Nếu lệ rơi hoài không dứt, nước sẽ ứ đọng trong túi lệ gây nhiễm trùng, áp xe, tạo mủ dẫn đến tắc lệ đạo. Chậm điều trị, viêm nhiễm kéo dài sẽ khiến mắt trẻ đau nhức, có thể phải cắt túi lệ gây nên tình trạng “khóc không kiểm soát” cả đời.
Có đến 80% trẻ bị chảy sau sinh. nguyên nhân là do van hasner's trong đường dẫnnước mắt của trẻ chậm mở. ở hầu hết trẻ, van này sẽ tự mở trong vòng dưới sáu tháng; hoặc đến dướimột tuổi (khoảng 20% trẻ) hay đến trên một tuổi (một tỉ lệ nhỏ).
"chảy là điều hết sức bình thường, cha mẹ chớ nên lo lắng quá mức. điều cần làm làkhi thấy trẻ bị chảy nước mắt cần đưa đến các đơn vị chuyên khoa nhãn nhi để được khám và tư vấn" - bs nguyễn ngọc châu trang, trưởng khoa mắt nhi, bv mắt tphcm, cho biết.
Nếu đúng là trẻ bị chảy nước mắt do van Hasner's chưa mở, cha mẹ cần vệ sinh đúng cách và thườngxuyên mát xa, day nắn cho trẻ theo hướng dẫn của BS, giúp cho van mở nhanh hơn và mở hoàn toàn. Saumột tháng day nắn, trẻ vẫn bị chảy nước mắt có nghĩa cha mẹ chưa thực hiện đúng cách, cần phải xemlại cách day. Có nhiều trường hợp phụ huynh day, nắn không thường xuyên hoặc không đúng theo hướngdẫn của BS, khiến van không tự mở, trẻ phải chịu can thiệp nặng nề hơn là thông lệ đạo (phải gâymê).
Từ sau sáu tháng, khi đã thực hiện biện pháp day nắn mà trẻ vẫn còn chảy nước mắt thì mới tiếnhành thông lệ đạo, tác động làm van Hasner's mở ra. Cha mẹ không nên nôn nóng đưa trẻ đi thông lệđạo sớm (trước sáu tháng tuổi) vì sẽ làm tổn thương đường lệ đạo của bé, khiến trẻ phải trải quaphẫu thuật làm giảm chảy nước mắt rất nặng nề, tốn kém mà kết quả thành công lại cực thấp.
Nếu thông lệ đạo mà vẫn chưa hết chảy nước mắt thì nguyên nhân còn có thể do đường dẫn nước mắtđã bị đặc. Trong trường hợp này, trẻ sẽ phải chịu thêm một phẫu thuật nong đường dẫn nước mắt bằngcách đặt ống silicon trong ống lệ quản. Khoảng ba-sáu tháng BS sẽ cho rút ống silicon ra. Nếu sauđặt ống mà vẫn không cải thiện được tình trạng chảy nước mắt, trẻ tiếp tục chịu đựng thêm một lầnphẫu thuật để mở thông túi lệ.
BS Nguyễn Ngọc Châu Trang cảnh báo: "Có nhiều trường hợp trẻ bị viêm túi lệ, có nhầy mủ cha mẹmới đưa con đến khám, do nước mắt ứ đọng tại túi lệ gây nhiễm trùng tại đường lệ, khiến bé mắc bệnhlý tắc lệ đạo. Ấn tay vào vùng túi lệ sẽ có nhầy mủ trào ra ở khóe mắt, dễ gây áp xe, thậm chí gâyrò, thoát mủ ra ngoài, khiến bé đau nhức. Nhiều trẻ, túi lệ bị viêm nhiễm nặng phải cắt đi, khiếnbé phải mang căn bệnh "khóc không kiểm soát".
BS Võ Chinh Nga, BV Mắt TPHCM cho biết thêm: "Trẻ có thể bị tắc lệ đạo do một số nguyênnhân khác: không có điểm lệ, tắc ống lệ mũi do các bất thường về xương của ống lệ mũi. Nguyên nhânhiếm gặp hơn là do bị rò túi lệ bẩm sinh (túi lệ có một lỗ rò ra da ở góc trong mũi)".
Những triệu chứng ban đầu cho thấy trẻ có nguy cơ bị tắc lệ đạo: sau sinh hai-ba tuần mắt trẻluôn ướt hoặc thường xuyên chảy nước mắt, có thể chảy nước mắt đơn thuần hoặc có ghèn dính ở góctrong mắt. Trẻ có dấu hiệu chảy nước mắt đơn thuần, không kèm thêm triệu chứng khác thì khả năngmắt trẻ không có điểm lệ. Mắt trẻ thường xuyên có rỉ ghèn, nhất là ở vùng góc trong nhưng điều trịbằng kháng sinh không khỏi. Vùng túi lệ (góc trong mắt) có thể nề nhẹ, ấn vào vùng túi lệ có mủnhầy trào ra ở lỗ lệ thì có thể là trẻ đã bị tắc ống lệ mũi kéo dài gây viêm túi lệ mạn.
Tắc lệ đạo thường dễ bị nhầm lẫn với một số bệnh lý khác có gây chảy nước mắt ở trẻ sơ sinh như:viêm kết mạc, quặm mi dưới hay glocom bẩm sinh. Vì vậy, các bậc phụ huynh nên lưu ý đưa trẻ đi khámở các cơ sở chuyên khoa nhãn nhi để xác định đúng bệnh.