Nhiều quốc gia trên đang cố đạt được thoả thuận "đặt gạch" trước những lô vắc-xin COVID-19 đầu tiên của các hãng dược phẩm, với hy vọng dịch bệnh sẽ được đẩy lùi và có thể mở cửa lại nền kinh tế đã "thấm đòn" từ những gián đoạn trong thương mại quốc tế do lệnh phong toả, đóng cửa biên giới.
Một điển hình ở khu vực Đông Nam Á là Singapore, đảo quốc này đang tài trợ cho nghiên cứu của công ty công nghệ sinh học Mỹ Arcturus Therapeutics với mục đích muốn có được những liều vắc-xin COVID-19 đầu tiên được điều chế thành công.
Ảnh: Reuters
Vắc-xin COVID-19 do công ty Arcturus hợp tác cùng trường Đại học Y khoa Duke-NUS của Singapore sản xuất hiện đang trong giai đoạn đầu thử nghiệm trên người và đặt mục tiêu sản xuất 30 triệu liều tiêm một năm, theo hãng Bloomberg.
Trong khi Mỹ, Anh và Nhật bản đã đặt trước vắc-xin COVID-19 từ hai "ông lớn" ngành dược là AstraZeneca và Pfizer, hay Ấn Độ thì tự sản xuất vắc-xin, những nước khác như Singapore lại chọn hợp tác cùng các hãng dược nhỏ để có được vắc-xin cho mình.
Sau đây là tổng quan về những "người (quốc gia) dẫn đầu" ở châu Á trong cuộc đua giành vắc-xin COVID-19.
Nước nào đang dẫn trước?
Trung Quốc, tâm dịch COVID-19 đầu tiên của thế giới, là một trong những quốc gia đi đầu trong cuộc chạy đua sản xuất vắc-xin trên toàn cầu.
Hồi tháng 7, truyền thông Trung Quốc đưa tin về một loại vắc-xin COVID-19 được phát triển bởi công ty CanSino Biologics và đơn vị nghiên cứu của quân đội nước này đã cho một số kết quả hứa hẹn trong bước đầu thử nghiệm trên người.
Dù vắc-xin này dự kiến sẽ triển khai thử nghiệm giai đoạn 3 nhưng giới chức Bắc Kinh cho biết nó có thể đã được tiêm cho quân nhân. Như vậy, CanSino đã trở thành công ty đầu tiên có vắc-xin được cấp phép sử dụng hạn chế.
Một số công ty khác của Trung Quốc như Sinovac và Sinopharm cũng đã tiến hành thử nghiệm vắc-xin COVID-19 giai đoạn 3. Hai loại vắc-xin này sẽ được thử nghiệm tại Brazil và các tiểu Vương quốc Ả Rập Thống nhất.
Ảnh: Reuters
Ở những nơi khác, vắc-xin COVID-19 của các nhà sản xuất như: công ty công nghệ sinh học Mỹ Moderna, Đại học Oxford và hãng dược AstraZeneca, tập đoàn công nghệ sinh học BioNTech của Đức phối hợp cùng "gã khổng lồ" ngành dược Pfizer, cũng đang trong thử nghiệm giai đoạn 3.
Một quan chức Thuỵ Sĩ cho biết nước này sắp đạt được thoả thuận để có được vắc-xin COVID-19 của công ty Moderna.
Nga cũng được kỳ vọng với hai loại vắc xin COVID-19: một loại do Viện nghiên cứu Gamaleya và Bộ Quốc phòng nước này phát triển và loại còn lại của phòng thí nghiệm nghiên cứu quốc gia Vector có trụ sở tại Siberia. Cả hai sẽ được tung ra thị trường vào cuối năm nay.
Theo các hãng tin tại Nga, Bộ trưởng Y tế nước này đã chuẩn bị một chiến dịch tiêm chủng rộng rãi vắc-xin COVID-19 vào tháng 10 tới, sau khi Vện Gamaleya thông báo vắc-xin do đơn vị này sản xuất đã hoàn thành các thử nghiệm lâm sàng.
Các nước châu Á đang để mắt tới vắc-xin nào?
Theo tờ Bưu điện Hoa Nam Buổi sáng (SCMP), một số quốc gia châu Á chọn dùng vắc-xin COVID-19 do Trung Quốc sản xuất hoặc cùng phối hợp sản xuất trong khi số khác lại chọn tin tưởng các nhà sản xuất vắc-xin phương Tây.
Ở nhóm đầu tiên là Indonesia, nền kinh tế lớn nhất Đông Nam Á. Công ty dược phẩm của nước này là Bio Farma đã hợp tác với công ty Sinovac của Trung Quốc để phát triển vắc-xin COVID-19 từ hồi tháng 4. Hiện vắc-xin đó dự kiến sẽ tiến hành thử nghiệm giai đoạn ba vào cuối tháng này, nếu kết quả thành công vắc-xin sẽ được sản xuất 250 triệu liều mỗi năm.
Philippines cũng đang để mắt đến một loại vắc-xin COVID-19 do Trung Quốc sản xuất. Tháng trước, Tổng thống Rodrigo Duterte cho biết ông đã trao đổi với người đồng cấp Trung Quốc là Chủ tịch Tập Cận Bình nhằm giúp Philippines có được sự ưu tiên trong việc tiếp cận với vắc-xin COVID-19.
Tương tự, Bộ trưởng Khoa học, và Đổi mới của Malaysia, Khifer Jamaluddin tuần trước đã điện đàm với Trung Quốc để bày tỏ sự quan tâm của Malaysia trong việc tiếp cận sớm với vắc-xin COVID-19.
Các nước khác, như Singapore, chọn hợp với các công ty Mỹ. Pfizer và BioNTech đã đồng ý cung cấp cho Nhật Bản 120 triệu liều vắc-xin COVID-19 thử nghiệm của họ trong nửa đầu năm 2021.
Tổng thư ký Ủy ban Vắc-xin Quốc gia Thái Lan Siriroek Songsivilai cũng để ngỏ khả năng nước này có thể sử dụng vắc-xin của Pfizerft, ước tính giá của một liều vắc-xin là 620 baht (19,80 USD – khoảng hơn 450.000 đồng). Thái Lan cũng đang hướng tới việc sử dụng vắc-xin tự sản xuất dự kiến sẽ có mặt vào cuối năm 2021.
Jeremy Lim, phó giáo sư tại Trường Y tế Công cộng Saw Saw Swee Hock, Đại học Quốc gia Singapore cho biết, lý do địa chính trị cũng có thể giải thích vì sao một số quốc gia chọn một số loại vắc-xin nhất định.
Leong Hoe Nam, một chuyên gia về bệnh truyền nhiễm tại Singapore cho biết: "Nếu nhìn vào Philippines và Malaysia, ta nhận thấy có một sự bảo trợ lớn của Trung Quốc đối với các nước này. Trung Quốc cung cấp vật tư y tế cho Philippines và Malaysia, để 2 nước này ưu tiên chọn vắc-xin do Trung Quốc cung cấp."
Vì sao có những hoài nghi về vắc-xin COVID-19 do Trung Quốc và Nga sản xuất?
Tuần trước, bác sĩ Anthony Fauci, chuyên gia bệnh truyền nhiễm hàng đầu của Mỹ cho biết nhiều khả năng Mỹ sẽ không sử dụng vắc-xin COVID-19 do Trung Quốc hoặc Nga phát triển, với lý do hệ thống kiểm định của họ không minh bạch so với phương Tây.
"Tôi thực sự hy vọng rằng Trung Quốc và Nga đang thực sự thử nghiệm vắc-xin trước khi họ tiêm nó cho bất cứ ai", bác sĩ Fauci bày tỏ trong phiên điều trần trước Quốc hội vào hôm 31/7.
Chuyên gia Leong cho biết một phần lý do khiến người ta nghi ngờ về vắc-xin do Trung Quốc sản xuất có thể là do những "tiếng xấu" của các công ty dược Trung Quốc đã có trong những năm gần đây, như "chất lượng vắc-xin kém và không hiệu quả".
Chẳng hạn như, năm 2018, nhà sản xuất Thu*c Changchun Changsheng đã vi phạm các tiêu chuẩn trong việc tạo ra hàng trăm ngàn liều vắc-xin phòng bệnh bạch hầu, uốn ván và ho gà. Họ đã tiêm cho 200.000 trẻ vắc-xin lỗi và khiến một số trường hợp bị liệt.
Đối với Nga, chuyên gia Leong cho biết sự lo lắng bắt nguồn từ việc thiếu các công bố quốc tế về quá trình sản xuất vắc-xin, trong khi các quốc gia khác đều công bố kết quả thử nghiệm vắc-xin - cho phép các nhà khoa học và nhà nghiên cứu xem xét kỹ lưỡng các phát hiện và đánh giá dữ liệu.
Tuy nhiên, một khi đã có vắc-xin, nhiều vấn đề khác lại được đặt ra như: vận động người dân đi tiêm, khả năng chi trả cho vắc-xin,…
Bác sĩ bệnh truyền nhiễm Leong cho rằng chính phủ nên chi trả tiền mua vắc-xin COVID-19, ông cũng đề nghị rằng những người có nguồn tài chính tốt, chẳng hạn như những người thuộc tầng lớp trung lưu trở lên, nên hỗ trợ chi trả một phần chi phí.
GS Lim, Đại học Quốc gia Singapore, nói thêm rằng việc quản lý vắc-xin sẽ là một thách thức đối với mỗi quốc gia. Giáo sư Lim cho biết các chuyên gia, nhân viên y tế tuyến đầu và những bộ phận dân cư dễ bị tổn thương nhất nên là những người đầu tiên được tiêm vắc-xin COVID-19.
Nguồn: SCMP
Chủ đề liên quan:
1 ca ở Thanh Hoá công nghệ sinh học Covid 19 đóng cửa biên giới Lê Huy Thêm 2 ca mắc COVID 19 ở Quảng Trị tin nóng trong ngày Vắc xin Covid 19