Đề bà đạt đa xuất thân trong dòng họ thích ca, là họ hàng với đức phật thích ca mâu ni. đề bà đạt đa khi chưa xuất gia là anh em con chú, con bác với đức phật. thế nhưng ông ta lại có tâm ganh ghét với đức phật từ hồi nhỏ, tức là với thái tử tất đạt đa. khi thấy thái tử tất đạt đa đầy đủ tướng hảo trang nghiêm, tài năng xuất chúng, đức hạnh siêu quần như thế thì đề bà đạt đa ghen tỵ.
Trong tất cả các việc học hành, thi thố ông ta luôn tranh đấu với Thái tử Tất Đạt Đa. Từ bắn cung, cưỡi ngựa, đấu kiếm… đến hỏi cưới công chúa Da-du-đà-la. Tuy nhiên, trong mọi việc ông ta đều thất bại nên hiềm khích trong tâm ngày thêm lớn. Sau khi Thái tử Tất Đạt Đa xuất gia tu hành, chứng thành Phật quả, Ngài trở về vương cung giáo hóa nên rất nhiều vương tôn công tử theo Ngài xuất gia; trong đó có Đề Bà Đạt Đa.
Tâm sân hận và phương pháp quản trị tâm sân hận
Khi mới xuất gia, đề bà đạt đa rất chăm chỉ, tinh tiến học và thực hành pháp nên nhanh chóng chứng tứ thiền và có thần thông. thế nhưng khi tu hành có kết quả, ông lại sinh tâm ngã mạn. lúc này ông nghĩ là ông giỏi quá, hay quá rồi. mình có thần thông mà mình là anh em ruột thịt với phật, mình có thua kém gì phật điểm nào đâu, mình cũng rất có uy tín trong tăng đoàn. vậy nên ông ấy khởi tâm ý là phải tranh ngôi lãnh đạo tăng đoàn của phật, ông phải làm giáo chủ thay cho phật”. bởi tâm ý như vậy nên sau đó, ông đã làm nhiều việc xấu ác hãm hại đức phật cùng tăng đoàn.
Một hôm, tăng đoàn đi khất thực đến thành vương xá thì ông cho một con voi rất dữ ở trong cung uống rượu thật say và thả nó ra. khi ấy đức phật đang trên đường đi vào thành vương xá thì con voi say xông đến, gầm rú lên. đề bà đạt đa và vua a xà thế tin chắc phen này phật và những vị chư tăng đi theo sẽ ch*t.
Tuy nhiên, có điều kỳ diệu đã xảy ra. khi voi lao đến, do cảm nhận được tâm từ bi của đức phật nên liền quỳ phục xuống chân ngài. kế hoạch của ông ta và vua a xà thế bị thất bại.
Khắc phục lòng sân hận
Không dừng lại sau thất bại lần thứ nhất, ông ta tiếp tục tính chuyện hãm hại Đức Phật.
một hôm, đức phật đi khất thực, trên đường từ núi linh thứu đi xuống thì đề bà đạt đa leo lên trên đỉnh núi và ông ta đẩy một tảng đá rất lớn. ông tính rất khéo là hòn đá mà lăn xuống đúng lúc đức phật đi qua thì phật cũng phải T*i n*n rất nặng hoặc phải ch*t. thế nhưng, theo trong kinh thì nói ông sơn thần biết chuyện nên ông đã dựng một hòn đá khác để nó nhô lên chặn hòn đá này lại. và hòn đá này vỡ ra và nó bắn một mảnh rất nhỏ vào chân phật làm cho phật chảy máu chân.
Sau nhiều lần hại phật nhưng không thành, cuối cùng ông ta nghĩ đến việc thống lĩnh và chia rẽ tăng đoàn của phật. đức phật chế giới luật để chư tăng, phật tử tu hành. phật tử tại gia tu 5 giới, đi xuất gia thì từ năm giới tiến lên 10 giới, rồi tiến lên 250 giới. giới luật phật để nghiêm thân, để cho thân được an tịnh mà vào được chính định. thế nhưng đề bà đạt đa tính bây giờ giới luật của phật như này thì mình phải hơn phật. vậy nên, ông chế thêm ra năm điều nữa.
Lòng sân hận thật đáng sợ
Năm điều đó là:
1. Chư Tăng bắt buộc phải ở trong rừng, không được đi ra ngoài.
2. Chư Tăng bắt buộc phải ngủ ở dưới gốc cây, không được ngủ ở đâu khác.
3. Chư Tăng bắt buộc phải mặc y phấn tảo (tức là cái y đi nhặt, lượm ở nghĩa địa, ở những chỗ người ta hỏa thiêu xác người, hoặc ở những bệnh viện những sản phụ người ta thải vải).
4. Chư Tăng phải đi khất thực xin ăn nhưng không được nhận sự cúng dường, thỉnh mời của thí chủ.
5. Tỳ-kheo đi khất thực là không được ăn thịt cá, chỉ được ăn đồ chay.Với năm giới tự chế, ông ta tiếp tục tâm địa phá hoại Tăng đoàn.
Đề Bà Đạt Đa đưa ra năm điều khó hơn Phật. Ông ta nói rằng: “Ta bây giờ giới luật còn tinh nghiêm hơn cả Phật, như vậy chứng tỏ ta sẽ tu cao hơn cả Phật. Vậy bây giờ trong chúng Tỳ-kheo đây, các Sư đây ai đi theo ta?”. Khi đưa ra năm điều khó hơn Phật có 500 Tỳ-kheo dao động, đi theo ông ta và thành lập Tăng đoàn riêng.
Ông ta mắc tội chia rẽ Tăng đoàn, phá hòa hợp của chúng Tăng. Những tội rất ghê gớm chỉ vì âm mưu là muốn soán ngôi vị lãnh đạo Tăng đoàn, giáo chủ Phật giáo.
Những nguy hại của sân hận và lợi ích của nhẫn nhục
Sau nhiều lần âm mưu hại phật và tăng đoàn, ông ta cũng phải trả quả báo cho hành vi xấu ác của mình. đề bà đạt đa ác với đức phật như vậy nên sau đó ông bị quả báo. ông lâm bệnh rất nặng, không có Thu*c nào chữa được. đức phật sai ngài xá lợi phất với mục kiền liên đến để giáo hóa cho 500 vị tỳ-kheo đi theo đề bà đạt đa và 500 vị này giác ngộ, dần dần bỏ đề bà đạt đa trở về với phật. cuối cùng còn một mình đề bà đạt đa, lúc này, ông lâm bệnh rất nặng. khi đó, ông mới khởi tâm xin sám hối phật và quay về để nương tựa phật. ông ta nhờ chư tăng đưa đến gặp đức phật để sám hối. tuy nhiên, khi ông ta đến cách phật khoảng mấy trăm mét thì đất nứt ra và nuốt chửng ông trong lòng đất, gọi là đất nứt nuốt ông ấy vào trong địa ngục, không cứu được.
Tịnh Châu