động mạch chủ, bệnh nhân mở khí quản...
Mức độ nguy hiểm của ho ra máu thay đổi tùy theo mức độ chảy máu, mứcđộ tắc nghẽn đường thở và nguyên nhân gây ho ra máu. Ho ra máu lượng nhiều sẽ nguy hiểmhơn ho ra máu lượng ít.
Ho ra máu được gọi là nhiều khi tổng lượng máu ho ratrên 200ml/ngày hoặc trên 50ml/lần ho. Ho ra máu lượng nhiều rất nguy hiểm vì máu chảyra sẽ gây tắc nghẽn đường thở, bệnh nhân không thở được nữa và sẽ ch*t ngạt. Ho ramáu lượng nhiều tái đi tái lại sẽ làm giảm thể tích máu trong cơ thể, người bệnh sẽbị thiếu máu.
Ho ra máu do ung thư phế quản cho dù không nguy hiểm trước mắt nếu lượngít nhưng vì ung thư phế quản trong đa số trường hợp là không điều trị được nên tiênlượng lâu dài xấu hơn.
Ngược lại ho ra máu do lao phổi trước mắt tuy lượng máu nhiều đedọa tử vong nhưng nếu qua được giai đoạn cấp tính này và điều trị lao thành công thìlại không còn nguy hiểm nữa vì cơ bản là bệnh lao ngày nay đã có thể điều trịđược.
"Vì ho ra máu có diễn tiến bất thường không thể tiên lượng được nên hễcó ho ra máu phải đến khám bác sĩ ngay để được chẩn đoán, can thiệp kịp thời nhằmtránh diễn tiến nặng", bác sĩ Bảo nhấn mạnh.
Có thể căn cứ vào diễn tiến về số lượng máu ho ra, màu sắc máu, tầnsuất ho để chẩn đoán máu đã ngưng hay tiếp tục còn chảy. Nếu lượng máu ho ra tăng dầnlên, màu sắc đỏ tươi, khoảng cách thời gian giữa hai lần càng lúc càng gần lại thìrõ ràng ho ra máu đang tiếp tục tiến triển. Ngược lại nếu lượng máu ho ra giảm dần,màu sắc đen dần, khoảng cách thời gian giữa hai lần ho ra máu xa dần thì ho ra máu đãngưng chảy rồi.
BS Bảo khuyến cáo, ho ra máu có nhiều nguyên nhân khác nhau vàviệc chẩn đoán không phải dễ dàng. Do đó mỗi khi có ho ra máu cần phải đi khám bácsĩ để có thể phát hiện nguyên nhân, từ đó có hướng can thiệp điều trị phùhợp.