thời gian qua, số vụ vi phạm xả nước thải chưa qua xử lý hoặc xử lý chưa đạt chuẩn ra môi trường tại các khu công nghiệp (kcn) giảm hẳn. điều này có được một phần là do từ nhiều năm trước tỉnh đã đầu tư hệ thống quan trắc nước thải tự động tại các kcn, yêu cầu doanh nghiệp (dn) có lưu lượng nước thải lớn tự lắp quan trắc nước.
| Trạm quan trắc nước thải tự động do tỉnh đầu tư đặt tại Khu công nghiệp Dệt may Nhơn Trạch. Ảnh: LÊ AN |
Nhờ hệ thống này, chủ đầu tư hạ tầng kcn, cơ quan quản lý thuận lợi theo dõi lưu lượng, giám sát chất lượng nước thải và kịp thời ứng phó khi có sự cố.
Đồng nai là tỉnh công nghiệp lớn của cả nước. hiện nay, toàn tỉnh có 31 kcn đã đi vào hoạt động với hơn 2 ngàn dự án. các dự án công nghiệp đã góp phần quan trọng thúc đẩy phát triển kinh tế của tỉnh và của cả nước. tuy nhiên, quá trình phát triển công nghiệp cũng đem lại nhiều hệ lụy về môi trường, trong đó có nước thải. để hỗ trợ công tác giám sát, quản lý xả nước thải tại các kcn, kịp thời phát hiện và xử lý nguy cơ ô nhiễm môi trường tỉnh đã đầu tư hàng loạt trạm quan trắc nước thải tự động.
Kcn tam phước được tỉnh đầu tư quan trắc nước thải năm 2013. nhờ có trạm này, việc theo dõi lưu lượng, chất lượng nước thải sau xử lý của kcn được thuận lợi. chia sẻ về điều này, phó giám đốc công ty cp phát triển kcn tín nghĩa trần quốc hùng cho biết, hệ thống quan trắc nước thải tự động hỗ trợ nhiều cho hoạt động của nhà máy. chẳng hạn, thời gian qua có ý kiến cho rằng nhà máy xử lý nước thải kcn tam phước xả nước thải ra suối nước trong (xã an phước, h.long thành). nếu không có hệ thống quan trắc tự động, không có hoạt động kiểm tra và lấy mẫu nước phân tích của ngành chức năng thì công ty bị oan.
“chúng tôi rất quan tâm đến vấn đề nước thải. ngoài việc đầu tư hạ tầng, nhân lực, hằng năm công ty thuê đơn vị độc lập lấy mẫu phân tích chất lượng nước thải sau xử lý. trường hợp kiểm tra mẫu vượt chuẩn hoặc hệ thống quan trắc phát tín hiệu cảnh báo, chúng tôi cho kiểm tra lại toàn bộ quy trình, chất lượng nước ngay” - ông hùng cho hay.
Bà hoàng thị dung, cán bộ môi trường nhà máy xử lý nước thải tập trung kcn dệt may nhơn trạch cho rằng, do lượng nước thải ngày càng nhiều, thành phần nước thải đa dạng nên việc áp dụng một công nghệ lý hóa để xử lý đôi lúc gặp trục trặc. trạm quan trắc tự động giúp đơn vị theo dõi diễn biến các thông số, kịp thời phát hiện các trục trặc, từ đó điều chỉnh cho phù hợp tiêu chuẩn. điều này cũng giúp các dn trong kcn yên tâm hoạt động, giảm rủi ro môi trường.
Không chỉ hỗ trợ cho hoạt động của các nhà máy xử lý nước thải, hệ thống quan trắc tự động nước thải giúp cơ quan quản lý về môi trường dễ dàng giám sát, theo dõi chất lượng nước công nghiệp sau xử lý. từ đó có kế hoạch kiểm tra, hỗ trợ kcn triển khai phương án phòng ngừa sự cố nước thải.
Theo sở tn-mt, từ năm 2010, các kcn trên địa bàn tỉnh đã tiến hành lắp đặt trạm quan trắc nước thải tự động, liên tục. tuy nhiên, các trạm do chủ đầu tư kcn lắp đặt có ít thông số quan trắc, không thống nhất về đặc tính kỹ thuật và quy trình nên kết quả thiếu chính xác. để tăng cường việc kiểm soát ô nhiễm môi trường, thực hiện chỉ đạo của tỉnh ủy và ubnd tỉnh, sở đã tiến hành lắp đặt trạm quan trắc nước thải tự động, liên tục tại 25 kcn. các trạm quan trắc đóng vai trò như “mắt thần” giám sát hoạt động xử lý, xả nước thải của các kcn.
Giám đốc sở tn-mt đặng minh đức cho rằng, đồng nai dành rất nhiều nguồn lực cho công tác bảo vệ môi trường kcn. tỉnh đã đầu tư hàng loạt trạm quan trắc nước thải, khí thải, không khí bên trong và xung quanh kcn. không chỉ cung cấp thông tin, số liệu để phục vụ công tác quản lý nhà nước về môi trường, tăng cường năng lực cảnh báo và giám sát, hệ thống này giúp người dân theo dõi diễn biến chất lượng môi trường nước, giám sát hoạt động của các đơn vị thực hiện chức năng quản lý bảo vệ môi trường. từ khi có trạm quan trắc, ý thức của dn xử lý nước thải ngày càng được nâng cao, việc giám sát nước thải của các nguồn thải lớn được thực hiện chặt chẽ. trường hợp phát hiện dấu hiệu bất thường, sở sẽ đề nghị các ngành, địa phương, kcn có biện pháp khắc phục nhằm đảm bảo chất lượng nước thải đạt chuẩn khi thải ra môi trường.
Ông nguyễn thành trung, phó trưởng phòng tn-mt (ban quản lý các kcn đồng nai) cho biết, nhờ hệ thống quan trắc tự động, tình trạng lén lút xả nước thải ra môi trường vào ban đêm, khi trời mưa giảm đáng kể. các sự cố môi trường liên quan đến nước thải cũng giảm. ngoài hệ thống quan trắc, định kỳ ban quản lý các kcn đồng nai phối hợp với sở tn-mt, phòng tn-mt các huyện và các công ty đầu tư hạ tầng kcn kiểm tra việc thu gom, xử lý nước thải tại các kcn để nâng cao hiệu quả công tác bảo vệ, phòng ngừa.
Hiện sở tn-mt đang yêu cầu các dn có lưu lượng xả thải hơn 1 ngàn m3/ngày đêm đã được cấp phép xả thải đưa nước thải về nhà máy xử lý nước thải kcn để thuận lợi cho công tác quản lý, giám sát. các kcn chưa có hệ thống quan trắc nước thải tự động hoặc hệ thống quan trắc đã xuống cấp phải hoàn thành đầu tư, nâng cấp trạm quan trắc nước thải và kết nối truyền dữ liệu về sở tn-mt.