(hnmo) - sở y tế thành phố hồ chí minh lo ngại nếu tình trạng thiếu vắc xin phòng các bệnh sởi và bạch hầu, ho gà, uốn ván cho trẻ em trong chương trình tiêm chủng mở rộng (tcmr) kéo dài, sẽ dẫn đến nguy cơ dịch chồng dịch.
Theo Sở Y tế thành phố Hồ Chí Minh, nhu cầu vắc xin sởi và vắc xin DPT (phòng bệnh bạch hầu, ho gà, uốn ván) hằng tháng của thành phố phục vụ Chương trình TCMR (tiêm miễn phí) là hơn 8.000 liều cho mỗi loại. Tuy nhiên, do nguồn cung từ Viện Pasteur đang bị gián đoạn nên thành phố đã hết các loại vắc xin này.
Hai loại vắc xin mà thành phố Hồ Chí Minh đang thiếu là vắc xin sởi đơn dùng để tiêm cho trẻ khi đủ 9 tháng tuổi và vắc xin DPT (bạch hầu, ho gà, uốn ván) dùng để tiêm cho trẻ khi đủ 18 tháng tuổi trong chương trình TCMR.
Các mũi vắc xin cơ bản có thành phần bạch hầu - ho gà - uốn ván lúc trẻ được 2-3-4 tháng tuổi vẫn có đủ vắc xin cung ứng. tuy nhiên, điều đáng lo ngại nhất chính là do gián đoạn cung ứng vắc xin sởi nên nguy cơ tái bùng phát dịch sởi trong năm nay là rất lớn.
Trong các tháng 6, 8 và 9-2022, sở y tế thành phố hồ chí minh đã 3 lần gửi công văn, đề nghị bộ y tế chỉ đạo chương trình tiêm chủng quốc gia phân bố kịp thời đủ số lượng vắc xin cho thành phố. tuy nhiên, đến thời điểm hiện nay, thành phố hồ chí minh vẫn chưa được cung cấp thêm vắc xin.
Theo yêu cầu của Chương trình TCMR quốc gia, tỷ lệ bao phủ vắc xin sởi phải đạt ít nhất 95% ở trẻ dưới 1 tuổi để có thể kiểm soát được dịch sởi. Thực tế, cứ 4 năm 1 lần thì dịch sởi lại xảy ra theo chu kỳ, gần nhất là các đợt bùng phát dịch sởi vào các năm 2013-2014 và nhất là dịch sởi năm 2018-2019.
Sau 2 năm do ảnh hưởng của đại dịch Covid-19, tỷ lệ tiêm vắc xin sởi tại thành phố Hồ Chí Minh thấp, nay lại bị gián đoạn nguồn vắc xin nên nguy cơ xảy ra dịch sởi là lớn.
Cụ thể, tính đến tháng 8-2022, trẻ sinh năm 2020 có tỷ lệ tiêm nhắc sởi mũi 2 (lúc 18 tháng tuổi) chỉ mới đạt 75,3% (thiếu 19,7% so với chỉ tiêu 95%), còn trẻ sinh năm 2019, tỷ lệ tiêm sởi mũi 2 đạt 83,6% (vẫn thiếu 11,4% so với chỉ tiêu 95%).
Thêm vào đó, thời gian qua, tỷ lệ tiêm vắc xin sởi mũi 1 cho trẻ sinh năm 2021 vẫn chưa đạt do nguồn vắc xin sởi bị gián đoạn, chỉ mới đạt 79,9% (thiếu 15,1% so với chỉ tiêu đạt 95%).
Như vậy, ngoài chu kỳ 4 năm theo thông lệ, 3 năm qua (từ 2019-2021), tỷ lệ trẻ tiêm vắc xin sởi tại thành phố Hồ Chí Minh đều không đạt do ảnh hưởng của đại dịch Covid-19 và mới đây là do gián đoạn nguồn cung ứng vắc xin trong Chương trình TCMR, nên nguy cơ dịch sởi tái bùng phát là lớn hơn rất nhiều lần so với những đợt dịch trước.
Sở Y tế thành phố Hồ Chí Minh chỉ đạo các trạm y tế phường, xã thực hiện một số biện pháp trước mắt như sau:
Một là, lập danh sách các trẻ đã đủ tuổi nhưng chưa được tiêm chủng để mời tiêm ngay khi nhận được vắc xin từ chương trình, trong trường hợp các bậc phụ huynh quá lo lắng và muốn trẻ được tiêm đúng lịch, tư vấn cho phụ huynh có thể đưa trẻ đến các cơ sở tiêm chủng dịch vụ để tiêm chủng.
Hai là, đối với trẻ từ 12 tháng tuổi trở lên nhưng chưa được tiêm vắc xin sởi, trạm y tế có thể chỉ định tiêm vắc xin MR (sởi - rubella) trong Chương trình TCMR, hoặc tư vấn tiêm vắc xin MMR (sởi - quai bị - rubella) thuộc nhóm vắc xin dịch vụ (nếu phụ huynh có nhu cầu).
Ngành Y tế thành phố Hồ Chí Minh cũng khuyến cáo tất cả mọi người cần chủ động thực hiện các biện pháp dự phòng chung cho các bệnh truyền nhiễm, như: Thường xuyên rửa sạch bàn tay đặc biệt là trước khi tiếp xúc với trẻ em; chủ động mang khẩu trang khi có triệu chứng hô hấp; thực hiện vệ sinh các bề mặt tiếp xúc; giữ nhà cửa thông thoáng…