Các nhà khoa học tại Viện Sinh thái và Tài nguyên sinh vật (Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam) vừa công bố kết quả nghiên cứu sinh học và thành phần hóa học của hai loài: Thìa là hóa gỗ Việt - Xyloselinum vietnamense và Thìa là hóa gỗ leonid - Xyloselinum leonidii thuộc chi thìa là hóa gỗ (Xyloselinum) ở tỉnh Hà Giang.
Đây là kết quả nghiên cứu của đề tài “Điều tra, nghiên cứu đặc điểm sinh học, hóa học và hoạt tính sinh học từ hai loài của chi Thìa là hóa gỗ (XyloselinumPimenov & Kljuykov) ở tỉnh Hà Giang” - Mã số VAST 04.09/17-18, đã được Viện Hàn lâm KHCNVN giao cho Viện Sinh thái và Tài nguyên sinh vật chủ trì, và TS. Nguyễn Phương Hạnh làm chủ nhiệm, thực hiện từ năm 2017- 2018. Ngày 21/02/2019 đề tài được Hội đồng nghiệm thu xếp loại Xuất sắc.
Kết quả nổi bật của đề tài là sau khi phân lập các chất từ hai loài Thìa là hóa gỗ Việt và Thìa là hóa gỗ leonid, các nhà khoa học phát hiện hợp chất falcarindiol từ loài Thìa là hóa gỗ Việt có tác dụng gây độc cho cả bốn dòng tế bào ung thư phổi, vú, gan và tiền liệt tuyến. Thử trong ống nghiệm chất này thể hiện tác dụng kháng viêm mạnh.
Nhóm nghiên cứu đã xây dựng dữ liệu sinh học, sinh thái hai loài Thìa là hóa gỗ Việt và Thìa là hóa gỗ leonid tại khu Bảo tồn Thiên nhiên Bát Đại Sơn, huyện Quản Bạ, và vùng núi đá vôi thuộc xã Sính Lủng, huyện Đồng Văn, tỉnh Hà Giang.
Cây Thìa là hóa gỗ thường phân bố ở độ cao 1000 - 1350 m và rất rải rác ở một số nơi nhưng đang bị khai thác mạnh vì mục đích thương mại. Do đó, nguồn gene của chúng đang bị đe dọa nghiêm trọng. Vì thế các kết quả của đề tài là cơ sở khoa học cho việc bảo tồn nguồn gene quý hiếm và nghiên cứu sâu hơn về các đặc tính và hoạt tính mới của chi Thìa là hóa gỗ ở Việt Nam.
Các kết quả nghiên cứu của đề tài cũng sẽ là tiền đề cho các nhà khoa học tiếp tục nghiên cứu sâu hơn về các đặc tính và hoạt tính mới của chi Thìa là hóa gỗ ở Việt Nam trong tương lai.
Được biết, Thìa là hóa gỗ (Xyloselinum) là chi mới cho khoa học, lần đầu tiên được phát hiện với hai loài mới đặc hữu của Việt Nam (Thìa là hóa gỗ việt - Xyloselinum vietnamense và Thìa là hóa gỗ leonid - Xyloselinum leonidii). Đây là 2 loài đã được cộng đồng địa phương sử dụng từ lâu đời nhưng tới nay mới được các nhà khoa học phát hiện và công bố.
Theo Vietq