Một trong những rối loạn hoạt động T*nh d*c ở nam giới thường xảy ra khi tuổi càng cao là rối loạn cương (RLC, cũng thường viết tắt là ED xuất phát từ Erectile Dysfunction).
Một trong những rối loạn hoạt
động T*nh d*c ở nam giới thường xảy ra khi tuổi càng cao là rối loạn cương
(RLC, cũng thường viết tắt là ED xuất phát từ Erectile Dysfunction). Tuy nhiên
từ khi xuất hiện trên thị trường dược phẩm, Thuốc trị RLC đã bị lạm dụng, tức
được dùng không để chữa bệnh mà để “K*ch d*c”.
Ở ta, RLC còn được gọi là bất
lực, liệt dương, nhược dương, yếu S*nh l*.
Rối loạn cương là gì?
“Là tình trạng không đủ khả
năng đạt tới hoặc duy trì sự cương của nam giới đủ cho sự giao hợp bình thường,
và tình trạng này kéo dài, xảy ra nhiều lần trong ít nhất là ba tháng”.
Nếu tình huống bất thường
(như phiền muộn, trầm cảm, do tác động của rượu) thì đó chưa phải là bệnh mà là
rối loạn tạm thời, sự ổn định tâm lý sẽ giúp khắc phục rối loạn. Còn tình trạng
rối loạn kéo dài hơn 3 tháng, người bệnh cần đến bác sĩ khám để được chẩn đoán
và nếu cần sẽ được điều trị.
Tại sao bị RLC? Sự cương được
xem là kết quả của sự dồn máu và tích tụ máu tại xoang thể hang của cơ quan sinh
dục nam. Ta có thể hình dung xem D**ng v*t như một mạch máu lớn. Khi có sự kích
thích T*nh d*c, hệ thần kinh tham gia gây sự phóng thích một số chất sinh học
gọi là chất dẫn truyền thần kinh làm cho mạch máu lớn này nở rộng ra, máu đi
vào D**ng v*t nhanh hơn là máu thoát ra. Kết quả là có sự cương cứng. Sau quan
hệ T*nh d*c, quá trình trên đảo ngược lại. Tức là mạch máu co hẹp để tống máu ra khỏi D**ng v*t,
trạng thái cương không còn nữa.
Quá trình cương kể trên được
xem là kết quả của sự tổng hợp hài hòa các yếu tố tác động lẫn nhau như: yếu tố
thần kinh-tâm lý, yếu tố nội tiết, yếu tố tuần hoàn - mạch máu, yếu tố giải
phẫu - mô học của cơ quan Sinh d*c nam.
Điều hòa sự cương có các
enzym phosphodiesterase (PDE) trong đó có một isoenzym là PDE týp 5 (PDE5) có
vai trò phân hủy bất hoạt chất sinh học cGMP gây gia tăng nồng độ canxi trong
tế bào cơ trơn và gây co cơ trơn. Đa phần RLC là do mất sự cân bằng, hoạt động
của PDE5 chiếm ưu thế, phân hủy cGMP đến độ sự cương không thực hiện được.
Có khá nhiều nguyên nhân gây
ra RLC, có thể chia làm 2 nhóm:
Nhóm các nguyên nhân tâm lý:
chiếm 10 - 20% các trường hợp RLC, xuất phát từ sự bất ổn về mặt tâm lý, tức sự
trục trặc trong đời sống tinh thần. Cuộc sống hiện nay dễ gây stress, trầm cảm,
lo âu, xuống tinh thần, ngay như quan hệ không suôn sẻ với đối tác T*nh d*c đều
có thể tác động tiêu cực đến hoạt động T*nh d*c. Nguyên nhân tâm lý thường xảy
ra ở người trẻ tuổi. Vì vậy, liệu pháp tâm lý luôn luôn đề cao trong chế độ
điều trị của thầy Thuốc, luôn được áp dụng đối với người bị RLC.
Nhóm các nguyên nhân thể
chất: chiếm 80 - 90% các trường hợp RLC, xuất phát từ các rối loạn chức năng
hoặc tổn thương thực thể trong cơ thể con người. Như bị bệnh tim mạch với xơ
vữa động mạch, tăng huyết áp, tăng cholesterol máu, bệnh đái tháo đường (cả týp
1 và týp 2) với biến chứng gây tổn hại mạch máu và các dây thần kinh có thể dẫn
đến RLC...
dùng Thuốc trị RLC “mua vui”
có nguy cơ bị RLC tâm lý
Từ đầu những năm 1990, bắt
đầu xuất hiện nhóm Thuốc gọi là Thuốc ức chế PDE-5 (ức chế enzym có tên là
phosphodiesterase-5 gây giãn mạch làm tăng lưu lượng máu đến D**ng v*t) tạo nên
bước tiến và sự thuận lợi vượt bậc trong chữa trị RLC. Thuốc đầu tiên của nhóm
là Viagra (sildenafil), sau đó có thêm Levitra (vardenafil) và Cialis (tadalafil).
Thuốc trị RLC được công ty sản xuất dược phẩm sản xuất nêu rõ: “Thuốc chỉ dùng
khi người bệnh đi khám ở bác sĩ chuyên khoa được xác định là bị RLC”, tức Thuốc
không được tự ý dùng tùy tiện mà phải được bác sĩ chuyên khoa (bác sĩ nam khoa,
tiết niệu, nội tiết…) khám và chỉ định. Tuy nhiên, từ khi xuất hiện trên thị
trường dược phẩm, Thuốc trị RLC đã bị lạm dụng, tức được dùng không để chữa
bệnh mà dùng để “K*ch d*c”. Có một số trong cánh đàn ông, thậm chí là người trẻ
tuổi không bị bệnh gì cả, chỉ muốn
dùng Thuốc nhằm “đã ngon cơm nhưng phải ngon
cơm hơn”, “đã mạnh phải mạnh hơn”. Trong trường hợp này, mục đích sử dụng Thuốc
được gọi là để “mua vui giải trí” (recreational use).
Các nhà chuyên môn từ lâu rất
muốn nêu bật tác hại của việc dùng Thuốc trị RLC nhằm “mua vui” nhưng chỉ đưa
ra khuyến cáo chung chung. Nay đã có chứng cứ sơ bộ cho thấy, nếu người dùng
Thuốc trị RLC không phải đễ chữa bệnh mà chỉ để “ngon cơm” hơn có nguy cơ bị
RLC thật sau này.
|
Trong một nghiên cứu được
đăng trong tạp chí Y học Giới tính (Journal Of Sexual Medicine, July,
2012), các tác giả ghi nhận, tỉ lệ RLC
tăng theo tuổi. Chỉ có khoảng 9% số đàn ông tuổi 18 - 39 bị RLC nhưng có đến
70% đàn ông tuổi 60 và trên 60 là bị rối loạn này. Tuy nhiên, cũng theo ghi
nhận của các tác giả nghiên cứu, tỉ lệ dùng Viagra ở người Mỹ trưởng thành cao
nhất lại ở tuổi 18 - 45 (tức có nhiều người trẻ dùng chứ không phải người cao
tuổi dùng nhiều). Từ 1998 - 2002, tỉ lệ
dùng Thuốc ở lứa tuổi trẻ vừa kể đã
tăng lên 312% !
Trong nghiên cứu về ảnh hưởng
của việc sử dụng Thuốc trị RLC, các tác giả đã làm cuộc phỏng vấn trên mạng
(online) 1.207 đàn ông, tuổi trung bình 22, trong đó có: 72 người
dùng Thuốc
trị RLC không chữa bệnh mà để “mua vui”, 24 người được bác sĩ kê đơn để chữa
bệnh, 1.111 người không
dùng Thuốc trị RLC. Tất cả được phỏng vấn vô danh nhằm
trả lời trung thực về hoạt động T*nh d*c trong 4 tuần qua. Họ cho biết có dùng
Thuốc trị RLC hay không và số lần dùng, tình trạng ham muốn T*nh d*c, tình
trạng cương, sự thỏa mãn và đạt khoái cảm trong T*nh d*c. Đặc biệt, họ cho biết
về tình trạng tự tin, khả năng khởi phát và duy trì sự cương.
Kết luận của nghiên cứu cho
thấy một điều làm buồn lòng những người
dùng Thuốc mua vui: “So sánh với người
không
dùng Thuốc trị RLC, người
dùng Thuốc trẻ tuổi “mua vui” lại thiếu tự tin,
ít cảm thấy thỏa mãn hơn và bị ảnh hưởng là cứ trông chờ vào tác dụng của
Thuốc”. Các tác giả nghiên cứu có đặt vấn đề là những người trẻ tham gia nghiên
cứu có thể bị RLC thật sự, nhưng khả năng lớn hơn là khi đã quen trông chờ vào
tác dụng của Thuốc sẽ hình thành tâm lý phụ thuộc vào Thuốc. Đây là nguy cơ sẽ
đưa đến RLC tâm lý (psychogenic ED) thật sự sau này.
Nghiên cứu vừa kể chỉ là bước
khởi đầu, sẽ có nhiều nghiên cứu tiếp theo. Nhưng đây cũng đủ cảnh tỉnh cho
đấng nam giới nào cứ canh cánh bên lòng là
dùng Thuốc trị RLC để “ngon cơm rồi
nhưng phải ngon cơm hơn”.
PGS.TS. NGUYỄN HỮU ĐỨC