Viêm gan C được gọi là “kẻ sát nhân im lặng” vì virut thường ẩn trong cơ thể nhiều năm. Vì hầu hết mọi người không có dấu hiệu cảnh báo C. Họ sẽ không điều trị cho đến nhiều năm sau đó. Bởi thời gian bệnh C xuất hiện triệu chứng hoặc chẩn đoán được thực hiện, các tổn hại trong cơ thể vẫn âm ỉ.
Nếu các triệu chứng xuất hiện, chúng có thể nhẹ hoặc nghiêm trọng. Các biểu hiện phổ biến nhất là: Mệt mỏi, sốt, đau cơ hoặc khớp, thèm ăn, buồn nôn, đau ở phần trên bên phải của ổ bụng, nước tiểu màu vàng đậm, nôn, da hoặc mắt vàng, da ngứa, phân nhạt, dễ chảy máu, dễ bầm tím...
Đối với những trường hợp C nhẹ, cơ thể sẽ tự loại bỏ nó trong vòng vài tháng. Tuy nhiên, nếu bị nhiễm trùng kéo dài khiến gan bị viêm mức độ nặng thì sẽ gây ra xơ gan nghiêm trọng. Viêm gan virut C mạn tính có thể dẫn đến ung thư gan, suy gan và Tu vong.
Viêm gan C là một bệnh nhiễm virut, nhưng khác với bệnh cảnh thông thường, bạn không thể làm lây lan sang người khác bằng cách chảy nước mũi, ho, hoặc bắt tay. Thay vào đó, C lây truyền qua đường máu người bệnh. Những người dùng chung bơm kim tiêm và đồ tiêm chích khác dùng để tiêm Thu*c bất hợp pháp có nguy cơ bị nhiễm virut C cao. Nhân viên chăm sóc sức khỏe có thể bị thương tổn bằng kim chích và dao cạo. Bạn có thể mắc C bằng cách quan hệ T*nh d*c không bảo vệ, nhưng nguy cơ được coi là thấp hơn nhiều.
Viêm gan C cấp: Viêm gan C cấp tính là một bệnh nhiễm virut phát triển trong những tuần đầu tiên hoặc vài tháng sau khi siêu vi C xâm nhập vào máu của một người. “Cấp tính” có nghĩa là bệnh đột ngột và ngắn ngủi, xảy ra trong vòng 2 tuần đầu tiên đến 6 tháng. Trong 25% trường hợp, virut sẽ tự xóa khỏi cơ thể mà không cần điều trị. Nếu không có dấu hiệu rõ rệt về bệnh tật và không điều trị đúng phác đồ, hầu hết các ca C cấp tính đều dẫn đến nhiễm trùng mạn tính.
Viêm gan C mạn tính: Ước tính từ 75-85% trường hợp bị C cấp tính sẽ bị nhiễm trùng mạn tính, kéo dài ít nhất 6 tháng và thường lâu hơn. Ngay cả ở giai đoạn này, hầu hết mọi người không có triệu chứng, nhưng điều đó không có nghĩa nhiễm trùng là lành tính. Sau nhiều năm nhiễm trùng có thể tàn phá gan và bạn thậm chí không thể biết nó cho đến khi các vấn đề với chức năng gan bắt đầu xuất hiện. Thông thường, siêu vi C mạn tính được phát hiện trong quá trình xét nghiệm máu thường lệ, hoặc khi một người bị bệnh cố gắng hiến máu. Máu hiến tặng được kiểm tra thường xuyên cho C và các bệnh nhiễm trùng khác.
Có tới 1/4 số người mắc bệnh C mạn tính tiếp tục bị xơ gan, hoặc sẹo nghiêm trọng ở gan. Những người này có thể có các triệu chứng khác, bao gồm sưng ở chân và bụng, tích tụ chất độc trong máu có thể dẫn đến tổn thương não. Viêm gan virut C mạn tính cũng là một trong những nguyên nhân hàng đầu gây ung thư gan.
Theo Tổ chức Y tế Thế giới, hiện nay, viêm gan C có thể điều trị. Có tới 90% người dân có thể được chữa khỏi bằng Thu*c kháng virut mới. Những loại Thu*c thế hệ mới này hoạt động nhanh hơn và ít tác dụng phụ hơn các phương pháp điều trị cũ.
Một người nào đó được coi là “chữa khỏi” khi các dấu hiệu của virut biến mất 6 tháng sau khi hoàn thành một chế độ điều trị theo quy định. Những người bị viêm gan C mạn tính nên nói chuyện với bác sĩ chuyên về chăm sóc bệnh nhân viêm gan C về các phương pháp điều trị đặc biệt và liệu bệnh viêm gan có thể chữa được hay không.
Viêm gan C khiến chức năng gan kém đi, gây ảnh hưởng nghiêm trọng tới sức khỏe. Các phương pháp điều trị viêm gan C đã được cải thiện rất nhiều qua nhiều năm. Thu*c ngày nay có hiệu quả hơn trong việc loại bỏ cơ thể của virut, và chúng có ít tác dụng phụ hơn.
Phương pháp điều trị sẽ phụ thuộc vào kiểu gene, hoặc chủng của viêm gan, cũng như mức độ tổn thương gan của bạn. Các yếu tố khác, như các phương pháp điều trị trước đây mà bạn nhận được, các điều kiện sức khỏe khác và bạn đang chờ ghép gan cũng có thể ảnh hưởng đến quyết định điều trị.
Hiện nay không có vắc-xin phòng ngừa bệnh viêm gan C. Việc phát triển một loại vắc-xin hiệu quả là một vấn đề khó khăn, một phần do virut viêm gan C có khả năng phát triển các chủng mới và các chủng phụ. Tuy nhiên, nghiên cứu vắc-xin vẫn tiếp tục ở hai mặt: ngăn ngừa nhiễm trùng và điều trị cho những người bị viêm gan C mạn tính.
Cho đến khi có loại vắc-xin ngừa bệnh ra đời, cách tốt nhất để bảo vệ con người không bị nhiễm virut viêm gan C là tránh tiếp xúc với máu của người khác hoặc vết thương hở.
Không dùng chung kim hoặc các vật dụng khác có máu trên chúng. Nếu bạn sử dụng M* t*y bất hợp pháp, tìm kiếm điều trị hoặc tìm một chương trình trao đổi kim tiêm ở địa phương cho các kim tiêm tự do, vô trùng.
Chỉ sử dụng kim tiêm đã khử trùng đúng cách để xỏ lỗ chân và xăm thân thể. Mang găng tay nếu bạn là nhân viên chăm sóc sức khỏe bị tiếp xúc với máu của người khác.
Sử dụng bao cao su nếu bạn có nhiều bạn tình hoặc có quan hệ T*nh d*c nghiêm trọng có thể gây chảy máu.
Đối với các thủ tục phẫu thuật tự chọn mà có thể yêu cầu truyền máu, hãy xem xét hiến máu của chính bạn trước khi phẫu thuật.
BS. Đức Vĩnh