Nghị định 130 buộc cán bộ phải kê khai tài sản trung thực

Nghị định 130 có rất nhiều điểm mới để bảo đảm cho việc kiểm soát tài sản thu nhập thực chất hơn. điểm mới đáng chú ý là đối tượng kê khai tài sản lần này vừa rộng vừa có trọng tâm. trước kia, đối tượng kê khai chỉ là trưởng phòng cấp huyện trở lên thì nay, tất cả cán bộ công chức kể cả mới tuyển dụng đều phải kê khai; riêng viên chức thì từ cấp phó phòng. như vậy, số lượng người phải kê khai rất lớn, nhưng điểm khác căn bản là trước kia năm nào cũng phải kê khai, còn bây giờ chỉ kê khai lần đầu và chỉ kê khai bổ sung khi tài sản tăng thêm 300 triệu đồng. còn những người phải kê khai hàng năm là nhóm có nguy cơ tham nhũng cao.

Tất cả cán bộ công chức, kể cả mới tuyển dụng đều phải kê khai tài sản thu nhập và sẽ hoàn thành trong quý i/2021. ước tính số cán bộ công chức, viên chức phải kê khai tài sản thu nhập lần đầu có thể lên tới 4 triệu người.

mọi cán bộ công chức phải kê khai tài sản trung thực.

Nghị định 130 liệt kê rõ những đối tượng phải kê khai tài sản hàng năm gồm 105 vị trí công việc, cán bộ công chức từ phó phòng trở lên, người đại diện phần vốn góp của nhà nước tại doanh nghiệp và 13 ngạch công chức giữ nhiều quyền lực và dễ có cơ hội tham nhũng cần kiểm soát là thanh tra, kiểm sát viên, kiểm tra viên hải quan, kiểm tra viên của đảng, kiểm soát thị trường, thẩm phán. nghị định này đáp ứng được mong mỏi của rất nhiều người dân bởi khi 1 người có quyền lực, thì để kiểm soát quyền lực này, đặc biệt là tài sản của người đó, phải được công khai minh bạch. trước đây chúng ta có quy định nhưng họ lách và đưa ra những vấn đề mà chúng ta không thể thực hiện được.

Nếu như trước đây, các bản kê khai tài sản được xác minh trong một số trường hợp như có khiếu nại tố cáo theo quy định của pháp luật về bầu cử và trong vài tình huống đặc biệt, thì nghị định 130 cho phép các cơ quan kiểm soát tài sản thu nhập được xác minh ngẫu nhiên. bất cứ người nào cũng có thể bị xác minh vào bất cứ lúc nào và không vì lý do gì. đây là hình thức rất hiệu quả để cảnh báo tất cả những người kê khai tài sản.

Với quy định này luôn luôn đặt ra cho mọi cán bộ công chức phải có ý thức rằng mình phải kê khai tài sản thu nhập một cách trung thực. nếu không trung thực sẽ bị kiểm tra, mà kiểm tra là vô tư. các cán bộ cũng phải ủng hộ quy định này, nếu thực sự trung thực thì nghị định sẽ chẳng ảnh hưởng gì đến mình.việc lựa chọn ngẫu nhiên để xác minh các bản kê khai tài sản sẽ được thực hiện bằng cách bốc thăm. đại diện cơ quan kiểm tra đảng, mặt trận tổ quốc sẽ chứng kiến để bảo đảm minh bạch, khách quan và công bằng.

Cùng với việc xác minh ngẫu nhiên, thanh tra chính phủ sẽ có định hướng cho việc xây dựng kế hoạch xác minh. khoảng 20% cơ quan trực thuộc sẽ thuộc diện xác minh đột xuất. ví dụ, thanh tra chính phủ có 20 đầu mối thì mỗi năm xác minh 20%, tức là khoảng 4 cơ quan có nhiều vấn đề sẽ được đưa vào kế hoạch xác minh. trong từng cơ quan, cố gắng xác minh được 10% số cán bộ công chức thuộc diện kê khai hàng năm. cơ quan có khoảng 50 người thì 5 người được xác minh, và trong 10% này, phải có 1 người đứng đầu hay cấp phó của người đứng đầu.

Luật quy định có 8 cơ quan kiểm soát tài sản thu nhập, trong đó cơ quan thanh tra giữ vai trò quan trọng vì diện phải kê khai thuộc quyền kiểm soát của cơ quan này lớn nhất. thanh tra chính phủ sẽ kiểm soát tài sản thu nhập từ giám đốc sở và tương đương trở lên; còn ở dưới là thanh tra tỉnh. một số cơ quan khác cũng có trách nhiệm kiểm soát tài sản thu nhập như tòa án nhân dân, viện kiểm sát nhân dân, kiểm toán nhà nước, kể cả các tổ chức chính trị xã hội cũng sẽ kiểm soát tài sản thu nhập của những người thuộc quyền quản lý.

Điểm rất đáng lưu ý là các cơ quan kiểm soát tài sản thu nhập có quyền tự mình đi xác minh, có quyền yêu cầu các bên liên quan cung cấp thông tin tài sản của cá nhân bị nghi ngờ, yêu cầu ngân hàng cung cấp thông tin biến động tài khoản, cơ quan quản lý nhà đất cung cấp dữ liệu về nhà đất. việc này nhằm hạn chế tình trạng các bên liên quan lấy cớ bảo mật để né cung cấp thông tin.

Nếu người kê khai bị kết luận không trung thực có thể sẽ bị cảnh cáo chứ không phải khiển trách như trước. người vi phạm có thể bị hạ bậc lương, giáng chức, cách chức, buộc thôi việc. nếu đang được quy hoạch thì bị bỏ ra khỏi quy hoạch; đang ứng cử thì bị gạch tên khỏi danh sách ứng cử; đang được dự kiến bổ nhiệm thì sẽ không được bổ nhiệm. đây được xem là những hình thức xử lý rất nghiêm khắc.

Nghị định 130 cũng quy định, nếu người kê khai tài sản không trung thực mà chủ động từ chức thì được xét miễn kỷ luật. theo đại diện thanh tra chính phủ, đây không phải là “xí xóa” mà thể hiện tính nhân văn và coi trọng hiệu quả của cuộc đấu tranh chống tham nhũng, không chỉ nhằm trừng phạt.

Trung Đức