Giấc mơ đến từ đâu? Đây là một câu hỏi ai ai cũng thắc mắc và con người đã không ngừng tìm câu trả lời trong nhiều thiên niên kỷ qua.
Trong khi các nền văn minh cổ đại cho rằng giấc mơ có nguồn gốc siêu nhiên hoặc tâm linh, thì trong xã hội hiện đại, chúng ta hay phân tích giấc mơ của mình dưới góc độ cuộc sống thực. Chúng ta thường tìm kiếm mối liên hệ giữa nội dung giấc mơ với trải nghiệm sống hằng ngày, cố gắng giải mã giấc mơ và tìm ý nghĩa của chúng.
Nhưng việc nghiên cứu và giải mã giấc mơ không hề đơn giản. Thông thường, các nghiên cứu về giấc mơ được tiến hành theo phương thức 1-1: nghĩa là 1 người mơ nói chuyện với 1 nhà trị liệu.
Nhưng, một nghiên cứu mới đây đã phát triển thuật toán giúp phân tích hàng ngàn giấc mơ chỉ trong một lần.
Đã từ rất lâu, loài người đã cố gắng giải mã những giấc mơ kỳ lạ của mình.
Trong phân tích giấc mơ 1-1, các nhà trị liệu cố gắng giúp một người giải thích giấc mơ của họ bằng cách tìm kiếm manh mối, biểu tượng và cấu trúc tương ứng với các chi tiết trong cuộc sống thực.
Một trong những hệ thống tốt nhất để giải mã các bản ghi chép giấc mơ được gọi là hệ thống Hall và Van de Castle. Đây là hệ thống mã hóa các giấc mơ theo các nhân vật xuất hiện, tương tác của các nhân vật và ảnh hưởng của các tương tác này.
Tuy nhiên, vấn đề là quá trình giải mã giấc mơ thủ công 1-1 tốn rất nhiều thời gian. Đó là lý do tại sao các nhà khoa học liên tục tìm các thuật toán để tự động hóa nhiệm vụ nhận dạng và phân tích các ghi chép giấc mơ theo phương pháp Hall và Van de Castle.
Việc nghiên cứu và giải mã giấc mơ không hề đơn giản và thường tốn nhiều thời gian
Và nghiên cứu của nhà khoa học máy tính Alessandro Fogli đến từ Đại học Roma Tre ở Ý đã cố gắng làm điều này. Fogli và các cộng sự đưa ra một phương pháp mới để giải mã giấc mơ.
"Chúng tôi thiết kế một công cụ tự động chấm điểm các ghi chép giấc mơ bằng cách vận hành thang đo phân tích giấc mơ được sử dụng rộng rãi Hall và Van de Castle", các nhà nghiên cứu giải thích.
Công cụ xử lý giấc mơ của nhóm nghiên cứu đã giúp đơn giản hóa hệ thống Hall và Van de Castle, phân tích các bản ghi chép giấc mơ và tập trung vào các nhân vật, tương tác xã hội và cảm xúc.
"Ba phương diện này được coi là những yếu tố quan trọng nhất trong việc giải mã giấc mơ, vì chúng xác định cốt truyện: những ai có mặt, những hành động nào đã được thực hiện và những cảm xúc nào được thể hiện", nhóm nghiên cứu viết.
Sau khi so sánh với phân tích giấc mơ thủ công, nhóm nghiên cứu nhận thấy kết quả của họ trùng khớp 76%. Dù đây không phải điểm tuyệt đối nhưng là tín hiệu đầy hứa hẹn cho thấy công nghệ có thể dẫn đến những đột phá mới trong nghiên cứu giấc mơ.
Fogli và các đồng nghiệp cũng sử dụng chính phương pháp này để phân tích giấc mơ trên quy mô lớn: 24.000 giấc mơ lấy từ DreamBank – cơ sở dữ liệu mở về giấc mơ thu thập từ các nghiên cứu khoa học.
Giấc mơ có phải là phản ánh của đời thực?
"Chúng tôi đã xác nhận tính hiệu quả của công cụ này so với phân tích giấc mơ thủ công... và kiểm tra giả thuyết tiếp nối của những giấc mơ trên quy mô chưa từng có", Fogli chia sẻ.
Nhắc tới "giả thuyết tiếp nối của những giấc mơ", đây là giả thuyết cho rằng các ghi chép về giấc mơ chứa nhiều dấu hiệu phản ánh những gì con người trải qua trong cuộc sống thực
Giả thuyết tâm lý này bắt nguồn từ công trình nghiên cứu của Sigmund Freud và đồng nghiệp vào thế kỷ 20. Freud dẫn đầu quan điểm cho rằng ý nghĩa tiềm ẩn của những giấc mơ có thể được giải mã khi được xem xét trong bối cảnh trải nghiệm thế giới thực của một người.
Fogli giải thích: "Các nghiên cứu trong quá khứ đã nhiều lần ủng hộ mạnh mẽ cho giả thuyết tiếp nối của những giấc mơ. Theo đó, hầu hết các giấc mơ là sự tiếp nối của những gì đang xảy ra trong cuộc sống hằng ngày".
Hầu hết các giấc mơ là sự tiếp nối của những gì đang xảy ra trong cuộc sống hằng ngày, theo nghiên cứu mới.
Kết quả nghiên cứu của Fogli cho thấy hầu hết các giấc mơ thực chất đều là sự tiếp diễn của những gì mà một người trải nghiệm trong cuộc sống thực.
"Hóa ra cuộc sống hàng ngày tác động đến giấc mơ (ví dụ: lo lắng trong cuộc sống dẫn đến những giấc mơ có ảnh hưởng tiêu cực) và ngược lại (ví dụ: mơ tác động đến kỹ năng giải quyết vấn đề)", Fogli phân tích.
Giấc mơ của một cô gái tuổi teen tên Izzy là ví dụ điển hình.
"Tôi đang ở nhà và con quái vật màu đỏ đáng sợ từ phim hoạt hình Looney Tunes ngu ngốc bỗng xuất hiện lởn vởn xung quanh", trích ghi chép giấc mơ của Izzy. "Có rất nhiều con quái vật cố gắng vào nhà và tôi sợ ch*t khiếp."
Giống như nhiều người, Izzy mơ về những nhân vật kỳ lạ không có thật. Nhưng theo nghiên cứu mới của Fogli, giấc mơ của Izzy có lẽ chỉ là biểu hiện của những lo lắng ở tuổi vị thành niên.
Công nghệ mới trong tương lai sẽ giúp việc giải mã giấc mơ dễ dàng hơn
Thuật toán của Fogli và các cộng sự cũng cho phép họ phân tích các giấc mơ theo giới tính, tuổi tác hoặc tình trạng tâm thần. Nhật ký giấc mơ của Izzy kéo dài 13 năm chứa nhiều cảm xúc tiêu cực hơn trong giai đoạn bắt đầu tuổi vị thành niên - thời gian thường có sự hiện diện của chứng lo âu xã hội. Những năm cuối tuổi teen của cô lại chứa nhiều giấc mơ của sự tương tác T*nh d*c.
Tương tự, các ghi chép giấc mơ của một cựu chiến binh được chẩn đoán mắc chứng rối loạn căng thẳng sau chấn thương thể hiện nhiều cảm xúc hung hăng hơn nhiều so với mức trung bình.
Các nhà nghiên cứu cho biết những công nghệ kiểu này trong tương lai sẽ giúp việc giải mã giấc mơ dễ dàng hơn, thậm chí giúp chúng ta "xây dựng công nghệ thu hẹp khoảng cách giữa đời thực và mơ".
(Dịch từ Science Alert, Science Mag, Scimex)
Chủ đề liên quan:
giấc mơ giải mã giấc mơ nghiên cứu giấc mơ trà my ý nghĩa của giấc mơ ý nghĩa giấc mơ