Nhìn đứa con gái bé bỏng chưa một lần cắp sách đến trường,anh Trần Văn Long, sống ở Hải Hậu, Nam Định, rầurầu: “Bé mới 7 tuổi, đã cận một mắt đến 12 đi-ốp, mắt còn lại bình thường. Mãiđến khi khám mới biết độ chênh giữa hai mắt quá lớn, lập tức bác sĩ cho mổgấp”.
Cùng cảnh ngộ, chị Nguyễn Thị Hoa ở tập thể Quỳnh Mai, quậnHai Bà Trưng, Hà Nội, cho biết: “Lúc con gái hai tuổi, gia đình tôi thấy mắtcháu có dấu hiệu lé nhưng không đưa đi khám ngay, cứ nghĩ lớn lên sẽ tự khỏi.Đến khi gần ba tuổi, mắt cháu lé nặng hơn, nhiều khi không nhìn thấy những đồvật để gần mới đi khám, cháu đã bị loạn thị, khả năng nhìn chỉ còn 4/10”.
Hiện chị Hoa phải đưa con đi tập chức năng phục hồi mắt, chiphí 40.000 đồng một buổi, có đợt phải tập liên tục cả tháng, số tiền lên đếnhàng triệu đồng.
Bác sĩ Lê Thuý Quỳnh, Phó trưởng khoa Mắt trẻ em, Bệnh việnMắt Trung ương, cho biết số trẻ bị tật khúc xạ, nhất là cận và loạn thị đang cóxu hướng tăng. Trung bình một ngày có hơn 150 trẻ đến khám vì nguyên nhân này.
Trẻ dưới 18 tuổi không có chỉ định phẫu thuật chữa tật khúcxạ. Tuy nhiên, rất nhiều trường hợp do phát hiện muộn, độ chênh lệch giữa haimắt vượt quá 5 đi-ốp nên bác sĩ vẫn phải cho mổ, vì nếu trẻ đeo kính có độ lệchlớn sẽ gây hoa mắt, chóng mặt, buồn nôn và nhức đầu kéo dài. Với trẻ dưới 5tuổi, do chưa biết giữ vệ sinh khi vếtthương chưa lành nên nguy cơ biến chứng rất lớn. Đến tuổi trưởng thành, nguy cơmổ lại rất cao vì các tật khúc xạ vẫn có thể tăng tiếp do cơ thể đang trong quátrình phát triển.
Nhiều trẻ không có độ lệch khúc xạ lớn ở mắt, nhưng do khôngphát hiện sớm để điều trị nên dẫn đến hậu quả nặng nề. Theo bác sĩ Quỳnh, nếubị tật khúc xạ mà không đeo kính, hình ảnh tại võng mạc sẽ không rõ nét, lâungày dẫn tới nhược thị và lé, thậm chí mù lòa. Quá trình phục hồi nhược thị sẽmất nhiều thời gian và tiền nếu trẻ quá 10 tuổi.
Do đó, cha mẹ nên cho trẻ đi kiểm tra thị lực ngay tại cáccơ sở chuyên khoa mắt khi thấy các biểu hiện lạ như lác, hay nheo mắt, nghiêngđầu khi nhìn, nhức mắt, dụi mắt, nhìn mờ, kết quả học tập giảm sút. Khi pháthiện trẻ bị tật khúc xạ, cần cho đeo kính phù hợp và tái khám định kỳ để theodõi và xử lý biến chứng.
Để phòng ngừa các tật khúc xạ, cần hướng dẫn trẻ ngồi họcthẳng lưng, mắt cách mặt chữ 30cm; phòng đủ ánh sáng, bàn ghế đúng tiêu chuẩntheo từng cấp học, đèn để phía đối diện với tay cầm bút.
Không nên cho trẻ đọc sách, xem TV, chơi điện tử quá hai giờliên tục. Bác sĩ Hoàng Cương, Bệnh viện Mắt Trung ương, khuyến cáo: “Nhiều phụhuynh cứ tưởng trẻ ngoan khi ngồi hàng giờ trước màn hình mà không biết rằng,điều này làm tăng nguy cơ bị cận, loạn thị dù chưa đến tuổi đi học.
Ngoài ra, các bác sĩ cũng khuyên không nên cho trẻ đọc sáchtrên tàu xe, khi nằm ngửa hoặc ở những nơi thiếu ánh sáng. Một chế độ ăn uốngđiều độ, nhiều chất xơ và vitamin cũng góp phần đảm bảo thị lực cho trẻ.