Bộ giáo dục và đào tạo (gd&đt) vừa có báo cáo gửi các đại biểu quốc hội về vấn đề sách giáo khoa (sgk) năm học 2020-2021. trong đó, bộ trưởng phùng xuân nhạ đã đề cập đến sách tiếng việt 1 của bộ sách cánh diều (sách của nhà xuất bản đại học sư phạm tp.hcm, do gs. nguyễn minh thuyết chủ biên) gây bức xúc dư luận thời gian qua.
Bộ gd&đt cho biết, những điềm chưa phù hợp trong sgk môn tiếng việt lớp 1 của bộ sách cánh diều, bộ trưởng bộ gd&đt đã yêu cầu hội đồng quốc gia thẩm định sgk môn tiếng việt lớp 1 (hội đồng thẩm định) rà soát, kiểm tra, kết luận cụ thể các nội dung theo phản ánh, báo cáo bộ trưởng trước ngày 17/10/2020.
| SGK Tiếng Việt 1 Bộ Cánh Diều. |
Thực hiện yêu cầu của bộ trưởng bộ gd&đt, hội đồng thẩm định đã báo cáo về bộ gd&đt theo đúng yêu cầu. bộ gd&đt đã làm việc với hội đồng thẩm định, nhà xuất bản đại học sư phạm tphcm và tác giả sách tiếng việt lớp 1, bộ cánh diều. tất cả các bên liên quan đều thống nhất tiếp thu tối đa các ý kiến góp ý để chỉnh sửa sgk cho phù hợp hơn.
Cụ thể là chỉnh sửa, bổ sung ngữ liệu để giáo viên có thể thay thế một số đoạn/bài đọc cho phù hợp hơn với học sinh lớp 1 như bài “Cua, cò và đàn cá” trang 115, bài “Hai con ngựa” trang 157, bài “Lừa, thỏ và cọp” trang 163...; thay thế một số từ ngữ khó hiểu, ít dùng như từ “nhá”, “nom”, “chén”... Hội đồng thẩm định cũng đề nghị tác giả khi chọn văn bản thay thế không sử dụng truyện ngụ ngôn hoặc các đoạn/bài “đa nghĩa”, mà nên lựa chọn đoạn/bài trong kho tàng Văn học Việt Nam.
Bộ GD&ĐT đã yêu cầu nhà Nhà xuất bản Đại học sư phạm TPHCM và tác giả khẩn trương xây dựng phương án chỉnh sửa, hiệu đính để kịp thời, thuận lợi cho giáo viên tổ chức các hoạt động dạy học. Trước mắt, Bộ G GD&ĐT có hướng dẫn, hỗ trợ giáo viên sử dụng các ngữ liệu được thay thế, bổ sung để thực hiện hoạt động dạy học các bài nằm trong chương trình Học kỳ 1; đồng thời khẩn trương hoàn thiện việc điều chỉnh, bổ sung các nội dung trong SGK theo đúng quy định, báo cáo Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo xem xét phê duyệt trước ngày 15/11/2020.
“mặc dù việc chỉnh sửa, hiệu đính sgk vẫn thường xuyên được thực hiện đối với các sgk trước đây, việc để xảy ra bức xúc trong dư luận xã hội về một số điểm chưa phù hợp trong sgk môn tiếng việt lớp 1 của bộ sách cánh diều có trách nhiệm của bộ gd&đt, hội đồng thẩm định và tác giả”, bộ trưởng phùng xuân nhạ nêu trong báo cáo.
bộ gd&đt thừa nhận công tác truyền thông về việc triển khai thực hiện chương trình, sgk mới chưa tốt, việc phản hồi các phản ánh về những điểm chưa phù hợp trong sgk môn tiếng việt lớp 1 của bộ sách cánh diều chưa kịp thời.
Bộ gd&đt cho biết, bộ trưởng phùng xuân nhạ đã phê duyệt, cho phép sử dụng 46 sgk thuộc 5 bộ sgk lớp 1 của 3 nhà xuất bản. việc có nhiều bộ sgk đã tạo thuận lợi cho giáo viên, học sinh lựa chọn và khắc phục tình trạng "độc quyền" sgk như trước đây.
Vấn đề đặt ra hiện nay là giá của bộ SGK lớp 1 mới cao hơn khoảng 2 lần so với giá bộ SGK lớp 1 cũ (các bộ SGK lớp 1 mới có giá từ 179.000-194.000 đồng/bộ, khoảng 19.000/cuốn; bộ SGK lớp 1 cũ có giá 54.000 đồng, khoảng 9.000 đồng/cuốn).
Bộ trưởng Phùng Xuân Nhạ lý giải, do nội dung SGK lớp 1 mới cụ thể hóa yêu cầu cần đạt về phát triển phẩm chất và năng lực của học sinh theo chương trình mới đòi hỏi có ngữ liệu, nhất là các hình ảnh được sử dụng bảo đảm yêu cầu thể hiện rõ ràng, chi tiết các nội dung cần biểu đạt để giáo viên tổ chức cho học sinh thực hiện các hoạt động học tích cực trong dạy học.
Điều đó khiến SGK lớp 1 mới có số trang nhiều hơn, khổ sách rộng hơn SGK lớp 1 cũ. SGK lớp 1 mới được in 4 màu (trong khi SGK lớp 1 cũ chỉ in 2 màu) nên đòi hỏi giấy in SGK phải tốt hơn (về độ trắng và định lượng giấy); mực in phải bảo đảm chất lượng.
| Bộ trưởng Phùng Xuân Nhạ. |
Bên cạnh đó, các bộ SGK lớp 1 mới được thực hiện theo phương thức xã hội hóa, không được trợ cấp một phần chi phí (đối với thù lao tác giả và kinh phí tổ chức biên soạn, thực nghiệm) như SGK lớp 1 cũ. Bộ Tài chính đã thẩm định giá nhưng các cấu thành giá SGK (nguyên vật liệu, nhân công) vẫn phải bảo đảm các chi phí theo quy định và không có sự hỗ trợ nào từ ngân sách nhà nước đối với các chi phí này. Điều này khiến giá thành SGK lớp 1 mới cao hơn so với giá thành SGK lớp 1 cũ.
Theo quy định của Luật Giá, SGK thuộc danh mục hàng hóa, dịch vụ thực hiện kê khai giá, không thuộc danh mục mặt hàng do Nhà nước định giá, bình ổn giá. Tuy nhiên, xác định SGK là mặt hàng thiết yếu, có ảnh hướng đến nhiều gia đình, nhất là những hộ nghèo, Bộ Giáo dục và Đào tạo đã tham mưu Chính phủ trình Quốc hội đưa SGK vào danh mục hàng hóa do Nhà nước định giá nhằm tăng cường vai trò điều tiết của Nhà nước đối với SGK.
Chính phủ đã báo cáo và Ủy ban Thường vụ Quốc hội đã yêu cầu trình Quốc hội quyết định việc đưa SGK vào danh mục hàng hóa bình ổn giá (hoặc do Nhà nước định giá).
Trước khi trình Quốc hội cho ý kiến, Bộ Giáo dục và Đào tạo tiếp tục chỉ đạo các nhà xuất bản biên soạn SGK thực hiện việc tinh giản nội dung không cần thiết để giảm số trang SGK, tiết kiệm chi phí trong các khâu xuất bản, phân phối SGK (lớp 2, lớp 6 và các lớp tiếp theo) để giảm giá thành SGK; quán triệt nghiêm việc biên soạn SGK sử dụng được nhiều lần (hạn chế học sinh viết, vẽ, làm bài tập trực tiếp vào SGK); khuyến khích học sinh giữ gìn SGK, đóng góp vào các thư viện trường học để học sinh có hoàn cảnh khó khăn được mượn, sử dụng miễn phí; tiếp tục có chính sách hỗ trợ SGK cho các học sinh có hoàn cảnh khó khăn, học sinh vùng dân tộc thiểu số.
Bộ gd&đt cũng đánh giá chương trình môn tiếng việt ở lớp 1 nặng. nguyên nhân một phần do chương trình mới, với quan điểm học sinh đọc thông, viết thạo sẽ học tốt hơn các môn học khác, đã cơ cấu thời gian đầu của cấp tiểu học, học sinh học tiếng việt nhiều hơn.
Bộ đã chỉ đạo các trường xây dựng kế hoạch giáo dục theo hướng phân bổ hợp lý về nội dung và thời lượng dạy học giữa các môn để không gây quá tải; giúp học sinh hoàn thành nhiệm vụ học tập tại lớp và không giao thêm bài tập về nhà.
Báo cáo của bộ gd&đt thừa nhận, vừa qua có tình trạng "ép" học sinh mua sách tham khảo.
Người đứng đầu ngành gd&đt khẳng định, bộ gd&đt đã có quy định giáo viên không được sử dụng sách tham khảo để dạy học và kiểm tra, đánh giá vượt quá yêu cầu của chương trình; không được "ép" học sinh mua sách tham khảo dưới bất kỳ hình thức nào.
Các nhà trường lựa chọn sách tham khảo mua cho thư viện trường để giáo viên, học sinh tham khảo, sử dụng phải chịu trách nhiệm về nội dung, chất lượng theo quy định tại thông tư số 21/2014/tt-bgdđt ngày 7/7/2014 của bộ gd&đt quy định về quản lý và sử dụng xuất bản phẩm tham khảo trong các cơ sở giáo dục mầm non, giáo dục phổ thông và giáo dục thường xuyên.
Mặc dù vậy, bộ chủ quản thừa nhận, một số nhà trường ở một số địa phương vẫn để xảy ra tình trạng giáo viên lập danh mục sách tham khảo kèm theo sgk gửi cho cha mẹ học sinh để đăng ký mua "tự nguyện", gây băn khoăn trong dư luận. để tăng cường hơn nữa các quy định về việc sử dụng sách tham khảo trong dạy học ở các nhà trường, bộ gd&đt đang rà soát, chỉnh sửa thông tư 21 theo hướng có chế tài mạnh hơn đối với các trường hợp vi phạm này.
Nguồn: Truyền hình Đồng Tháp.
Hải Ninh
Chủ đề liên quan:
bộ trưởng phùng xuân nhạ bức xúc cánh diều nhận trách nhiệm SGK tiếng việt SGK tiếng Việt 1 sgk tiếng việt 1 cánh diều tiếng việt tiếng việt 1 trách nhiệm