Diễn ra giữa dịch Covid-19, Nobel 2021 được điều chỉnh để phù hợp với tình hình thực tế. Năm ngoái, một số sự kiện bị hủy bỏ, buổi lễ được tổ chức trực tuyến. Lễ trao giải năm nay sẽ kết hợp cả hai hình thức online và trực tiếp.
Các ứng viên sáng giá cho giải nobel y sinh năm nay thuộc nhiều lĩnh vực, trong đó nổi bật là nghiên cứu về rna thông tin (mrna) - tiền đề cho vaccine covid-19; tế bào bạch cầu lympho b và t, cần thiết cho hệ thống miễn dịch của con người; và công trình xác định gene nguy cơ gây ung thư, mở đường cho các phương pháp điều trị tiềm năng.
Người đoạt giải được trao chứng nhận Nobel, huân chương Nobel và tiền thưởng, vào tháng 12 tới. Tổng tiền thưởng năm ngoái lên tới 10 triệu krona Thụy Điển, tương đương khoảng 1,1 triệu USD.
Năm 2020, Ủy ban Nobel xướng tên ba nhà khoa học người Mỹ và Anh là Harvey Alter, Michael Houghton, Charles Rice, do thành tựu phát hiện virus viêm gan C, góp phần cứu sống hàng triệu người.
Cả ba được vinh danh vì "đóng góp mang tính quyết định trong cuộc chiến chống lại bệnh lây truyền qua đường máu, một vấn đề sức khỏe toàn cầu gây ra xơ gan và ung thư gan giai đoạn cuối", theo Ủy ban Nobel.
Huân chương Nobel được trao tại Anh, tháng 12/2020. Ảnh: AP
Từ năm 1901 đến nay, ủy ban đã trao tổng cộng 111 giải nobel y sinh. người trẻ nhất từng đoạt giải là nhà khoa học frederick g. banting. ông được vinh danh năm 1923, khi mới 32 tuổi vì đã khám phá ra insulin. người cao tuổi nhất là peyton rous cho công trình phát hiện virus gây khối u. ông được xướng tên năm 1966, ở tuổi 87.
Năm 2019, ủy ban nobel yêu cầu đa dạng hóa các ứng viên theo giới tính, vị trí địa lý và lĩnh vực. trong số hơn 100 giải nobel y sinh, có 12 nhà khoa học nữ.
Năm ngoái, hai nhà khoa học nữ emmanuelle charpentier và jennifer a. doudna đã đoạt giải nobel hóa học nhờ phát triển phương pháp crispr nhằm chỉnh sửa bộ gene. nhà khoa học andrea ghez đoạt giải nobel vật lý cho công trình của mình.
Hiện không thiếu nhà khoa học nữ đạt các giải thưởng tiềm năng. Tuy nhiên, sự đa dạng về địa lý còn chưa rõ ràng. Hầu hết người chiến thắng Nobel đến từ các tổ chức ở Mỹ và châu Âu, dù theo phân tích của ông David Pendlebury, chuyên gia của Clarivate Analytics, khu vực châu Á có nhiều nghiên cứu được trích dẫn hơn.